Trogon kostarykański
Trogon clathratus[1] | |||
Salvin, 1866 | |||
Samiec | |||
Samica | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | zwierzęta | ||
Typ | strunowce | ||
Podtyp | kręgowce | ||
Gromada | ptaki | ||
Podgromada | Neornithes | ||
Infragromada | ptaki neognatyczne | ||
Rząd | trogony | ||
Rodzina | trogony | ||
Rodzaj | Trogon | ||
Gatunek | trogon kostarykański | ||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
najmniejszej troski | |||
Zasięg występowania | |||
| |||
|
Trogon kostarykański[3] (Trogon clathratus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny trogonów (Trogonidae). Występuje we wschodniej Ameryce Centralnej. Opisany po raz pierwszy w 1866. Jest gatunkiem najmniejszej troski.
Systematyka
Gatunek ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał Osbert Salvin pod nazwą Trogon clathratus. Opis ukazał się w 1866 roku w „Proceedings of the Zoological Society of London”. Jako miejsce typowe autor wskazał Veragua (Santa Fé de Veragua) w prowincji Veraguas w Panamie[4][5]. Najbliżej spokrewnionymi z trogonem kostarykańskim są trogony: krasnodzioby (T. massena), białooki (T. comptus) i czarnosterny (T. melanurus)[6]. Nie wyróżnia się podgatunków[7][8][9].
Etymologia
- Trogon: gr. τρωγων trōgōn „owocożerny, gryzący”, od τρωγω trōgō „gryźć”[10].
- clathratus: łac. clathratus – „pokryty, zdobiony kratką”[11].
Morfologia
Średniej wielkości ptak o masie ciała około 130 g i długości 30 cm. Występuje dymorfizm płciowy. Samce mają średniej wielkości, dosyć mocny, żółty dziób i białawe tęczówki. Twarz i gardło czarniawe. Górna część głowy, kark, górna część ciała i pierś ciemnoniebiesko-zielone. Brzuch i boki ciała różowo-czerwone. Ogon niebieskawo-zielony. Pokrywy skrzydeł są niebiesko-szare i szare. Sterówki środkowe z wierzchu niebieskawo-zielone, od spodu popielate z poprzecznymi wąskimi białawymi prążkami. Samice mają ciemną górną szczękę, białawe tęczówki. Twarz i podbródek brązowoszare, reszta głowy, kark, górne części ciała, skrzydła i ogon popielate. Spód ogona prążkowany jak u samców, ale prążkowanie jest widoczne głównie na zewnętrznych częściach chorągiewek, a ponadto krótsze sterówki mają białawe końcówki. Oliwkowołupkowe piersi, brązowoszara górna część brzucha i różowa dolna[6][12].
Zasięg występowania
Trogon kostarykański występuje głównie na karaibskich wybrzeżach Panamy i Kostaryki, a tylko lokalnie na ich wybrzeżach od strony Pacyfiku. Jest gatunkiem osiadłym, stwierdzono tylko niewielkie migracje wysokościowe w porze deszczowej[6]. Jego zasięg występowania według szacunków organizacji BirdLife International obejmuje 39,8 tys. km²[13].
Ekologia
Głównym habitatem trogona kostarykańskiego są wilgotne lasy u podnóża i na niższych zboczach gór; czasem pojawia się na obrzeżach lasów lub w przyległych półotwartych i zacienionych obszarach; ptaki przebywają głównie w środkowych piętrach lasu. Występują na wysokościach od 90 m n.p.m. do 1400 m n.p.m.[6]
Dieta składa się z owoców głównie z rodziny wawrzynowatych, także dużych owadów, czasami niewielkich płazów bezogonowych i jaszczurek[6]. Długość pokolenia jest określana na 7,3 lat[13].
Rozmnażanie
Niewiele wiadomo o rozmnażaniu tego gatunku. Sezon lęgowy najprawdopodobniej trwa od lutego do maja. Gniazda buduje w gnijących pniach lub kłodach. Spotykano także gniazda w termitierach na wysokości 5–8 m nad poziomem ziemi. Informacje o jajach, wysiadywaniu oraz pisklętach nie są udokumentowane[6].
Status
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN trogon kostarykański jest klasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność populacji nie jest oszacowana, a gatunek opisuje się jako rzadki (uncommon). Trend liczebności populacji oceniany jest jako spadkowy ze względu na niszczenie siedlisk[13].
Przypisy
- ↑ Trogon clathratus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Trogon clathratus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M.P.M.& M. Kuziemko P. Mielczarek & M.P.M.& M., Rodzina: TROGONIDAE Lesson, 1828 - TROGONY - TROGONS (Wersja: 2022-08-12), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2022-11-12] .
- ↑ O.O. Salvin O.O., Descriptions of Eight New Species of Birds from Veragua, „Proceedings of the Zoological Society of London”, Londyn 1866, s. 75 (ang.).
- ↑ Denis Lepage: Lattice-tailed Trogon Trogon clathratus. Avibase. [dostęp 2022-11-12]. (ang.).
- ↑ a b c d e f NigelN. Collar NigelN., Lattice-tailed Trogon Trogon clathratus, version 1.0, [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie & E. de Juana) [online], Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020 [dostęp 2022-11-12] (ang.).
- ↑ Alan P.A.P. Peterson Alan P.A.P., TROGONIFORMES (Wersja: 2021-11-28) [online], Zoonomen Nomenclatural data, 2022 [dostęp 2022-11-12] (ang.).
- ↑ F.F. Gill F.F., D.D. Donsker D.D., P.P. Rasmussen P.P. (red.), IOC World Bird List (v12.2) Mousebirds, Cuckoo Roller, trogons, hoopoes, hornbills [online] [dostęp 2022-11-12] (ang.).
- ↑ HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 6b [online], lipiec 2022 [dostęp 2022-11-12] .
- ↑ Trogon, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-11-12] (ang.).
- ↑ clathratus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-11-12] (ang.).
- ↑ Handbook of the Birds of the World. Josep del Hoyo, Andrew Elliott & Jordi Sargatal (red.). T. 6: Mousebirds to Hornbills. Barcelona: Lynx Edicions, 2001, s. 122. ISBN 84-87334-30X. (ang.).
- ↑ a b c Species factsheet: Trogon clathratus [online], BirdLife International, 2022 [dostęp 2022-11-12] (ang.).
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy, [w:] eBird [online], Cornell Lab of Ornithology (ang.).
- Nagrania głosów, [w:] xeno-canto [online] .
- SNL: netthaletrogon