Neumünster w Würzburgu
kolegiata | |||||||||||||||||||||||
Fasada | |||||||||||||||||||||||
Państwo | Niemcy | ||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kraj związkowy | Bawaria | ||||||||||||||||||||||
Miejscowość | Würzburg | ||||||||||||||||||||||
Adres | Martinstraße 4, 97070 Würzburg, Niemcy | ||||||||||||||||||||||
Wyznanie | katolickie | ||||||||||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||||||||||
Diecezja | |||||||||||||||||||||||
Wezwanie | śś. Jana Ewangelisty i Jana Chrzciciela | ||||||||||||||||||||||
Wspomnienie liturgiczne | 24 czerwca, 29 sierpnia, 27 grudnia | ||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Bawarii | |||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Niemiec | |||||||||||||||||||||||
49°47′38″N 9°55′54″E/49,793889 9,931667 | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
Strona internetowa |
Neumünster śś. Jana Ewangelisty i Jana Chrzciciela – rzymskokatolicka świątynia znajdująca się w niemieckim mieście Würzburg.
Historia
Kościół wzniesiono w miejscu, gdzie w 689 męczeńską śmierć ponieśli apostołowie Frankonii: Kilian, Kolonat i Totnan. Pierwszy budynek im poświęcony wzniósł w VIII wieku biskup Megingoz, a w 1060 biskup Adalbero erygował kapitułę[1]. W XI wieku wzniesiono romańską bazylikę, a w XIII wieku wzniesiono prezbiterium[2]. Wieżę wybudowano w roku 1230, a prace ukończono około roku 1250; budynek przykryty był wtedy płaskim stropem[3]. Na początku XVII wieku kościół przebudowano w stylu renesansowym oraz wzniesiono sklepienia[4]. W latach 1710–1716 powstała kopuła projektu Josepha Greissinga oraz barokowa fasada[3][5], a do roku 1788 wnętrze przebudowali bracia Johann Baptist i Dominikus Zimmermannowie[2]. W 1803 doszło do kasaty kapituły, a po dwóch latach kanonie sprywatyzowano[3]. Kościół ucierpiał podczas bombardowania i pożaru miasta z 16 marca 1945, zniszczona została część wyposażenia. Do roku 1949 odremontowano elewacje. Do ukończenia odbudowy katedry w 1967 świątynia była konkatedrą diecezji. W 1989 budynek poddano renowacji[4], a w latach 2007–2009 wyremontowano wyposażenie[3].
Architektura i wyposażenie
Kościół trójnawowy, z romańskim transeptem i prezbiterium oraz barokową fasadą i wystrojem wnętrza. Na dziedzińcu na północ od świątyni, znanym jako Lusamgärtlein, stoją pozostałości romańskiego krużganku z końca XII wieku. W zachodniej części korpusu nawowego kościoła ustawiono ośmiokątną kopułę udekorowaną barokowymi freskami autorstwa Nikolausa Gottfrieda Stubera. Freski na sklepieniu wykonał Johann Baptist Zimmermann[3]. We wnętrzu świątyni przechowywany jest m.in. średniowieczny wizerunek Chrystusa Boleściwego. W skrzyżowaniu naw zawieszony jest późnogotycki krucyfiks z lat 1470–1510[5]. II wojnę światową przetrwało pięć z czternastu ołtarzy. Ołtarz główny wykonali w roku 1721 bracia Zimmermannowie, w 1778 został przebudowany w stylu klasycystycznym przez Johanna Georga Wintersteina. W transepcie stoją późnorokokowe ołtarze śś. Tekli i Michała autorstwa Johanna Petera Alexandra Wagnera. Z lat 20. XVIII wieku pochodzą ołtarze Matki Bożej i Apostołów Piotra i Pawła Balthasara Esterbauera. Stalle w transepcie wykonał w latach 1780–1781 Johann Georg Winterstein. Rokokowa ambona z 1758 została zniszczona w 1945 roku. W 2009 roku pod kopułą ustawiono dwa klasycystyczne ołtarze boczne Johanna Petera Alexandra Wagnera, stojące dawniej w sąsiedniej katedrze, poświęcone śś. Janowi Chrzcicielowi i Szczepanowi[3]. Organy wykonano w 1949 roku w warsztacie Klais Orgelbau w Bonn i wyremontowano w 2009 roku[6], mają elektryczną trakturę gry[7]. Na wieży kościoła zawieszonych jest 5 dzwonów, odlanych w 1952 w ludwisarni Alberta Junkera w Brilonie, o tonach c', es', f', g' i b'[6].
Krypta
W krypcie znajdują się groby świętych: Kiliana, Kolonata i Totnana, biskupów: św. Burcharda, Megingoza/Megingauda, Matthiasa Ehrenfrieda i Karla Eberta oraz błogosławionego księdza Jerzego Häfnera[5]. Ołtarz w krypcie pochodzi z około roku 1250, stoi na nim brązowy relikwiarz św. Kiliana autorstwa Heinricha Gerharda Bückera, który wykonał również obrazy drogi krzyżowej. Przy wschodniej ścianie znajduje się VIII-wieczny nagrobek św. Kiliana, nad którym wisi obraz Chrystusa Triumfatora, wykonany w 1993 przez Michaela Triegla[8].
Galeria
- Przekrój świątyni
- Pozostałości krużganków na dziedzińcu
- Romański transept i prezbiterium
- Barokowa fasada
- Wnętrze
- Kopuła
- Prezbiterium z ołtarzem głównym
- Stalle
- Figury śś. Kiliana, Kolonata i Totnana
- Ołtarz śś. Piotra i Pawła
- Organy
- Krypta
Przypisy
- ↑ Würzburger Neumünster [online], wallfahrt.bistum-wuerzburg.de [dostęp 2024-06-14] .
- ↑ a b StadtS. Wuerzburg StadtS., Sehenswürdigkeit | Neumünster und Lusamgärtlein - Neumünster und Lusamgärtlein [online], www.wuerzburg.de [dostęp 2024-06-14] .
- ↑ a b c d e f Neumünster Würzburg [online], www.sueddeutscher-barock.ch [dostęp 2024-06-14] .
- ↑ a b Geschichte [online], www.neumuenster-wuerzburg.de [dostęp 2024-06-14] .
- ↑ a b c Neumünster Kirche | Barocke Kirche mitten in Würzburg [online] [dostęp 2024-06-14] (niem.).
- ↑ a b Würzburg – Neumünster St. Johannes Evangelist und St. Johannes der Täufer – Hauptorgel und Orgel der Kreuzkrypta – Orgel Verzeichnis – Orgelarchiv Schmidt [online] [dostęp 2024-06-14] (niem.).
- ↑ Orgelbau Klais Bonn: 1 Kirchenorgeln | Church Organs [online], orgelbau-klais.com [dostęp 2024-06-14] .
- ↑ Kilianskrypta [online], www.neumuenster-wuerzburg.de [dostęp 2024-06-14] .