Stanisław Bohusz-Siestrzeńcewicz
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Autoportret | |||
Data i miejsce urodzenia | 11 listopada 1869 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | 24 maja 1927 | ||
Narodowość | polska | ||
Dziedzina sztuki | malarstwo, grafika | ||
Epoka | szkoła monachijska, symbolizm | ||
Muzeum artysty | prace w Muzeum w Wilnie, Muzeum Mazowieckim w Płocku oraz w Pałacu Herbsta w Łodzi, Muzeum Narodowe w Warszawie - magazyn, Muzeum Narodowe w Poznaniu | ||
Ważne dzieła | |||
| |||
Odznaczenia | |||
Medal Srebrny Mały w Cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu 16 listopada 1893 r. | |||
|
Stanisław Siestrzeńcewicz (Bohusz-Siestrzeńcewicz) (ur. 26 listopada 1869 w majątku Niemenczynek koło Wilna[1], zm. 24 maja 1927 w Warszawie) – polski malarz, rysownik, ilustrator, wykładowca na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, ewangelicko-reformowany działacz kościelny.
Życie
Siestrzeńcewicz urodził się w rodzinie szlacheckiej jako syn Stanisława (1834-1897) i Konstancji z domu Wolan. Jego starszym bratem był generał Bolesław Bohusz-Sietrzeńcewicz (1868-1940).
Od 1888 roku studiował malarstwo na Cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, był uczniem Bogdana Willewalde’a. Studiował również w Paryżu w Académie Julian. Był uczniem Józefa Brandta w jego prywatnej szkole w Monachium.
Siestrzeńcewicz był wprawdzie ewangelikiem, ale 20. czerwca 1899 w katolickiej parafii Św. Krzyża w Warszawie poślubił córkę swego nauczyciela Józefa Brandta, katoliczkę Marię Krystynę (1878–1945). Małżeństwo to nie było udane i wkrótce orzeczono rozwód; Maria Krystyna w 1905 roku wyszła za hr. Józefa Tyszkiewicza (1869–1912).
Siestrzeńcewicz zajmował się głównie malarstwem rodzajowym i pejzażowym. Potrafił wspaniale ukazać za pomocą piórka scenki z życia wsi i małych miasteczek okręgu wileńskiego. Prace te zebrał w wydanej w 1912 roku teczce „Rysunki piórem Stanisława Bohusz Siestrzeńcwicza”. Portrety jego pędzla zdobiły salony wielu dworów na Litwie i Białorusi. Wystawiał swoje prace w „Zachęcie” oraz salonie Aleksandra Krywulta w Warszawie. Jego rysunki ukazywały się w „Tygodniku Illustrowanym” często w dziale „Nasze ryciny”.
Oprócz dorobku artystycznego Siestrzeńcewicz był też autorem artykułów poświęconych sztuce i architekturze Wilna. Eseje te zostały wydane dzięki wileńskiemu wydawnictwu Znicz w postaci broszur[2][3]. Siestrzeńcewicz jest też twórcą wykładów poświęconych wybitnym polskim malarzom Janowi Matejce[4] i Józefowi Chełmońskiemu[5].
Był współorganizatorem i reżyserem „Achów”, wileńskich sztuk kabaretowych, które odbywały się co roku w okresie karnawału w latach 1904–1914.
Był zaangażowany w życie kościelne Jednoty Litewskiej. W 1918 został wybrany ostatnim prezydentem Kolegium (konsystorza) Jednoty Litewskiej przed jej podziałem na część w Birżach i w Wilnie, a potem w latach 1919-1921 pełnił tę funkcję dla wileńskiej części kościoła[6].
Siestrzeńcewicz chorował na gruźlicę. Zmarł nie zostawiwszy potomstwa 24 maja 1927 roku w Warszawie. Pochowany został 28 maja na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Wilnie. Cmentarz ten został zlikwidowany w roku 1956, jednak nagrobek artysty został przeniesiony na Cmentarz Na Rossie.
Wystawy
- Wystawa doborowych dzieł malarstwa polskiego ku uczczeniu pamięci Józefa Brandta i Alfreda Wierusz–Kowalskiego, Muzeum im. Mielżyńskich w Poznaniu, 1918.[7]
- Wystawa malarstwa polskiego XIX wieku, styczeń – marzec 1922, Muzeum Lubelskie[8]
- Wystawa malarstwa polskiego drugiej połowy XIX wieku, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Czerwiec -Sierpień 1929, Warszawa[9].
- Wystawa malarstwa polskiego "Koń w malarstwie polskim od połowy XIX do początku XX wieku", 8 czerwca – 15 sierpnia 2006, Muzeum Miasta Pabianic[10]
- ”Wileńskie ślady" 15 maja – 14 września 2014 r., Muzeum Sztuki Vytautasa Kasiulisa w Wilnie, Litwa [1]
- „Wileńska szkoła rysunku 1866-1915”, 4 października – 26 listopada 2017, Narodowa Galeria sztuki w Wilnie, Litwa[11]
- „Mistrz Rysunku. Stanisław Bohusz-Siestrzeńcewicz - 150”, 27 listopada 2019 r. - 12 stycznia 2020, wystawa w 150 leci śmierci malarza Wilno Wileńska Galeria Obrazów w Wilnie, Litwa [2]
- „Stanisław Bohusz-Siestrzeńcewicz 1869 – 1927”, 23 kwietnia – 31 lipca 2021, Muzeum Okręgowe w Suwałkach[12]
- „Stanisław Bohusz–Siestrzeńcewicz 1869 – 1927”, 14 sierpnia – 10 października 2021, Pałac Tyszkiewiczów w Zatroczu, Litwa[12]
- „Stanisław Bohusz-Siestrzeńcewicz - Drzeworyty i ilustracje prasowe”, 4 października – 4 grudnia 2021, Muzeum im. Prezydenta Kazimierza Griniausa w Mariampolu, Litwa
- „Stanisław Bohusz–Siestrzeńcewicz 1869 – 1927”, 28 października – 15 grudnia 2021, Wileńska Galeria Obrazów w Wilnie, Litwa[12]
Galeria
- Jarmarczny flirt 1907 r.
