Tuồng cải lương

Dưới đây tường bày tuồng cải lương đã được chứng nhận trong trường kì lịch sử theo soạn giả và nhan đề.

Bạch Mai

  • Anh hùng náo, hay Sở Vân cứu giá[1]
  • Bao Công xử án anh em song sinh
  • Chiếc hổ phù[a] (với Hoài Giao)
  • Cưới vợ cho vua
  • Đãi yến Đoàn Hồng Ngọc
  • Giang sơn và mỹ nhân
  • Hoa bướm ngày xưa
  • Hoàng hậu không đầu
  • Mạnh Lệ Quân
  • Mai trắng se duyên
  • Máu nhuộm chiến bào hồng
  • Mặt trời đêm thế kỷ
  • Nàng út trong ống tre
  • Ngọc kỳ lân
  • Ngũ biến báo phu cừu
  • Ngũ Tiểu Thanh
  • Phùng Bửu Sơn – Ngọc Quế Trang (với Đào Việt Anh)
  • San hà xã tắc, hay Trảm Triệu Khải
  • Thập tứ nữ anh hào
  • Tiết Nhơn Quý
  • Tiết Đinh San đại phá Tỳ Bàn San
  • Tứ tuấn đăng khoa, hay Tứ tử đăng khoa
  • Triệu Khuông Dẫn[b]
  • Trưng nữ vương
  • Vụ án Vương Ngọc Tuyền
  • Xử án Phi Giao

Bùi Hữu Dược

Đào Việt Anh

Đăng Minh

Điền Long (An Dạ Thủy)

  • Mèo hoang, tức Cô Lành Cầu Bông

Điêu Huyền

  • Ánh lửa rừng khuya
  • Cây sầu riêng trổ bông
  • Chim Việt cành Nam
  • Lá thắm chỉ hồng
  • Khách sạn Hào Hoa (với Trần Hà, Vũ Kim)
  • Kiếp chồng chung
  • Mười năm gian khổ
  • Thiếu nhi thời loạn
  • Tiếng hò sông Hậu
  • Tìm lại cuộc đời (với Trần Hà, Hoàng Khâm)

Lam Tuyền

  • Một kiếp phong trần

Lê Hoài Nở (Năm Nở)

  • Hội yêu chồng
  • Những kẻ vứt đi
  • Ông huyện hàm... hàm
  • Thử yêu chồng
  • Vó ngựa truy phong

Lương Nhứt Nương

Hoài Ngọc

  • Phận trẻ lạc loài

Hoàng Anh Chi

Hoàng Khâm

  • Bông hồng cài áo
  • Bữa tiệc đầu người
  • Con đường hạnh phúc
  • Cô giáo Hiền
  • Đứa con bất hạnh
  • Giai nhân vườn hoa trắng
  • Hắc y nữ hiệp
  • Lấy chồng xứ lạ
  • Lỡ bước sang ngang (với Thu An)
  • Một trang tình sử
  • Nàng là hoàng hậu
  • Người chồng triệu phú
  • Người đẹp Bạch Hoa thôn
  • Người đẹp chiêu phu
  • Nhạc suối hương rừng
  • Nữ chúa về đêm
  • Thảm kịch tuổi xanh
  • Tìm lại tình thương
  • Xanh xít đít đuôi, hay Vàng sáu bạc mười[k]

Hoàng Song Việt

Huỳnh Thủ Trung (Tư Chơi)

  • Em muốn tự do
  • Lỡ tay trót đã nhúng chàm
  • Hai mặt còn trơ
  • Khúc oan vô lượng
  • Tiếng nhạn kêu sương
  • Tôi xin chừa

