Otoki (województwo opolskie)

Ten artykuł dotyczy wsi w województwie opolskim. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.
Otoki
wieś
Ilustracja
Kościół
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

prudnicki

Gmina

Biała

Liczba ludności (2011)

192[2]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-210[3]

Tablice rejestracyjne

OPR

SIMC

0491446

Położenie na mapie gminy Biała
Mapa konturowa gminy Biała, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Otoki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Otoki”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Otoki”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Otoki”
Ziemia50°25′32″N 17°38′43″E/50,425556 17,645278[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Otoki (dodatkowa nazwa w j. niem. Ottok) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała[4][5]. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na terenie Kotliny Raciborskiej, będącej częścią Niziny Śląskiej.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.

Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 192 osoby[2].

Częścią wsi jest Kolonia Otocka

Geografia

Położenie

Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 11 km od granicy z Czechami, w zachodniej części Kotliny Raciborskiej. Należy do Euroregionu Pradziad[6]. Ma charakter rolniczy. Głównymi uprawami są tutaj burak cukrowy, pszenica i rzepak[7].

Środowisko naturalne

W Otokach panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +8,2 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Otok wynoszą 614 mm. Dominują wiatry zachodnie[8].

Integralne części wsi

Integralne części wsi Otoki[4][9]
SIMC Nazwa Rodzaj
0491452 Kolonia Otocka część wsi

Nazwa

W 1383 wieś została wymieniona pod nazwami Ottak, Eichak[7]. Topograficzny opis Górnego Śląska z 1865 roku notuje wieś pod polską nazwą Otok, a także zgermanizowaną Ottok[10]. 9 września 1947 r. nadano miejscowości polską nazwę Otoki[11].

Historia

Otoki zostały założone w drugiej połowie XIV wieku. Po raz pierwszy wzmiankowane były w 1383. W tym roku po podziale księstwa, miejscowość podlegała kasztelanii niemodlińskiej[7].

Pieczęć Otok (1908)

Pod koniec XV wieku właścicielem wsi był Jan, przedstawiciel rodu Colmas[7]. Do 1742 wieś należała do powiatu sądowego bialskiego w Monarchii Habsburgów[12]. Po I wojnie śląskiej znalazła się w granicach Królestwa Prus i weszła w skład powiatu prudnickiego w prowincji Śląsk[13].

W Otokach funkcjonowała jednoklasowa szkoła, dwie karczmy i kuźnia[7]. Wieś posiadała swoją własną pieczęć, która przedstawiała w polu orła w koronie, a w otoku napis: SIEGEL GEMEINDE OTTOK / KREIS NEUSTADT O/SCHL. (pol. Gmina Otoki / Powiat Prudnicki, Górny Śląsk)[14].

Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 364 mieszkańców Otok 19 posługiwało się językiem niemieckim, a 345 językiem polskim. W 1921 w zasięgu plebiscytu na Górnym Śląsku znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Otoki znalazły się po stronie zachodniej, poza terenem plebiscytowym[15].

W latach 1945–1950 Otoki należały do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego.

W latach 1945–1954 wieś należała do gminy Śmicz[16][17].

W 1949 we wsi znajdowały się między innymi: szkoła podstawowa prowadzona przez Inspektorat Szkolny w Prudniku[18], krawiec[19].

Mieszkańcy

Miejscowość zamieszkiwana jest przez mniejszość niemiecką oraz Ślązaków[20]. Mieszkańcy wsi posługują się gwarą prudnicką, będącą odmianą dialektu śląskiego.

Liczba mieszkańców wsi

Zabytki

Zgodnie z gminną ewidencją zabytków w Otokach chronione są[28]:

  • kaplica-dzwonnica
  • przepust drogowy przez potok Śmiczowski, droga powiatowa 1526

Gospodarka

W Otokach siedzibę ma firma Zakład Elektroinstalacyjny Apostel Piotr, zrzeszona w Cechu Rzemieślników i Przedsiębiorców w Prudniku[29].

Transport

Otoki posiadają połączenia autobusowe z Korfantowem, Prudnikiem. We wsi znajdują się dwa przystanki autobusowe – „Skrz.”, „Wieś”[30].

Religia

Katolicy z Otok należą do parafii św. Stanisława Biskupa w Ligocie Bialskiej (dekanat Biała). We wsi znajduje się kaplica[31].

Turystyka

Oddział PTTK „Sudetów Wschodnich” w Prudniku ustanowił turystyczną Odznakę Krajoznawczą Ziemi Prudnickiej, którą zdobywa się poprzez zwiedzenie odpowiedniej liczby obiektów w miejscowościach położonych na ziemi prudnickiej, w tym w Otokach[32].

Szlaki turystyczne

Przez Otoki prowadzą szlaki turystyczne:

  • szlak turystyczny niebieski Szlakami bociana białego (27 km): Biała – Prężyna – Miłowice – ŚmiczPleśnica – Grabina – Otoki – Wasiłowice – Biała[33]
  • Szlakiem zabytkowych kościołów (9,12 km): Prężyna – Biała – Śmicz – Miłowice – Kolnowice – Otoki – Ligota BialskaKrobusz – Dębina – Łącznik – Mokra – Żabnik – Gostomia – Solec – Olbrachcice[34]

Szlaki rowerowe

Przez Otoki prowadzi szlak rowerowy[35]:

Bezpieczeństwo

Miejscowość jest pod opieką dzielnicowego rejonu służbowego nr 16 Komendy Powiatowej Policji w Prudniku (Posterunek Policji w Białej)[36].

Teren wsi, jak i całej gminy Biała, położony jest w strefie nadgranicznej w związku z czym Straż Graniczna dysponuje, na tym obszarze, specjalnymi kompetencjami w zakresie bezpieczeństwa[37]. Gminę Biała obejmuje zasięgiem służbowym placówka Straży Granicznej w Opolu ze Śląskiego Oddziału SG[38].

