Księga Jubileuszów
- Księga Rodzaju/1 Mojżeszowa (Rdz/1Mj)
- Księga Wyjścia/2 Mojżeszowa (Wj/2Mj)
- Księga Kapłańska/3 Mojżeszowa (Kpł/3Mj)
- Księga Liczb/4 Mojżeszowa (Lb/4Mj)
- Księga Powtórzonego Prawa/5 Mojżeszowa (Pwt/5Mj)
- Księga Jozuego (Joz)
- Księga Sędziów (Sdz)
- Księga Rut (Rt)
- Pierwsza Księga Samuela (1Sm)
- Druga Księga Samuela (2Sm)
- Pierwsza Księga Królewska (1Krl)
- Druga Księga Królewska (2Krl)
- Pierwsza Księga Kronik (1Krn)
- Druga Księga Kronik (2Krn)
- Księga Ezdrasza (Ezd)
- Księga Nehemiasza (Ne)
- Księga Estery (Est)
- Księga Hioba/Joba (Hi/Jb)
- Księga Psalmów/Psałterz (Ps)
- Księga Przysłów/Przypowieści Salomona (Prz)
- Księga Koheleta/Eklezjastesa/Kaznodziei Salomona (Koh/Kzn)
- Pieśń nad pieśniami (Pnp)
- Księga Izajasza (Iz)
- Księga Jeremiasza (Jr)
- Lamentacje/Treny (Lm/Tr)
- Księga Ezechiela (Ez)
- Księga Daniela (Dn)
- Księga Ozeasza (Oz)
- Księga Joela (Jl)
- Księga Amosa (Am)
- Księga Abdiasza (Ab)
- Księga Jonasza (Jon)
- Księga Micheasza (Mi)
- Księga Nahuma (Na)
- Księga Habakuka (Ha)
- Księga Sofoniasza (So)
- Księga Aggeusza (Ag)
- Księga Zachariasza (Za)
- Księga Malachiasza (Ml)
- Księga Tobiasza (Tb)
- Księga Judyty (Jdt)
- Księga Estery (Est)
- Pierwsza Księga Machabejska (1Mch)
- Druga Księga Machabejska (2Mch)
- Księga Mądrości/Mądrość Salomona (Mdr)
- Mądrość Syracha (Syr)
- Księga Barucha (Ba)
- List Jeremiasza
- Czwarta Księga Machabejska (4Mch)
- Czwarta Księga Ezdrasza (4Ezd)
- Księga Jubileuszów
- Księga Henocha
- 1–3 Księgi Mekabiego
- Czwarta Księga Barucha (4Ba)
- Psalmy 152–155
- Druga Księga Barucha (2Ba)
- List Barucha
- pokaż
- dyskusja
- edytuj
Księga Jubileuszów – dzieło należące do żydowskiej literatury religijnej typu midraszowego datowane na połowę II wieku przed Chrystusem. Zawiera homiletyczne i symboliczne wyjaśnienia do wszystkich rozdziałów początku Pięcioksięgu, od pierwszego rozdziału Księgi Rodzaju do trzynastego rozdziału Księgi Wyjścia. W chrześcijaństwie jest zaliczane do apokryfów Starego Testamentu, choć Etiopski Kościół Ortodoksyjny włączył go do swego kanonu Biblii.
Czas powstania i nazwy
Tekst powstał w języku hebrajskim w środowisku palestyńskim. Jest dziełem wczesnego pokolenia faryzeuszy. Datuje się go na połowę II wieku p.n.e. Tytuł księgi został wzięty od kończących ją przepisów odnośnie do świętowania jubileuszów i szabatów. Nadawano jej również inne nazwy, m.in. Mała Księga Rodzaju, Apokalipsa Mojżesza, Testament Mojżesza, Życie Adama, Księga czterdziestu dziewięciu okresów[1][2].
Charakter i zawartość
Tekst jest zbiorem midraszy, czyli homiletycznych i legendarnych, symbolicznych objaśnień do poszczególnych rozdziałów całej Księgi Rodzaju oraz Księgi Wyjścia do trzynastego rozdziału. Można w nim znaleźć zarówno gatunek midrasz-hagada jak i midrasz-halacha[2]. W chrześcijaństwie Księga Jubileuszów jest zaliczana do apokryfów Starego Testamentu, choć Etiopski Kościół Ortodoksyjny włączył ją do swego kanonu Biblii[1].
Treść Księgi tworzą parafrazy Księgi Rodzaju. Zawiera wiele wątków apokryficznych, inspirowanych zwłaszcza Księgą Henocha. Księga mówi m.in. o widzeniu, które miał otrzymać Mojżesz od Boga na górze Synaj[1]. W rozdziale 23,17 występują wątki milenarystyczne, którymi inspirował się m.in. św. Justyn[3].
Przypisy
- ↑ a b c Apokryfy Starego Testamentu. Ryszard Rubinkiewicz (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza "Vocatio", 2006, s. 259-261. ISBN 83-7146-142-9.
- ↑ a b Klausner 1955 ↓, s. 302n.
- ↑ Daniélou 2002 ↓, s. 337-339.
Bibliografia
- Jean Daniélou: Teologia judeochrześcijańska. Historia doktryn chrześcijańskich przed Soborem Nicejskim. Stanisław Basista (przekład). Kraków: Wydawnictwo WAM, 2002, s. 479, seria: Myśl Teologiczna 39.
- Joseph Klausner: The Messianic Idea in Israel. From Its Beginning to the Completion of the Mishnah. W. F. Stinespring (przekład z 3 wydania hebrajskiego). Nowy Jork: Macmillian Company, 1955, s. 543.
- Księga Jubileuszów. W: Rosik, Mariusz ks., Rapoport, Icchak rabin: Wprowadzenie do literatury i egzegezy żydowskiej okresu biblijnego i rabinicznego. Wrocław: Tum Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej, 2009, s. 59-60, seria: Bibliotheca Biblica.
- PWN: 3918430
- Britannica: topic/Book-of-Jubilees
- Universalis: livre-des-jubiles