Arsenał w Stargardzie
nr rej. 355 z 12 września 1958 | |||
Arsenał, obecnie Archiwum Państwowe | |||
Państwo | Polska | ||
---|---|---|---|
Miejscowość | Stargard | ||
Adres | ul. Basztowa 2 | ||
Typ budynku | arsenał | ||
Styl architektoniczny | gotyk | ||
Kondygnacje | 4 | ||
Ukończenie budowy | ok. 1500 | ||
Ważniejsze przebudowy | 1635 | ||
Zniszczono | ok. 1915, 1945 | ||
Odbudowano | 1936, 1974-1977 | ||
Właściciel | Archiwum Państwowe | ||
Położenie na mapie Stargardu | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego | |||
Położenie na mapie powiatu stargardzkiego | |||
53°20′14,5″N 15°02′55,5″E/53,337361 15,048750 | |||
|
Arsenał (lub Zbrojownia) – budynek położony w południowej części Starego Miasta w Stargardzie, o wymiarach 12,3 × 16,5 m, powstały ok. roku 1500. Ściany zostały udekorowane (podobnie jak baszta Morze Czerwone) układanymi z cegły zendrówki pasami rombowymi
Budynek początkowo jednokondygnacyjny w różnych okresach zmieniał swoją funkcję. W celu zwiększenia powierzchni z czasem wprowadzono drewniany strop, tworząc dwie kondygnacje. W przyziemiu znajdował się magazyn – zbrojownia, a pierwsze piętro służyło jako warsztat naprawy i produkcji sprzętu wojskowego.
Po pożarze w 1635 roku rozpoczęto przebudowę arsenału, w czasie której oparto sklepienie na dwóch sześciobocznych filarach. Powrócono także do konstrukcji jednopoziomowej. W XIX wieku ponownie przebudowano zbrojownię, przystosowując ją do więzienia. W czasie I wojny światowej obiekt uległ zniszczeniu, a odbudowany został dopiero w 1936 roku. Arsenał ponownie uległ zniszczeniu w czasie II wojny światowej.
Zbrojownię odbudowano w latach 1974–1977, a jej wnętrza przystosowano do funkcji Archiwum Państwowego.
Stargardzki Arsenał stanowi unikat na Pomorzu, ponieważ w żadnym z miast nie zachowała się budowla o podobnym przeznaczeniu.
Bibliografia
- Ober M., Stargard Szczeciński, Warszawa 1988, s. 47-48.
- Olszewski E., Stargardzkie abc, Stargard 2001, s. 11.
- Zenkner J., Stargard. Klejnot na Pomorskim Szlaku, Stargard 2006, s. 65-66.
- p
- d
- e
- Ratusz miejski
- Arsenał
- Prochownia
- Kamienica przy Rynku Staromiejskim 3
- Kamienica przy Rynku Staromiejskim 4
- Kamienica przy ul. Śląskiej 1
- Krzyż pokutny
- Odwach
- Spichlerz
- Pałac Giżynek
- Plebania Kolegiaty NMP
- Dom Protzena
- Dom Rohledera
- Dom Strzelecki
- Dom Zakonny Towarzystwa Chrystusowego
- Willa Karowów
- Wieża ciśnień
- Mały Młyn
- Czerwone koszary
- Dworzec kolejowy
- Stargardzka Kolej Wąskotorowa
- Kolumna Zwycięstwa
- kursywą zaznaczono obiekty nieistniejące