Lalić

Lalić
Pravoslavna crkva u selu
Osnovni podaci
Država	Srbija
Pokrajina	Vojvodina
Upravni okrug	Zapadnobački
Opština	Odžaci
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	1343
Gustina stanovništva	38 st./km²
Geografija
Koordinate	45°31′07″N 19°21′29″E / 45.518666°N 19.358166°E / 45.518666; 19.358166
Nadmorska visina	86 m
Površina	35,6 km²
Lalić Lalić (Srbije)
Ostali podaci
Poštanski kod	25234
Pozivni broj	025
Registarska oznaka	SO

Koordinate: 45° 31′ 07" SGŠ, 19° 21′ 29" IGD

Lalić (mađ. Liliomos, slov. Laliť) selo je u opštini Odžaci, Zapadnobačkom okrugu, Vojvodina, Srbija. Selo Lalić održava posebne veze sa opštinom Mošovce u Slovačkoj.

Istorija

Počelo je tako što su komorsko dobro Pustaru Lalić naselili u vreme Terezijanske i Jozefijanske kolonizacije prvih tristotine srpskih i slovačkih porodica u periodu od 1760—1790. Prva opštinska uprava formirana je 1761. godine 1764. upisan je prvi novorođeni (Štrbački Vasilije) i prvi venčani (Stevan Despotov). Cilj kolonizacija bio je da se plodna bačka ravnica naseli radno sposobnim, vrednim i versko tolerantnim stanovništvom. Srbi i Slovaci verski tolerantni lako su se uklopili u zajednički život. Selo je i onda i danas jedinstveno i ako je jedna polovina srpska a druga slovačka. Prvo naselje nije se nalazilo na sadašnjem mestu, a napušteno je zato što su se kuće zbog močvarnog zemljišta srušile. Lalić se prvi put spominje kao selo Srba slobodnih seljaka 1769. godine. To su bile porodice doseljene pod vođstvom Arsenija III Čarnojevića. Porodična prezimena su im bila: Popović, Rakić, Jovkić, Krivokuća...

Prvi Slovaci su u Lalić došli 1788. iz Banata gde su bili kolonizovani pa su odatle se sklonili od stalnih turskih napada. Druga znatno veća grupa Slovaka stigla je 1780. iz Slovačke (okolina Tatre) i to iz Peštanske, Zvonjenske, Gemerske i Njitranjske županije. Prema zapisu iz 1834. na zidu pravoslavne crkve tada je u selu bilo 1.606 stanovnika.

Broj stanovnika se sporo povećavao kako zbog iseljavanja na druga mesta tako i zbog epidemija i poplava. Za vreme velike epidemije kolere 1836. godine umrlo je preko 900 lica a među njima i pop. Iz tog vremena je i priča o slovačkom svešteniku, fararu, koji je krenuo da beži iz sela na svom fijakeru ali kada je osetio groznicu vratio se da umre u svom selu da ne bi preneo zarazu drugima. Kada bi se Dunav izlio (vodena godina 1873) voda bi u atarima ostala skoro godinu dana. Mnoge kuće su se od vlage srušile a kroz selo se išlo čamcem. Posle poplave došla je epidemija kolere. U jednoj od epidemija umrlo je stotine Slovaka a nijedan Srbin. Predanje kaže da su Srbi nešto sebi kuvali i jeli i tako se spasli, a možda je to samo neki prirodni faktor ili možda stečeni imunitet.

1873. doselilo se i 15 jevrejskih porodica. Sem njih bilo je i nešto Mađara i Nemaca. Uz crkve i škole je bio vezan sav kulturni i prosvetni život. Slovačka evangelistička crkva građena je 1848—1852. Uz srpsku crkvu radi srpska škola. Srpska crkva sa lepim oltarom i baroknim zvonikom sagrađena je 1834.

Prema popisu iz 1900. Lalić je imao 2.530 stanovnika i 465 kućnih brojeva. Iz tog vremena je i priča da su prvi naseljenici Srbi od strane Marije Terezije isto kao i staparci, preseljeni na dunavske obale, da tamo ne bi više presretali i pljačkali šajke. Zato su kažu posle, još dugo vreme stradali karavani, orobljavane čarde.

Iz Lalića je poreklom pesnik Nestor Žučni (Proka Jovkić) koji je posle povratka iz Amerike bio stipendista Srpske vlade a kao dobrovoljac umire od pegavog tifusa pa je i sahranjen u Nišu.

Demografija

Kretanje broja stanovnika:

1834: 1.606
1900: 2.530

Prema popisu iz 2011. bilo je 1343 stanovnika (prema popisu iz 2002. bilo je 1646 stanovnika). U naselju ima 563 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,38.

U naselju Lalić 2002. živelo je 1335 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosila je 41,6 godina (39,8 kod muškaraca i 43,3 kod žena).

Stanovništvo u ovom naselju veoma je nehomogeno, a u poslednja četiri popisa primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija

Godina	Stanovnika




1948.	2365	^[1]
1953.	2351
1961.	2351
1971.	2125
1981.	1859
1991.	1699	1649
2002.	1702	1646

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Slovaci	796	48.35%
Srbi	702	42.64%
Rusini	27	1.64%
Jugosloveni	21	1.27%
Romi	15	0.91%
Ukrajinci	12	0.72%
Hrvati	4	0.24%
Crnogorci	2	0.12%
Mađari	2	0.12%
Muslimani	1	0.06%
Makedonci	1	0.06%
nepoznato	2	0.12%

Stanovništvo prema polu i starosti ^[2]


	m	ž
?	2	6
80+	22	34
75-79	17	47
70-74	28	58
65-69	53	55
60-64	40	52
55-59	49	41
50-54	52	63
45-49	74	56
40-44	74	49
35-39	51	67
30-34	53	55
25-29	37	42
20-24	61	49
15-19	55	66
10-14	41	54
5-9	45	40
0-4	37	21
prosek	39.8	43.3

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	668	700	750	727	705	640	667

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	184	205	124	117	22	11	2	1	-	1	2.47

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	668	195	410	38	22	3	740

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	143	409	160	28	-

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	302	170	-	-	52	1	7	9	6	15
Ženski	178	84	-	-	22	-	1	24	2	2
Oba	480	254	-	-	74	1	8	33	8	17
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	2	2	11	7	2	4	-	-	14
Ženski	2	1	4	12	16	3	-	-	5
Oba	4	3	15	19	18	7	-	-	19

Reference

↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7