Szlumbergera ucięta
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | goździkopodobne | ||
Rząd | goździkowce | ||
Rodzina | kaktusowate | ||
Rodzaj | szlumbergera | ||
Gatunek | szlumbergera ucięta | ||
Nazwa systematyczna | |||
Schlumbergera truncata (Haw.) Moran Gentes Herb. 8:329. 1953[3] | |||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
|
Szlumbergera ucięta, zygokaktus ucięty, epifyllum ucięte[potrzebny przypis], epifylum zimowe, bierwion zimowy[5] (Schlumbergera truncata (Haw.) Moran) – gatunek rośliny z rodziny kaktusowatych. W stanie dzikim występuje w tropikalnych lasach Ameryki Południowej w okolicach Rio de Janeiro w Brazylii[6].
Morfologia
- Łodyga
- Jest to pędowy sukulent o silnie spłaszczonych pędach z brzegu ząbkowanych. Człony pędowe rozgałęziają się widlasto. Brak liści[5].
- Kwiaty
- Kwiaty osiągające do 7 cm średnicy powstają na brzegach pędów. Okwiat wielolistkowy, czerwonego koloru (u odmian też białego, pomarańczowoczerwonego lub fioletowoczerwonego). Kwiaty zawierają liczne pręciki i pojedynczy słupek[5].
- Owoce
- Jagody[5].
Zastosowanie
Popularna roślina doniczkowa, zwłaszcza jej liczne kultywary (mieszańce). Szlumbergera ucięta, uprawiana jest jako roślina doniczkowa od 1816/1817, najpierw w Anglii, kiedy to przywieziono do Kew Garden w Londynie pierwszy egzemplarz pochodzący z tropikalnego lasu z okolic Rio de Janeiro. Na Zachodzie odmiany uprawne Schlumbergera truncata nazywane są zazwyczaj Kaktusem Bożego Narodzenia, często też Kaktusem listopadowym, a w USA Kaktusem dziękczynienia i występują masowo w sprzedaży późną jesienią, kiedy kwitną[potrzebny przypis].
W Polsce kwitnie w miesiącach grudzień–styczeń. Gatunek botaniczny posłużył do utworzenia szeregu mieszańców, z reguły uprawianych jako formy szczepione na przedstawicielach rodzaju drzewidło[7].
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-07] (ang.).
- ↑ Schlumbergera truncata. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2009-10-03]. (ang.).
- ↑ Schlumbergera truncata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c d ZbigniewZ. Podbielkowski ZbigniewZ., Słownik roślin użytkowych, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1989, s. 87, ISBN 83-09-00256-4, OCLC 69595653 .
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2013-01-30].
- ↑ Jan Riha, Rudolf Subik: Encyklopedia kaktusów. Warszawa: Polska Oficyna Wydawnicza BGW, 1992. ISBN 83-7066-424-5.
- EoL: 588963
- GBIF: 5383983
- identyfikator iNaturalist: 51223
- IPNI: 229597-2
- ITIS: 19870
- NCBI: 3595
- Plant Finder: 278432
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2486321
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:229597-2
- identyfikator Tropicos: 5100450
- USDA PLANTS: SCTR2
- CoL: 6XWN7