Półgrupa cykliczna

Półgrupa cykliczna (a. monogeniczna) – półgrupa mająca jednoelementowy zbiór generatorów. Innymi słowy taka półgrupa ( S , ) , {\displaystyle (S,\cdot ),} że

S = a {\displaystyle S=\langle a\rangle }

dla pewnego a S , {\displaystyle a\in S,} tj. istnieje element a S {\displaystyle a\in S} o tej własności, że dla każdego y S {\displaystyle y\in S} istnieje taka liczba naturalna n , {\displaystyle n,} że

y = a n . {\displaystyle y=a^{n}.}

Moc półgrup cyklicznych

  • Każda nieskończona półgrupa cykliczna jest izomorficzna z półgrupą dodatnich liczb całkowitych z mnożeniem.
  • Dla każdej skończonej półgrupy cyklicznej S = a {\displaystyle S=\langle a\rangle } istnieje najmniejsza liczba naturalna m , {\displaystyle m,} nazywana indeksem półgrupy S, o tej własności, że a n = a m {\displaystyle a^{n}=a^{m}} dla pewnego n > m . {\displaystyle n>m.} Istnieje także najmniejsza liczba r , {\displaystyle r,} nazywana okresem półgrupy S, dla której a m = a m + r . {\displaystyle a^{m}=a^{m+r}.} Dla każdej pary liczb naturalnych ( m , {\displaystyle m,} r {\displaystyle r} ) istnieje skończona półgrupa cykliczna o indeksie m {\displaystyle m} i okresie r . {\displaystyle r.}

Bibliografia

  • Peter M. Higgins, Techniques of semigroup theory, Oxford University Press, 1992. ISBN 978-0-19-853577-5.