Rychnowy (województwo pomorskie)

Ten artykuł od 2009-09 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Rychnowy
wieś
Ilustracja
Kościół pw. Świętej Trójcy
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

człuchowski

Gmina

Człuchów

Liczba ludności (2008)

611

Strefa numeracyjna

59

Kod pocztowy

77-300[2]

Tablice rejestracyjne

GCZ

SIMC

0743161

Położenie na mapie gminy wiejskiej Człuchów
Mapa konturowa gminy wiejskiej Człuchów, po prawej znajduje się punkt z opisem „Rychnowy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Rychnowy”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Rychnowy”
Położenie na mapie powiatu człuchowskiego
Mapa konturowa powiatu człuchowskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Rychnowy”
Ziemia53°40′55″N 17°25′47″E/53,681944 17,429722[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Rychnowy (niem. Richnau) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie człuchowskim, w gminie Człuchów w pobliżu wschodniego brzegu jeziora Rychnowskiego i przy drodze krajowej nr 22. Wieś jest siedzibą sołectwa Rychnowy, w którego skład wchodzą również miejscowości Krery, Krzyżanki i Zagórki.

Wieś królewska starostwa człuchowskiego w województwie pomorskim w drugiej połowie XVI wieku[3]. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie słupskim.

Inne miejscowości o nazwie Rychnowy: Rychnowy

Historia

Wieś "Rychnowy" otrzymała dokument lokacyjny w 1351 roku na 80 włók. 28 lat później komtur człuchowski Konrad Wallenrod nadał przywilej dla młynarza na wiatrak (fundamenty starego młyna stoją po dziś dzień na prywatnej posesji). W pierwszej polskiej lustracji z 1562 roku stosunki gospodarczo - społeczne wyglądały następująco: włók było 40, z tego 8 posiadali sołtysi, 4 kościół, a na pozostałych 28 pracowało 14 chłopów i 1 karczmarz. Szarwark odrabiali chłopi w Kołdowie. Mieli obowiązek wożenia starościńskiego żyta do Gdańska. Sołtysi wozili miód do Torunia. W pobliskiej puszczy żyli bartnicy, którzy oddawali miód do zamku. Był także we wsi kościół. W 1624 roku we wsi gospodarowało 18 chłopów na 36 włókach i dwóch sołtysów na 8 włókach. Czynsz płacili także 2 karczmarze, 2 rybacy i kowal. 13,5 włóki było pustych, obsiewano je co 3 rok. Potem na nich założono folwark. Sołtysi w 1678 roku poprosili króla o potwierdzenie starych przywilejów. Majątek za wsią ok. 1700 roku przeszedł w ręce Bartłomieja Benedykta, burgrabiego na zamku człuchowskim. Jego syn przekazał folwark Ludwikowi Kuleszy, pułkownikowi Jego Królewskiej Mości. Karczmarz otrzymał w 1721 roku przywilej, w którym zaznaczono m.in., że Jan Semran wraz ze swoją żoną zostają uwolnieni z poddaństwa[4].

Szkoła w Rychnowach

Pierwsza szkoła, zbudowana w 1785 roku przez chłopów, w ocenie ówczesnego proboszcza nie nadawała się na mieszkanie dla nauczyciela. Wieś była niezadowolona z tego nauczyciela, który podobno przesiadywał ciągle w karczmie i wracał do domu pijany. Funkcję nauczyciela przejęła więc pewna staruszka. Potem o placówkę w Rychnowach ubiegał się krawiec Ludwig Golnik z Człuchowa. Jego starania nie odniosły skutku. Kandydaci ewangeliccy nie mieli szans, ponieważ wieś była katolicka. Kiedy przeprowadzono spis okazało się, że w Rychnowach była przewaga ewangelików i szkołę przejął Zillman, pochodzący z Saksonii. Poskarżył się on królowi pruskiemu, że budynek szkolny grozi zawaleniem i nie ma przy nim ogrodu. W 1821 roku zaczęto budowę nowego budynku szkolnego własnymi środkami, rząd pruski nie udzielił żadnej pomocy finansowej. W 1834 roku okazało się, że budynek wymaga kapitalnego remontu i rozbudowy (1840 r.). Nowoczesną szkołę wybudowano w 1928 roku. Wieś została zdobyta 26 lutego 1945 roku przez wojska 19 armii radzieckiej[5].

Stan obecny

Obecnie w Rychnowach znajdują się: remiza strażacka, biblioteka publiczna, stadion, Pomnik Jubileuszowy, Kościół pod wezwaniem Świętej Trójcy i Świętej Jadwigi Śląskiej z 1902 roku i świetlica wiejska.

W miejscowości istnieje Ludowy Klub Sportowy "Orzeł" Rychnowy, a także Koło Gospodyń Wiejskich oraz zespół parafialny Szczęśliwa Trzynastka.

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 119076
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1128 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
  3. Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w. : rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 82.
  4. Fragment książki "Dzieje ziemi człuchowskiej" E. Kloskowski, H. Rybicki
  5. Dzieje ziemi człuchowskiej, praca zbiorowa pod red. Hieronima Rybickiego i Eugeniusza Zdrojewskiego, Poznań 1975
  • p
  • d
  • e
Gmina Człuchów
Wsie
Kolonie
  • Dąbki
  • Mąkowo
  • Mirogniew
  • Nowosiółki
  • Piaskowo
  • Sokole
Osady
Osady leśne
  • Gozdnica
  • Jeziorno
  • Kątki
  • Krery
  • Śniaty
Części wsi
  • Barkówko
  • Gościmierz
  • Grzybowo
  • Krępina
  • Łężek
  • Migi
  • Przytok
  • Rogowo
Część kolonii
  • Zbrzyca
Nieoficjalny
przysiółek wsi
  • Dziewiątka

Herb gminy Człuchów