Tęczankowate

Melanotaeniidae^[1]

Przedstawiciel rodziny – Melanotaenia praecox

Systematyka

Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Infragromada

doskonałokostne

Rząd

aterynokształtne

Rodzina

tęczankowate

Systematyka w Wikispecies

Multimedia w Wikimedia Commons

Tęczankowate (Melanotaeniidae) – rodzina ryb aterynokształtnych (Atheriniformes). Liczne gatunki są popularnymi rybami akwariowymi o dużym znaczeniu w akwarystyce. Wiele gatunków jest zagrożonych wyginięciem w wyniku szybkiej degradacji ich środowiska. Rodzajem typowym rodziny, a zarazem najliczniejszym w gatunki jest rodzaj Melanotaenia.

Występowanie

Przedstawiciele tej rodziny zamieszkują głównie słodkie wody północnej i wschodniej Australii, Nowej Gwinei i kilku pobliskich wysp, gdzie niektóre są endemitami. Bedotia i Rheocles (wydzielane do odrębnej rodziny) są endemitami Madagaskaru. Tęczankowate występują w wodach płynących i stojących. Nieliczne zasiedlają wody słonawe, rzadko morskie.

Cechy charakterystyczne

Są to niewielkie, kolorowe ryby o ciele bocznie silnie ścieśnionym, smukłym do krępego. Długość ciała mieści się w przedziale od kilku do 12 centymetrów. Wyróżniają się obecnością dwóch płetw grzbietowych z szeroką przerwą między nimi. Pierwsza z tych płetw ma 3–7 promieni i jest znacznie mniejsza od drugiej (6–22 promieni). Linia boczna nieobecna lub słabo rozwinięta. Łuski duże. U wielu gatunków dymorfizm płciowy jest silnie zaznaczony.

Systematyka

Niektóre z zamieszczonych tu informacji wymagają weryfikacji.

Uwagi: Systematyka wymaga uaktualnienia.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Systematyka rodziny pozostaje sporna. Taksonomowie zgodnie przyjmują, że Melanotaeniidae sensu lato jest taksonem monofiletycznym. Dyskusyjne pozostają relacje pokrewieństwa pomiędzy poszczególnymi grupami zaliczanymi do tej rodziny (w jej najszerszym ujęciu). Wielu autorów, np. Allen (1995), Ivantsoff et al. (1997), Aarn i Ivantsoff (1997)^[2], wyodrębnia z tradycyjnie rozumianej Melanotaeniidae rodziny Bedotiidae, Pseudomugilidae i Telmatherinidae. Joseph Nelson (2006) zalicza do Melanotaeniidae 17 rodzajów w 4 podrodzinach (Bedotiinae, Melanotaeniinae, Pseudomugilinae i Telmatherininae) wskazując na niewyjaśnione relacje pokrewieństwa pomiędzy nimi.

Klasyfikacja

Rodzaje zaliczane do tej rodziny^[3]:

Cairnsichthys — Chilatherina — Glossolepis — Iriatherina — Melanotaenia — Pelangia — Rhadinocentrus

Zobacz też

ryby - wykaz rodzin

Przypisy

↑ Melanotaeniidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Aarn & W. Ivantsoff. Descriptive anatomy of Cairnsichthys rhombosomoides and Iriatherina. werneri (Teleostei: Atheriniformes), and a phylogenetic analysis of Melanotaeniidae. „Ichthyological Explorations of Freshwaters”. 8(2), s. 107–150, 1997. (ang.).
↑ RonR. Fricke RonR., William NeilW.N. Eschmeyer William NeilW.N., RichardR. Van der Laan RichardR. (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer’s Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 7 czerwca 2012 [dostęp 2012-08-08] (ang.).

Bibliografia

RonR. Fricke RonR., William NeilW.N. Eschmeyer William NeilW.N., RichardR. Van der Laan RichardR. (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer’s Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 9 września 2009 [dostęp 2009-11-29] (ang.).
Herder et al.. Preliminary checklist of sailfin silversides (Teleostei: Telmatherinidae) in the Malili Lakes of Sulawesi (Indonesia), with a synopsis of systematics and threats (pdf). „Verhandlungen der Gesellschaft für Ichthyologie”. 5, s. 139-163, 2006. (ang.).
WallyW. Kahl WallyW., BurkardB. Kahl BurkardB., DieterD. Vogt DieterD., Atlas ryb akwariowych, HenrykH. Garbarczyk (tłum.), EligiuszE. Nowakowski (tłum.), Warszawa: Delta W-Z, 2000, ISBN 83-7175-260-1 .
Joseph S. Nelson: Fishes of the World. Wyd. 4. John Wiley & Sons, 2006. ISBN 0-471-25031-7. (ang.).
Adrian R. Tappin: Home of the Rainbowfish: Rainbowfish Family. [dostęp 2009-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (15 października 2009)]. (ang.).