Kinh Luân

Mộng Vân

  • Ái tình và huyết nhục
  • Ái tình và nghĩa vụ
  • Bác sĩ Thần Phương
  • Ba ngọn đèn xanh
  • Bên chiến lũy
  • Bích Liên vương nữ
  • Bên kia thành
  • Cành hoa trước gió
  • Cành vàng trong lửa đỏ
  • Chuỗi hận ngày xuân
  • Cõi lòng tan nát
  • Cõi lòng thiếu phụ
  • Cô gái Quảng Trị
  • Đất nước lâm nguy
  • Đêm tơ vương
  • Đề Thám
  • Độc Long lão hiệp
  • Đôi Bạch Loan I-II
  • Đội quân tình nguyện
  • Giọt máu công nhân
  • Giọt máu sông Hằng
  • Gương quốc sĩ
  • Hiệp khách xa trường
  • Hội nghị nhị cường
  • Hồng Châu nữ hiệp
  • Long hình quái khách[l]
  • Lửa thù
  • Lưỡi bén hơn gươm
  • Lưỡng long đại hiệp
  • Lữ Thành Đồng
  • Hỏa Sơn thần nữ (với Yên Lang)
  • Huyết chiếu hận thù
  • Máu kẻ thù
  • Mộ cô Hồng, hay Tình trong suối lệ
  • Mối tình tan vỡ, hay Hoàng tử lưng gù
  • Ngày về của thương binh
  • Ngũ Tử Tư quá quan
  • Người cha tội ác
  • Nữ thần trong động lửa I-II
  • Ông Ba đập đá
  • Phạm Lãi – Tây Thi
  • Quan Công hiển thánh
  • Sự chiến thắng của trái tim
  • Tố nữ
  • Trái tim không máu I-II
  • Tráng sĩ Kinh Kha
  • Trên hoang đảo
  • Triều Tiên vong quốc sử I-II
  • Trong khói lửa
  • Tuổi thanh niên trong hai quan niệm
  • Xâu chuỗi ngọc I-II-III

Ngọc Cung

  • Kiều Nguyệt Nga

Ngọc Điệp

  • Gió giao mùa
  • Nhạn về xóm liễu (với Yên Hà)

Ngọc Huyền Thanh

  • Hoàng tử mặt nám

Ngọc Văn

Nguyễn Phương

  • Bên cầu dệt lụa[n]
  • Bóng chim tăm cá
  • Bọt biển
  • Cánh buồm lửa (với Thiếu Linh)
  • Chén trà của quỷ
  • Chiếc lá giữa dòng
  • Chuyện ba trái tim (với Thiếu Linh)
  • Chuyện tình và tiền (với Thiếu Linh)
  • Chuyện xóm mình (với Thiếu Linh)
  • Con gái ma túy (với Thiếu Linh)
  • Con trai người ăn mày (với Thiếu Linh)
  • Dưới cầu than thở (với Thiếu Linh)
  • Đôi mắt người xưa[o]
  • Lệnh của bà (với Thiếu Linh)
  • Kẻ sợ tình (với Thiếu Linh)
  • Nát cánh phù dung (với Thiếu Linh)
  • Ngã rẽ tâm tình
  • Người dừng chân đêm mưa (với Thiếu Linh)
  • Người mặt cháy
  • Người thợ rừng (với Thiếu Linh, Lê Khanh, Mộc Linh)
  • Người về từ cửa biển (với Thiếu Linh)
  • Tiền rừng bạc biển (với Thiếu Linh)
  • Tiếng trống Mê Linh
  • Tình hận thâm cung (với Thiếu Linh)
  • Tình xuân muôn thuở

Nguyễn Quang Nhã

Nguyễn Thành Châu (Năm Châu)

  • Anh hùng náo Tam Môn Giai, hay Sở Vân té lầu[1]
  • Áo người quân tử[q]
  • Bằng hữu binh nhung[r]
  • Duyên chị tình em
  • Đêm dài vô tận
  • Đêm không ngày
  • Đóa hoa rừng
  • Giá trị và danh dự[s]
  • Gió ngược chiều[t]
  • Hàm Lệ thái tử[u]
  • Hồn chinh phụ
  • Huyền châu nữ
  • Khi người điên biết yêu (với Trần Hữu Trang, Lê Hoài Nở)
  • Miếng thịt người[v]
  • Mộc Quế Anh
  • Mộng hoàng công chúa
  • Mổ tim Tỷ Can
  • Ngao Sò Ốc Hến
  • Ngọn cờ hiệp sĩ
  • Nợ dâu
  • Nước biển mưa nguồn
  • Phũ phàng
  • Sân khấu về khuya
  • Tây Thi gái nước Việt
  • Thôi Thử thí Tề Quân
  • Tiếng nói trái tim
  • Tố Hoa Nương
  • Tội của ai
  • Tơ vương đến thác[w]
  • Tuyết băng và bạo lực
  • Túy hoa vương nữ[x]
  • Tư sinh tử
  • Vợ và tình

