Ratusz w Stargardzie
nr rej. 540 z 22 grudnia 1969 | |||
Fasada frontowa Ratusza | |||
Państwo | Polska | ||
---|---|---|---|
Miejscowość | Stargard | ||
Adres | |||
Typ budynku | ratusz | ||
Styl architektoniczny | gotyk, renesans | ||
Kondygnacje | 4 | ||
Rozpoczęcie budowy | 1250 | ||
Ukończenie budowy | 1280 | ||
Ważniejsze przebudowy | 1569 | ||
Zniszczono | 1945 | ||
Odbudowano | 1961 | ||
Właściciel | Miasto Stargard | ||
Położenie na mapie Stargardu | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego | |||
Położenie na mapie powiatu stargardzkiego | |||
53°20′14″N 15°02′46″E/53,337222 15,046111 | |||
|
Ratusz w Stargardzie – średniowieczny ratusz, siedziba Rady Miejskiej Stargardu. Jeden z najstarszych zabytków w Stargardzie.
Historia
Pierwszą budowlą wzniesioną na miejscu dzisiejszego ratusza była hala zwana Domem Kupieckim (1250–1280). Budowla była parterowa, murowana, wielkością odpowiadająca zarysowi murów ratusza. Z czasem zaczęły się tam odbywać posiedzenia ławników miejskich. Przy końcu XIV w. dom kupiecki został całkowicie przebudowany, stając się siedzibą władz miejskich i patrycjatu kupieckiego.
W przebudowanym ratuszu na parterze nadal mieściła się hala targowa i karcer, a na I piętrze biuro burmistrza, kancelaria, sala posiedzeń rajców, sala sądowa i skarbiec. Piwnice wykorzystywane były jako magazyny dla przyjezdnych kupców. W okresie świąt hala parteru była miejscem zabaw dla mieszczan. Wielki pożar w 1540 zniszczył ponad 100 budynków, w tym ratusz, odbudowa nastąpiła w po 29 latach. W swoich dziejach ratusz ulegał jeszcze kilku pożarom. Najpierw w czasie wojen szwedzkich w XVII w., kiedy to spłonęło bezcenne archiwum miejskie i ponownie wraz z całą Starówką w 1945 roku w czasie II wojny światowej. Odbudowę rozpoczęto od zabezpieczenia ruin, całość prac trwała od 1948 do 1961.
W czerwcu 2000 r. na frontowym szczycie zamontowany został sześćdziesięciokilogramowy zegar. Wydzwania on pełne i połówkowe godziny. Zegar jest synchronizowany wzorcem atomowym znajdującym się we Frankfurcie nad Menem. Codziennie o godz. 12 z ratusza rozlega się hejnał autorstwa Waldemara Cieślaka.
Architektura
W wyniku przebudowy powstał pierwotny ratusz, będący budowlą jednopiętrową, o schodkowych szczytach dekorowanych blendami i o ostrołukowych oknach. Fasadę frontową tworzył szczyt od strony zachodniej. Budynek przykrywał dach dwuspadowy z rzędami okienek oświetlających użytkowe poddasze. Podczas rekonstrukcji w 1569 po pożarze wprowadzono bogate dekoracje maswerkowe szczytów, zmieniono kształt i wielkość okien. Nowy wystrój ratusza musiał zyskać uznanie mieszczan, gdyż w krótkim czasie powstały dwie inne kamienice z podobnymi dekoracjami szczytów. Zniszczony po II wojnie światowej ratusz odbudowano na podstawie rysunków i zdjęć, przywracając stan dekoracji z końca XIX w. Zlikwidowano wejście od strony wschodniej, zmieniono kształt okien, cały budynek otynkowano, a wnętrza przystosowano do potrzeb administracyjnych siedziby władz miasta.
Funkcje
Ratusz, oprócz siedziby Rady Miejskiej i Sali Ślubów, mieści Towarzystwo Przyjaciół Stargardu oraz komendę hufca Stargard.
Zobacz też
- Zabytki w Stargardzie
- Stare Miasto (Stargard)
Bibliografia
- Niemierowski W., Zabytkowa zabudowa Stargardu. Szczecin z. 7-8, 1961, s. 83-85.
- Ober M., Stargard Szczeciński, Warszawa 1988, s. 35-36.
- Olszewski E., Stargardzkie abc, Stargard 2001, s. 144-146.
- Zenkner J., Stargard. Klejnot na Pomorskim Szlaku, Stargard 2006, s. 26-28.
- p
- d
- e
- Ratusz miejski
- Arsenał
- Prochownia
- Kamienica przy Rynku Staromiejskim 3
- Kamienica przy Rynku Staromiejskim 4
- Kamienica przy ul. Śląskiej 1
- Krzyż pokutny
- Odwach
- Spichlerz
- Pałac Giżynek
- Plebania Kolegiaty NMP
- Dom Protzena
- Dom Rohledera
- Dom Strzelecki
- Dom Zakonny Towarzystwa Chrystusowego
- Willa Karowów
- Wieża ciśnień
- Mały Młyn
- Czerwone koszary
- Dworzec kolejowy
- Stargardzka Kolej Wąskotorowa
- Kolumna Zwycięstwa
- kursywą zaznaczono obiekty nieistniejące