Język morori
Obszar | Papua (Indonezja) | ||
---|---|---|---|
Liczba mówiących | 50 (1998)[1] | ||
Klasyfikacja genetyczna | |||
| |||
Status oficjalny | |||
Ethnologue | 8a umierający↗ | ||
Kody języka | |||
ISO 639-3 | mok | ||
IETF | mok | ||
Glottolog | moro1289 | ||
Ethnologue | mok | ||
BPS | 1053 6 | ||
WALS | mri | ||
W Wikipedii | |||
| |||
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Język morori (a. marori, moaraeri, moraori, morari) – język papuaski z prowincji Papua w Indonezji, używany przez mieszkańców południowego wybrzeża Nowej Gwinei blisko granicy z Papuą-Nową Gwineą. Według danych z 1998 r. posługiwało się nim wówczas 50 osób (cała społeczność etniczna liczyła 250 osób)[1].
Jego użytkownicy zamieszkują pojedynczą wieś (Wasur, według danych z 2010 r. – 413 mieszkańców, w tym 119 etnicznych Morori)[2].
Klasyfikacja morori jest niejasna. S.A. Wurm (1975) zaliczył go do języków trans-fly[3]. W klasyfikacji Ethnologue tworzy samodzielną gałąź języków transnowogwinejskich[4]. Timothy Usher postuluje związek z językami kolopom[5][6]. H. Hammarström (2018) rozpatruje go jako język izolowany, ze względu na słabość dowodów leksykalnych na ewentualne związki zewnętrzne[7].
Słownictwo morori obfituje w zapożyczenia z języka marind[8]. Inne źródła wpływów leksykalnych to języki yei(inne języki) i kanum[5].
Jest zagrożony wymarciem. Niewielka społeczność językowa znalazła się pod presją kultury Marind i języka tej ludności[9][10]. W powszechnym użyciu są języki indonezyjski i lokalny malajski[1]. Młodsze osoby mają co najwyżej ograniczoną (bierną) znajomość morori[11]. Dialekt menge, służący jako język obrzędowy, wyszedł z szerszego obiegu[1].
Wczesne dane nt. języków południowej Nowej Gwinei (w tym morori) zebrał misjonarz P. Drabbe(inne języki). Badaniem morori zajmowali się też M. Donohue (autor listy leksykalnej i słownika obrazkowego) oraz I Wayan Arka (autor szeregu prac poświęconych różnym aspektom języka)[11]. Morori nie wykształcił piśmiennictwa[1].
Przypisy
- ↑ a b c d e David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Morori, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2022-08-04] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06] (ang.).
- ↑ Evans i in. 2018 ↓, s. 673.
- ↑ Wurm 1975 ↓, s. 327–335.
- ↑ David M.D.M. Eberhard David M.D.M., Gary F.G.F. Simons Gary F.G.F., Charles D.Ch.D. Fennig Charles D.Ch.D. (red.), Moroari, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2022-08-04] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-19] (ang.).
- ↑ a b Timothy Usher: Moraori. NewGuineaWorld. [dostęp 2022-08-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-04)]. (ang.).
- ↑ Evans i in. 2018 ↓, s. 664, 673.
- ↑ Hammarström 2018 ↓, s. 294–295.
- ↑ Bruno Olsson: A Grammar of Coastal Marind. Berlin–Boston: Walter de Gruyter, 2021, s. 14, seria: Mouton Grammar Library 87. DOI: 10.1515/9783110747065. ISBN 978-3-11-072555-1. ISBN 978-3-11-074706-5. OCLC 1253312972. (ang.).
- ↑ William A. Foley: The Papuan Languages of New Guinea. Cambridge: Cambridge University Press, 1986, s. 24. ISBN 0-521-28621-2. OCLC 13004531. [dostęp 2024-07-13]. (ang.).
- ↑ Wurm 2007 ↓, s. 519.
- ↑ a b Evans i in. 2018 ↓, s. 674.
Bibliografia
- Nicholas Evans, Wayan Arka, Matthew Carroll, Yun Jung Choi, Christian Döhler i in.: The languages of Southern New Guinea. W: Bill Palmer (red.): The Languages and Linguistics of the New Guinea Area: A Comprehensive Guide. Berlin–Boston: Walter de Gruyter, 2018, s. 641–774, seria: The World of Linguistics 4. DOI: 10.1515/9783110295252-006. ISBN 978-3-11-028642-7. ISBN 978-3-11-029525-2. OCLC 1041880153. (ang.).
- Harald Hammarström: Language isolates in the New Guinea region. W: Lyle Campbell (red.): Language Isolates. Abingdon–New York: Routledge, 2018, s. 287–322, seria: Routledge Language Family Series. DOI: 10.4324/9781315750026-11. ISBN 978-1-138-82105-7. ISBN 978-1-315-75002-6. OCLC 1000447105. (ang.).
- Stephen A. Wurm: The central and western areas of the Trans-New Guinea phylum: The Trans-Fly (sub-phylum-level) stock. W: Stephen A. Wurm (red.): New Guinea area languages and language study. T. 1: Papuan languages and the New Guinea linguistic scene. Canberra: Department of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University, 1975, s. 323–344, seria: Pacific Linguistics C-38. DOI: 10.15144/PL-C38.323. ISBN 0-85883-131-7. OCLC 2565788. (ang.).
- Stephen A. Wurm: Australasia and the Pacific. W: Christopher Moseley (red.): Encyclopedia of the World’s Endangered Languages. Abingdon–New York: Routledge, 2007, s. 425–577. DOI: 10.4324/9780203645659. ISBN 978-0-7007-1197-0. ISBN 978-0-2036-4565-9. OCLC 47983733. (ang.).
Linki zewnętrzne
- I Wayan Arka: Frog Story in Marori. Endangered Languages Project. [dostęp 2022-08-04].
- Morori / Moraori. Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. [dostęp 2024-09-03]. (ang.).