Nguyên Thảo

  • A Khắc Thiên Kiều, hay Người tình trên chiến trận (với Mộc Linh)
  • Bão biển (với Yên Lang)
  • Cây uyên ương (với Liên Tâm)
  • Chiếc áo màu thiên thanh
  • Cuốn theo chiều gió
  • Dốc sương mù
  • Gái bán bar (với Vân Hà)
  • Lời từ tạ cuối cùng
  • Kiếp nào có yêu nhau (với Hạnh Trung)
  • Mùa xuân ngủ trong đêm (với Vân Hà)
  • Người khách lạ, hay Quán liễu cầu khuya
  • Người phu khiêng kiệu cưới (với Yên Lang)
  • Người tình của Diễm
  • Tâm sự loài chim biển (với Yên Lang)
  • Thằng điên vùng Bến Hạ (với Yên Lang)
  • Tình ngỡ đã phôi phai
  • Tình thù rực nắng
  • Trăm năm tình lỡ
  • Trần Giã – Cẩm Giang
  • Xin một lần yêu nhau

Nhị Kiều

  • Bao Công xử án Trần Thế Mỹ (với Hoàng Lan)
  • Cánh chim bạt gió (với Thế Châu)
  • Cung thương sầu giọt đắng
  • Đôi mắt người xưa[y]
  • Đường nào lên Thiên Thai (với Hoàng Lan)
  • Đường về Vạn Kiếp (với Nguyễn Đạt)
  • Gái điếm vợ hiền, hay Đời cô Hạnh
  • Gánh hàng hoa
  • Giấc mộng đêm xuân[3] (với Phi Hùng)
  • Giấc mộng vương phi
  • Gió bấc lạnh lùng
  • Gió đưa cành liễu
  • Gió hú đồi xa
  • Giọt lệ tình
  • Giọt mưa thu
  • Hàn Tín – Lã Hậu (với Nguyễn Liên)
  • Hoa cẩm chướng
  • Hoa cỏ dại (với Hữu Tài)
  • Hoa đồng cỏ nội (với Phương Ngọc)
  • Hồng nhan đa truân
  • Hương lúa tình quê (với Anh Tuyến)
  • Huyền thoại một chuyện tình
  • Kim Hồ Điệp (với Anh Tuyến)
  • Kiếp phù dung
  • Kỷ niệm đêm Giáng Sinh
  • Làm dâu trăm họ (với Thế Châu)
  • Lâm Sanh – Xuân Nương
  • Lâu đài tình ái
  • Lỡ chuyến đò thương
  • Lỗi tình cố nhân (với Anh Tuyến)
  • Lòng người bạc đen
  • Lục Vân Tiên (với Thế Châu)
  • Mạnh Lệ Quân (với Nguyễn Đạt)
  • Mộng bá vương
  • Mùa sen trắng nở (với Nguyễn Đạt)
  • Mùa thu lá bay[z] (với Thế Châu)
  • Một chút vấn vương
  • Nắng sớm mưa chiều
  • Người khách thương hồ
  • Những đứa con lai, hay Kiếp hoa trong thời loạn (với Thanh Cao)
  • Nửa đêm chợt tỉnh
  • Qua cầu đắng cay (với Thế Châu)
  • Sở Vân[1] (với Thế Châu)
  • Từ bỏ chốn giang hồ (với Anh Tuấn)
  • Tóc trắng mẹ bay
  • Tâm sự cha tôi (với Thế Châu)
  • Thạch Phá Thiên (với Nguyễn Đạt)
  • Thanh Xà – Bạch Xà
  • Trăng nước Lạc Dương thành
  • Trăng rụng bến Từ Châu (với Anh Tuyến)
  • Vầng trăng bên kia sông
  • Vợ tạm chồng hờ (với Thế Châu)
  • Vết thương kỷ niệm
  • Vị đắng lá sầu đâu
  • Yêu người say