Galeria

  • Wjazd do Otok od strony Ligoty Bialskiej
    Wjazd do Otok od strony Ligoty Bialskiej
  • Szkoła Podstawowa
    Szkoła Podstawowa
  • Krzyż
    Krzyż

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 95833
  2. a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 894 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
  4. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  5. GUS. Rejestr TERYT.
  6. Mapa interaktywna [online], emapy.com [dostęp 2020-08-21] .
  7. a b c d e Otoki – Urząd Miejski w Białej [online], biala.gmina.pl [dostęp 2020-08-21] .
  8. Klimat: Otoki: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org [online], pl.climate-data.org [dostęp 2020-08-21] .
  9. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023
  10. Triest 1865 ↓, s. 1093.
  11. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 9 września 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1947 r. nr 124, poz. 778).
  12. Johann WolfgangJ.W. Wieland Johann WolfgangJ.W., Principatus Silesiae Oppoliensis exactissima Tabula geographica, sistens Circulus Oppoliensem Ober-Glogau Gros Strehliz, Cosel, Tost, Rosenberg, Falckenberg & Lubleniz, Norimbergae: ab Homannianis Heredibus. Cum Spec. S. Caes. Rque Mtis Privilegio, 1736 .
  13. AndrzejA. Dereń AndrzejA., XVIII-wieczna rewolucja, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 18 (441), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 6 kwietnia 1999, s. 17, ISSN 1231-904X .
  14. 969 Ottok (Otoki) [online], Pieczęcie gminne na Śląsku, 17 sierpnia 2021 [dostęp 2024-01-11]  (pol.).
  15. a b KazimierzK. Nabzdyk KazimierzK., Rezultaty wyborów w powiecie prudnickim na początku XX wieku – szkic demograficzny, „Ziemia Prudnicka”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 2007, s. 73 .
  16. Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (stan z dnia 1 stycznia 1946), Wydawnictwa Instytutu Śląskiego, 1947.
  17. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa.
  18. Śląsk 1949 ↓, s. 151.
  19. Śląsk 1949 ↓, s. 390.
  20. Ludność Ziemi Prudnickiej, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 52 (266), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 24 grudnia 1995, s. 10, ISSN 1231-904X .
  21. Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1871) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-14]  (niem.).
  22. Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1885) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-14]  (niem.).
  23. Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1905) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-14]  (niem.).
  24. a b Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Neustadt in Oberschlesien [online], verwaltungsgeschichte.de [zarchiwizowane z adresu 2017-07-08] .
  25. Ludność wiejska. Wyniki badania struktury ludności wsi z dnia 15 X 1966, Opole: Wojewódzki Urząd Statystyczny w Opolu, 1969, s. 216 .
  26. a b c d Otoki [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-09-26] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
  27. AndrzejA. Dereń AndrzejA., Jak wyludniła się Twoja miejscowość: sprzedam wieś pod Prudnikiem, „Tygodnik Prudnicki”, 2 (1202), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 8 stycznia 2014, s. 11, ISSN 1231-904X .
  28. Ewidencja – Gmina Biała [online], bip.wuozopole.pl [dostęp 2023-02-11] .
  29. Lista Rzemieślników [online], cechprudnik.eu [zarchiwizowane z adresu 2023-12-09] .
  30. Rozkład jazdy PKS na przystanku Otoki Skrz., gm. Biała [online], e-podroznik.pl [dostęp 2023-08-18] .
  31. Parafie według dekanatów [online], diecezja.opole.pl [dostęp 2023-05-02]  (pol.).
  32. Regulamin Odznaki Krajoznawczej Ziemi Prudnickiej [online], prudnik.pttk.pl [dostęp 2024-01-01] .
  33. Ścieżki rowerowe – Urząd Miejski w Białej [online], biala.gmina.pl [dostęp 2020-08-21] .
  34. Szlakiem zabytkowych kościołów [online], turystyka.biala.gmina.pl [dostęp 2020-08-21]  (pol.).
  35. Okolice Prudnika, [w:] KarolK. Kawałko KarolK., Szlaki rowerowe Śląska Opolskiego, Piła: Wydawnictwo BIK: na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego, 2009, s. 13, ISBN 978-83-7618-031-1 .
  36. Posterunek Policji w Białej [online], prudnik.policja.gov.pl [dostęp 2024-02-25]  (pol.).
  37. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 sierpnia 2005 r. w sprawie wykazu gmin i innych jednostek zasadniczego podziału terytorialnego państwa położonych w strefie nadgranicznej oraz tablicy określającej zasięg tej strefy (Dz.U. z 2005 r. nr 188, poz. 1580).
  38. PSG w Opolu [online], slaski.strazgraniczna.pl, 19 sierpnia 2012 [dostęp 2024-05-08] .

Bibliografia

  • FelixF. Triest FelixF., Topographisches Handbuch von Oberschlesien., Breslau: Wilh. Gottl. Korn, 1864–1865, OCLC 315739117  (niem.), Erste Hälfte, Zweite Hälfte.
  • Śląsk: księga adresowa województwa śląskiego, Katowice: Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza Prasa, 1949 .

Linki zewnętrzne

  • p
  • d
  • e
Gmina Biała
  • Siedziba gminy: Biała
Miasto
  • Biała
Wsie
Osady leśne
Części miasta
  • Stare Miasto
  • Szonowice
Części wsi
  • Kolonia Otocka
  • Róża
Kolonie wsi
  • Kolonia Otocka
  • Pogórze
  • Radostynia
Przysiółki wsi
Nieoficjalne
części wsi
  • Józefówek
  • Młynki