Rysunki naskalne w Tanum
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |||
Płaska skała Vitlycke | |||
Państwo | Szwecja | ||
---|---|---|---|
Typ | kulturowy | ||
Spełniane kryterium | I, III, IV | ||
Numer ref. | 557rev | ||
Region[b] | Europa i Ameryka Północna | ||
Historia wpisania na listę | |||
Wpisanie na listę | 1994 | ||
Położenie na mapie Szwecji | |||
58°42′04″N 11°20′28″E/58,701111 11,341111 | |||
| |||
Sztuka naskalna z Tanum – zespół petroglifów datowanych na epokę brązu, położony w gminie Tanum w zachodniej Szwecji w prowincji historycznej (landskap) Bohuslän.
Obszar występowania petroglifów, rozciągający się w rejonie miejscowości Tanumshede, został w 1994 r. wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO[1].
Największa w Skandynawii płaska skała z petroglifami z nordyckiej epoki brązu, Vitlyckehäll, położona jest na południe od Tanumshede. Została odkryta w 1972 r. przez Age Nilsena, który pierwotnie zamierzał rozsadzić ją przy użyciu materiałów wybuchowych podczas prac konstrukcyjnych.
Znanych jest w sumie około 3000 petroglifów z Tanum, rozmieszczonych w stu grupach. Koncentrują się one w pięciu wyraźnych skupiskach rozrzuconych na długości 25 km, w miejscu gdzie w epoce brązu przebiegała linia brzegowa fiordu. W sumie obszar występowania petroglifów ma powierzchnię 51 hektarów.
Ludzie z nordyckiej epoki brązu oraz z epoki żelaza byli wprawni w obróbce drewna, byli też niezłymi żeglarzami. (Datowanie epok zależy od regionu, w Skandynawii epoka brązu przypada na okres 1800 - 600 p.n.e.) Niektóre ryty skalne ukazują długie łodzie zwane "hjortspring", zdolne do transportu tuzina pasażerów. Wyryto również wozy czy też furmanki.
Jeden z rytów przedstawia myśliwego z łukiem, na innych również znajdują się sceny polowań. Niektóre przedstawione sceny dotyczą zajęć rolniczych. Jest przedstawiony człowiek przy pługu ciągniętym przez dwa woły, trzymający coś co może być konarem z wieloma gałęziami.
Ryty skalne mogą być zagrożone erozją z powodu zanieczyszczenia środowiska. Wbrew protestom części archeologów, zostały pomalowane na czerwono, by uczynić je lepiej widocznymi dla turystów.
Petroglify z Tanumshede
- Smutna Kobieta
- Ptaki
- Łódź pogrzebowa
- Zaprzęg
- Wąż
Przypisy
- ↑ Polski Komitet ds. UNESCO: Dziedzictwo kulturowe. Szwecja. [dostęp 2014-05-31]. (pol.).
Bibliografia
- Coles, John, And On They Went ... Processions in Scandinavian Bronze Age rock carvings, Acta Archaeologica 74 (2003), 211–250. [1]
Linki zewnętrzne
- Tanum na stronie UNESCO
- p
- d
- e
Kulturowe |
|
---|---|
Przyrodnicze |
|
Kulturowo–przyrodnicze |
|