Phi Hùng

  • Bông sen trắng
  • Cho đời soi gương
  • Cửa chùa đẫm máu
  • Đường trăng
  • Lá chắn biên thùy
  • Hẹn mùa chiến thắng
  • Huyết thư và án tử
  • Hừng đông
  • Mùa xuân hai mươi
  • Người giữ mộ
  • Tiếng hát người yêu
  • Thất trảm sớ
  • Trăng mười sáu
  • Vợ Việt Nam, hay Vòng tay người cũ
  • Yêu anh từ độ ấy
  • Về đất Kinh Châu (với Nam Sơn)
  • Vòng cưới anh trao
  • Xuân về trên đỉnh Mã Phi (với Minh Hải)

Phi Long

  • Bao Công cưới vợ
  • Chuyện tình ngang trái
  • Đời chú Bảy Ninh
  • Lá thắm chỉ hồng
  • Một mối lương duyên
  • Yêu vì tiền, chết vì tình
  • Má hồng soi kiếm bạc (với Đức Phú)
  • Người vợ không bao giờ cưới (với Kiên Giang)
  • Tình cô gái Huế[4]

Thạch Tuyền

  • Trâm hoa mai[aa]

Thái Thụy Phong

  • Con đò Thủ Thiêm (với Kiên Giang)
  • Hai chuyến xe hoa[ab]
  • Thương nhớ một mình (với Hoàng Thị Nguyệt)

Thế Châu – Hoàng Dũng

Thiếu Linh – Thành Phát

  • Áo gấm khôi nguyên
  • Cát Dung Phương Tử[ae] (Thiếu Linh, Thu An)
  • Cầu gỗ Hoàng Mai thôn
  • Đêm hờn cung lạnh (Thiếu Linh, Thu An)
  • Đồ Bàn di hận (Thiếu Linh, Lê Khanh)
  • Đường lên xứ Thái (Thiếu Linh, Mộc Linh)
  • Hồi trống Vân Lâu
  • Nẻo tắt Hoành Sơn
  • Núi liễu sông bằng (Thiếu Linh, Mộc Linh)
  • Nhan sắc Tần Phi
  • Tình tráng sĩ (Thiếu Linh, Mộc Linh)
  • Yêu người điên (Thiếu Linh, Thu An)

Thu An

  • Bạch Liên Nương
  • Chiều lạnh Tuyết Băng Sơn
  • Con cò trắng
  • Cô gái sông Đà (với Anh Phượng)
  • Cung đàn trên sông lạnh (với Phong Anh)
  • Gái rừng ma
  • Gánh cỏ sông Hàn
  • Lá của rừng xanh
  • Nắng chiều trên sông Dịch
  • Sài Gòn thác bạc
  • Bóng hồng sa mạc
  • Liễu Chương Đài
  • Mái tóc người vợ trẻ
  • Mê Linh nữ kiệt
  • Nạn con rơi
  • Nguyên soái bán vợ (với Yên Ba)
  • Người yêu của nữ hoàng
  • Nửa mảnh tim
  • Nữ chúa một đêm

Triệu Trung Kiên

  • Bóng biển
  • Giọt máu oan cừu
  • Rừng thần

Văn Tiên

  • Triệu Phi loạn Yên bang (Hoàng Song Việt hiệu đính)

Yên Ba

Yên Hà

  • Ánh bình minh
  • Ba người mẹ của tôi (với Thạch Chân)
  • Độc thủ đại hiệp (với Thiện Nhơn)
  • Đào hoa khách
  • Đứa con tướng cướp
  • Giang hồ tứ hiệp
  • Gió biên thùy
  • Những vì sao cô đơn
  • Niềm tin và khát vọng
  • Theo chồng về Mỹ
  • Truyền thuyết ao Bà Om
  • Tuyệt tình nương
  • Về theo lối cũ
  • Võ Đông Sơ – Bạch Thu Hà

Yên Trang

  • Kiếm sĩ dơi (với Mai Đình)
  • Người lính già Giao Chỉ
  • Người mang sông núi (với Yến Linh)
  • Nước chảy qua cầu
  • Thi nhân và mỹ nữ
  • Thuyền ra cửa biển (với Phong Anh)
  • Trăng nửa đêm (với Phong Anh)

