Trihalometan
Kimyada, trihalometanlar (THM'ler), metandaki dört hidrojen atomundan (CH4) üçünün halojen atomları ile değiştirildiği kimyasal bileşiklerdir. Birçok trihalometan, endüstride çözücüler veya soğutucular olarak kullanım alanı bulur. THM'ler aynı zamanda çevresel kirleticilerdir ve çoğu kanserojen olarak kabul edilir. Aynı halojen atomlarına sahip trihalometanlara haloformlar denir.
Molekül formülü | IUPAC adı | CAS numarası | Yaygın ad | Diğer adları | Molekül |
---|---|---|---|---|---|
CHF3 | triflorometan | 75-46-7 | floroform | Freon 23, R-23, HFC-23 | |
CHClF2 | klorodiflorometan | 75-45-6 | klorodiflorometan | R-22, HCFC-22 | |
CHCl3 | triklorometan | 67-66-3 | kloroform | R-20, metil triklorür | |
CHBrCl2 | bromodiklorometan | 75-27-4 | bromodiklorometan | diklorobromometan, BDCM | |
CHBr2Cl | dibromoklorometan | 124-48-1 | dibromoklorometan | klorodibromometan, CDBM | |
CHBr3 | tribromometan | 75-25-2 | bromoform | metil tribromür | |
CHI3 | triiyodometan | 75-47-8 | iyodoform | metil triiyodür |
Kullanımları
Haloformlardan yalnızca kloroform, önemli endüstriyel uygulamalara sahiptir. Baskın uygulamada, teflonun öncülü olan tetrafloroetilen (TFE) üretimi için kloroform gereklidir. Kloroform, klorodiflorometan (R-22) üretmek için hidrojen florür ile reaksiyona sokularak florlanır. Klorodiflorometanın (550-750 °C'de) pirolizi, bir ara madde olarak diflorokarben ile TFE verir.