Stefania Feill
zdjęcie z wniosku dowodowego z 1932 r., ANK. | |
Imię i nazwisko | Stefania Zofia Feill z domu Bujańska |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 12 kwietnia 1889 |
Data i miejsce śmierci | 9 lutego 1958 |
Narodowość | polska |
Dziedzina sztuki | malarstwo |
Muzeum artysty | |
Faksymile Stefani Feill, pochodzące z archiwum TPSP w Krakowie (życiorys) |
Stefania Zofia Feill (ur. 12 kwietnia 1889 w Krakowie, zm. 9 lutego 1958 tamże) – artystka malarka, jedna z pierwszych studentek Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie[1][2][3].
Życiorys
Stefania Feill z domu Bujańska. Matka Zofia Emma z Woźniakowskich. Ojciec Wawrzyniec Bujański był przemysłowcem i kupcem (właściciel trafiki).
Uczęszczała na Wyższe Kursy dla Kobiet Adriana Baranieckiego w Krakowie. Pobierała lekcje malarstwa i rysunku w Monachium (1915–1916) i u prof. Hoffmanna w Wiedniu (1917–1918). W Monachium poznała malarza Romana Kochanowskiego, który udzielał jej wskazówek i wprowadził ją w środowisko Stanisława Przybyszewskiego. W 1919 zapisała się do krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, gdzie uczyła się przez cztery semestry w pracowni prof. Teodora Axentowicza (1919–1922)[2][3].
Jej mężem był Antoni Feill, którego poślubiła jeszcze przed wstąpieniem na krakowską akademię. Nigdy jednak nie zdecydowała się na posiadanie dzieci. Odbyła podróże artystyczne do Paryża, Pragi, Drezna, Budapesztu i do Włoch. Byłą członkinią Związku Polskich Artystów Plastyków (od 1935). W 1944 Niemcy spalili jej dom na Rasikach w Woli Zręczyckiej, w którym mieszkała wraz z mężem. Jej dorobek artystyczny stworzony przed wojną przetrwał, przetrzymywany przez potomków rodziny Feill. Po drugiej wojnie światowej pracowała jako nauczycielka kontraktowa w Państwowym Ognisku Kultury Plastycznej w Krakowie, potem była zatrudniona w krakowskiej Spółdzielni ZPAP. W czasie wojny pracowała razem z Haliną Miączyńską w Kawiarni Artystów (Kawiarni Plastyków) przy Łobzowskiej 3 w Krakowie. Od 1955 mieszkała z mężem w Zakopanem.
Malowała pejzaże, martwe natury i kwiaty, najczęściej były to akwarele. Prace powstawały również w technice olejnej. Tworzyła grafiki, sztukę użytkową i rysowała. Wystawiała w Krakowie, Katowicach, Wrocławiu i Poznaniu[3][4].
Została pochowana na cmentarzu Rakowickim w Krakowie w rodzinnym grobowcu Bujańskich[5].
W Woli Zręczyckiej znajduje się Dwór Feillów prowadzony przez potomków Stefanii, Krzysztofa i Anetę Tyl, w którym można obejrzeć stałą ekspozycję prac „Stefania Feill. Dziedzictwo wskrzeszone”[4]. Eksponowane prace to głównie akwarele i rysunki ołówkiem.
Wybrane wystawy
- 1936 – Salon Plastyków ZZPAP, Kat., IPS, Warszawa[3]
- 1938 – Kat. wystawy obrazów, rzeźb i grafiki… ZZPAP w Krakowie oraz plastyków niezrzeszonych na F.O.N., Kraków[3]
- X-XI 1945 – Wystawa „Polonia”, Pałac Sztuki, Kraków[6]
Prace w zbiorach
- Muzeum Narodowe w Krakowie (Oddział Czapskich), (dwie akwarele: Kwiaty żółte i Bukiet)
- Dwór Feillów, Wola Zręczycka
Dokumenty źródłowe
- Archiwum ASP w Krakowie
- Archiwum TPSP w Krakowie
- Instytut Sztuki PAN, Słownik Artystów Polskich, Warszawa
- Archiwum Narodowe w Krakowie
- Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
- Muzeum Dwór Feillów
- Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu
Fotogaleria
- Akwarela Stefanii Feill
- Akwarela Stefanii Feill
- Rysunek Stefanii Feill
- Pokój ze stałą ekspozycją prac Stefanii w Dworze Feillów
- Prace Stefanii w Dworze Feillów
-
Przypisy
- ↑ IwonaI. Demko IwonaI., Walka kobiet o prawo do studiowania w Akademii w latach 1895–1919, „Wiadomości ASP”, kwiecień 2018, s. 46 [zarchiwizowane z adresu 2018-11-20] .
- ↑ a b Józef E.J.E. Dutkiewicz Józef E.J.E. (red.) i inni, Materiały do dziejów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie 1816–1895, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1959, s. 266 .
- ↑ a b c d e H.H. Bartnicka-Górska H.H., Słownik Artystów Polskich i obcych w Polsce działających, t. II D–G, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1975, s. 205–206 .
- ↑ a b Wystawa w Muzeum Dwór Feillów malarstwa i grafik Stefanii Feill [online], noclegikrakow [dostęp 2022-02-06] (pol.).
- ↑ Kwatera FA, rząd: zach, miejsce: po lewej Hankiewiczów.
- ↑ Wystawa Tow. Przyj. Sztuk Pięknych, „Dziennik Polski”, mbc.malopolska.pl, 21 października 1945, s. 5 [dostęp 2022-02-06] .
Bibliografia
- Iwona Demko i Patrycja Bochenek: Cykl "Ile właściwie było wielkich artystek?" odcinek 13 / Stefania Feill i Halina Miączyńska. Radio Kapitał.