Vĩnh Điền

Tham khảo

Cước chú

  1. ^ Nguyên tác Quách Mạt Nhược
  2. ^ Còn gọi Tống Thái Tổ túy sát Trịnh Ân, Đào Tam Xuân loạn trào, Nhất tiễn hạ song điêu, Lăng đèn Hàn Tố Mai, Trảm Trịnh Ân
  3. ^ Nguyên tác Tình sử Loa thành của Lộng Chương
  4. ^ Nguyên tác Hoàng Quốc Hải
  5. ^ Nguyên tác Nguyễn Thành Châu
  6. ^ Kí danh Hoàng Loan
  7. ^ Kí danh Hoàng Loan
  8. ^ Kí danh Hoàng Loan
  9. ^ Αλέξης Πάρνης, Το νησί της Αφροδίτης, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη, Ελληνική Δημοκρατία, 24/01/1963
  10. ^ Nguyên tác Trúc Đường
  11. ^ Cinq-six dix-douze
  12. ^ Nguyên tác Lý Ngọc Hưng
  13. ^ Nguyên tác Hoàng Yến
  14. ^ Nguyên tác Thế Châu
  15. ^ Nguyên tác Ngọc Linh
  16. ^ Nguyên tác La Thông tảo Bắc
  17. ^ Chính nhân quân tử
  18. ^ Tam kiếm khách
  19. ^ Le Cid
  20. ^ Ruy Blas
  21. ^ Nguyên tác Hamlet, chơi chữ "hamlet" và "hàm-lệ" (chàng mắc oán)
  22. ^ Lão lái thương phường Venise
  23. ^ Trà hoa nữ
  24. ^ Marie Tudor
  25. ^ Nguyên tác Ngọc Linh
  26. ^ Nguyên tác Hải âu phi xứ (海鷗飛處) của Quỳnh Dao
  27. ^ Nguyên tác Quỳnh Dao
  28. ^ Nguyên tác Người vợ hai lần cưới của An Khê Nguyễn Bính Thinh
  29. ^ Nguyên tác Đào Tấn
  30. ^ Nguyên tác Alexandre Dumas (fils)
  31. ^ Yokichi Masako
  32. ^ Nguyên tác Đào Tấn

Chú thích

  1. ^ a b c Sở Vân té lầu : Tuồng hát cải lương, 1928
  2. ^ Το νησί της Αφροδίτης - Πάρνης Αλέξης - 1962-1963 Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος 1 2
  3. ^ Công diễn tuồng Giấc mộng đêm xuân
  4. ^ NSND Hồng Vân & NSƯT Kim Tử Long xúc động nhớ cố nghệ sĩ Minh Phụng - KUVV4

Liên kết

Tài liệu

  • Lê Dân, Người đẹp màn bạc Việt một thời, Thanhnien Online, 6 tháng 3 năm 2013.
  • Lê Quang Thanh Tâm, Điện ảnh miền Nam trôi theo dòng lịch sử, NXB Văn Hóa Văn Nghệ TPHCM, Sài Gòn, 2015.
  • Phạm Công Luận, Hồi ức, sưu khảo, ghi chép về văn hóa Sài Gòn, Nhà sách Phương Nam & Nhà xuất bản Thế Giới, Sài Gòn, 2016–2022.
  • Max Hastings, Vietnam : An Epic Tragedy, 1945 - 1975, Harper Perennial, New York City, October 15, 2019.
  • 馬克斯‧黑斯廷斯（原文作者），譚天（譯者），《越南啟示錄1945-1975：美國的夢魘、亞洲的悲劇》（上、下冊不分售），八旗文化，臺北市，2022/04/08。

Tư liệu

  • Những mỹ nhân tuyệt sắc của làng nghệ thuật Sài Gòn trên hình bìa tạp chí Kịch Ảnh năm 1957
Thất hài đế
Hoàng Mai | Khả Năng | Thanh Việt | Tùng Lâm | Thanh Hoài | Phi Thoàn | Văn Chung | Văn Hường | La Thoại Tân | Xuân Phát