Wyżyna Gujańska

Wyżyna Gujańska

Widok na górę Kukenan-tepui na Wyżynie Gujańskiej
Państwo	Wenezuela  Gujana  Surinam  Gujana Francuska  Brazylia  Kolumbia
Powierzchnia	1,2 mln km²
Położenie na mapie Ameryki Południowej Wyżyna Gujańska
5°08′36″N 60°45′45″W/5,143333 -60,762500
Położenie Wyżyny Gujańskiej w Ameryce Południowej
Multimedia w Wikimedia Commons

Wyżyna Gujańska – wyżyna w północnej części Ameryki Południowej, między Niziną Orinoko a Niziną Amazonki^[1].

Wyżyna Gujańska leży w północnej części Ameryki Południowej, między Niziną Orinoko a Niziną Amazonki i zajmuje powierzchnię ok. 1,2 mln km²^[2]. Znajduje się na terytorium południowej Wenezueli, Gujany, Gujany Francuskiej i Surinamu, północnej Brazylii i południowo-wschodniej Kolumbii^[3].

Zbudowana jest ze skał krystalicznych z licznymi intruzjami skał wylewnych^[2]. Miejscami pokrywają je mezozoiczne, kontynentalne piaskowce^[2]. Wyżyna Gujańska stanowi wypiętrzony, niemal równy teren z licznymi stoliwami: Roraima (2772 m) w górach Serra Pacaraima i Auyán Tepuí (2950 m) oraz pasmami górskimi: Serra do Imeri (2995 m), Serra Parima i Serra Tumucumaque^[2].

Klimat wilgotny podrównikowy, w zachodniej części suchy^[2]. Przez Wyżynę Gujańską przepływają liczne rzeki, m.in. Maroni, Corantijn, Essequibo i Caroní^[2]. Na rzekach występuje wiele progów z licznymi wodospadami, m.in. najwyższym na świecie, Salto Angel (1054 m)^[2][a].

Góry porastają wilgotne lasy równikowe, a część zachodnią sawanna^[2]. W dolinach rzek występują lasy galeriowe^[2]. W lasach pozyskiwane są cenne gatunki drzew takich jak Manilkara bidentata, guma z drzew Manilkara chicle, wanilia i rośliny lecznicze^[3].

Na wyżynie występują złoża surowców mineralnych: rudy żelaza i manganu, diamentów, złota i boksytu^[2].

Znajdują się tu Park Narodowy Canaima, Park Narodowy Caura, Park Narodowy Duida Marahuaca, Park Narodowy Jaua - Sarisariñama, Park Narodowy Serranía La Neblina, Park Narodowy Parima-Tapirapecó i Park Narodowy Cerro Yapacana^{[4][5][6][7][8][9][10]}.