Jean Leray

Jean Leray

Jean Leray (1906–1998) – francuski matematyk. Zajmował się topologią algebraiczną, analizą funkcjonalną i równaniami różniczkowymi. Współtworzył, wspólnie z polskim matematykiem Juliuszem Schauderem, twierdzenie Leraya-Schaudera. Był profesorem Collège de France w Paryżu, członkiem Francuskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Nauk.

Życiorys

W 1934 roku w czasopiśmie matematycznym Annales scientifiques de l'École normale Supérieure opublikowano jego pracę napisaną wspólnie z polskim matematykiem Juliuszem Schauderem zatytułowaną Topologie et équations fonctionelles. Praca ta dotyczyła zastosowania teorii przestrzeni Banacha do równań o pochodnych cząstkowych. W 1937 obaj uczeni zostali laureatami międzynarodowej nagrody Malaxa.

W 1932 roku ożenił się z Marguerite Trumier, z którą miał trójkę dzieci. W czasie II wojny światowej służył w armii w stopniu oficera. W 1940 roku został wzięty do niewoli i wysłany do obozu jenieckiego w Austrii. Wolność odzyskał dopiero w 1945 roku. Przed wojną Leray specjalizował się w hydrodynamice. Jednak w obozie ukrywał ten fakt, ponieważ obawiał się, że Niemcy będą chcieli wykorzystać jego umiejętności i wiedzę do swoich działań wojennych. Dlatego na czas pobytu w obozie poświęcił się w całości topologii. Po wojnie opublikował książkę Algebraic topology taught in captivity[1].

W 1977 r. został członkiem zagranicznym PAN[2].

Przypisy

  1. Leray biography [online], www-history.mcs.st-andrews.ac.uk [dostęp 2017-11-24] .
  2.  leray, Jean, [w:] Członkowie Polskiej Akademii Nauk [online], PAN [dostęp 2021-09-10] .

Bibliografia

  • Encyklopedia PWN, Tom 2, Warszawa 1991, s. 302.
  • p
  • d
  • e
Laureaci Nagrody Wolfa w dziedzinie matematyki
XX wiek
XXI wiek
  • ISNI: 0000000121297809
  • VIAF: 17351243
  • LCCN: n81114181
  • GND: 119548569
  • BnF: 12277272b
  • SUDOC: 031587208
  • NKC: jx20060304021
  • NTA: 102988145
  • BIBSYS: 90217489
  • CiNii: DA01913392
  • NUKAT: n97081482
  • J9U: 987007444085305171
  • CONOR: 7309923
  • PWN: 3931747
  • Treccani: jean-leray
  • Universalis: jean-leray
  • NE.se: jean-leray
  • SNL: Jean_Leray
Identyfikatory zewnętrzne:
  • PAN: LERAY, Jean
  • Scopus: 7005304814
  • MacTutor: Leray