- Scena w przedpokoju, po 1900 r.
- Pani płacząca, 1903 r.
- Taniec 1897 r.
- Na targu (Dziewczyna na wozie) 1896 r.
- Gejsza 1902 r.
- Portret Aleksandra Oskierki, 1922 r.
- Zaloty , po 1900 r.
- Na jarmarku, 1897 r.
- Rozmowa (Przy wozie, Przed karczmą) 1897 r.
- Przed chatą, 1922 r.
- Portret kobiety z pucharkiem, 1915 r.
- Wrony przed saniami, po 1900 r.
- Portret damy (Lucyna Messal) , 1911 r.
- Zaułek, 1912 r.
- Konie w podwórzu, 1902 r.
- Portret biskupa Kazimierza Michalkiewicza, 1916 r.
- W miasteczku kresowym, 1900-1910 r.
- Ulica w Wilnie (Tania kuchnia dla inteligencji) 1918 r.
- Targ na kresach, 1900 r.
- Zbiór siana, około 1900 r.
- W drodze, 1893 r.
- Mały faun, po 1900 r.
- Studium konia, po 1900 r.
- Karykatura z salonu Hr. Karaszewskiej 1915 r.
- Zaułek wileński (Mijające się wozy), 1897 r.
- Wilna nie oddamy (Głód w Winie, Dzieci z przedmieść) 1917 r.
- Kogut i kury, około 1900 r.
- Upadek z konia po 1900 r.
- Pędzący wóz (Na targ) po 1900 r.
Przypisy
- ↑ Genealodzy.PL Genealogia :: Polskie Towarzystwo Genealogiczne (PNphpBB2) [online], genealodzy.pl [dostęp 2020-05-08] .
- ↑ Pietrek (StanisławP.(S. Bohusz-Siestrzeńcewicz) Pietrek (StanisławP.(S., Wilno i estetyka, 1916 .
- ↑ StanisławS. Bohusz-Siestrzeńcewicz StanisławS., Wilno i estetyka wyd II, 1919 .
- ↑ StanisławS. Bohusz-Siestrzeńcewicz StanisławS., Jan Matejko (odczyt 1-szy) Kursa Naukowe w Wilnie, 1916 .
- ↑ Rocznik Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1915-1918, Rocznik Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1915-1918 Tom. 6 s.147-168, 1918 .
- ↑ Ewa Cherner: Słownik biograficzny duchownych ewangelicko-reformowanych. Jednota Litewska i Jednota Wileńska 1815–1939, 2017, s. 401, 404.
- ↑ Katalog wystawy - Wystawa doborowych dzieł malarstwa polskiego ku uczczeniu pamięci Józefa Brandta i A. Wierusz-Kowalskiego - katalog wystawy wyd. Muzeum im. Mielżyńskich w Poznaniu 1918
- ↑ Katalog Wystawy Malarstwa Polskiego XIX w. w Lublinie, Muzeum Lubelskie, styczeń–marzec 1922, Lublin 1922
- ↑ Wystawa malarstwa polskiego drugiej połowy XIX wieku. Przewodnik Nr. 45. Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, czerwiec–sierpień 1929, Warszawa
- ↑ Wystawy | Muzeum Pabianic [online], pabianice.pl [dostęp 2024-04-25] (pol.).
- ↑ JolantaJ. Širkaitė JolantaJ., Académie de Vilna : Vilniaus piešimo mokykla 1866-1915 = Vilnius drawing school 1866-1915, Vilnius 2017, ISBN 978-9955-868-93-4, OCLC 1043305409 [dostęp 2022-03-28] .
- ↑ a b c ElizaE. Ptaszyńska ElizaE., Živilė.Ž. Wygońska Živilė.Ž., Stanisław Bohusz Siestrzeńcewicz 1869-1927 = Stanislovas Bohušas Sestšencevičius 1869-1927, Suwałki: Muzeum Okręgowe w Suwałkach, 2021, ISBN 978-83-61494-74-4, OCLC 1288364946 [dostęp 2022-03-28] .
Bibliografia
- strony=154. T. XXXVII/3.
- Rysunki Piórem Stanisława Bohusz – Siestrzeńcewicza. Wilno: 1912.
- Rysunki Piórem Stanisława Bohusz – Siestrzeńcewicza. Warszawa: Chemiograficzne Zakłady „Helios”, 1928.
- Stanisław Bohusz – Siestrzeńcewicz: Piękno i estetyka. Wilno: 1912.
- Bohusz – Siestrzeńcewicz i jego album. „Tygodnik Ilustrowany”. nr 13, 1914.
- Wiadomości z Cesarstwa. „Gazeta Warszawska”. nr 311, 23 listopada 1893.
- Eliza Ptaszyńska, Bohusz-Siestrzeńcewicz Malarstwo/painting, Wydawnictwo Bosz, Olszanica 2021.
- Stanisław Bohusz-Siestrzeńcewicz 1869-1927, katalog wystawy, Wydawca Muzeum Okręgowe w Suwałkach 2021.
- Stanisław Bohusz-Siestrzeńcewicz - twórczość, konteksty, przyczynki. Wydawca Muzeum Okręgowe w Suwałkach 2022.
Linki zewnętrzne
- Publikacje Stanisława Bohusz-Siestrzeńcewicza w bibliotece Polona