Męczennica języczkowata
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | |||
Rząd | malpigiowce | ||
Rodzina | męczennicowate | ||
Rodzaj | męczennica | ||
Gatunek | męczennica języczkowata | ||
Nazwa systematyczna | |||
Passiflora ligularis | |||
| |||
|
Męczennica języczkowata (Passiflora ligularis Juss) – gatunek rośliny z rodziny męczennicowatych. Pochodzi z północnej części Ameryki Południowej[3]. Jest powszechnie uprawiana w krajach tropikalnych. Nazwa handlowa: granadilla, słodka granadilla[4]. Niekiedy uważana za gatunek inwazyjny[5].
Morfologia
- Pokrój
- Wiecznie zielone pnącze o pędach okrągłych w przekroju[6] i drewniejących u nasady. Posiada pochodzące z przekształconych pędów wąsy czepne, przy których pomocy wspina się do koron drzew.
- Liście
- Naprzemianległe, sercowate, błyszczące, osadzone na długich ogonkach z jajowatymi przylistkami.
- Kwiaty
- Bardzo charakterystyczne, kremowobiałe lub różowawe, z fioletowym przykoronkiem. Silnie pachnące.
- Owoc
- Jajowata lub okrągława jagoda o długości do 12 cm, z licznymi ciemnymi nasionami, otoczonymi szklistą, szarą osnówką. Skórka pomarańczowa z jaśniejszymi punktami i purpurowymi plamkami, twarda, przez co owoce dobrze znoszą transport[4]. Gąbczasta okrywa.
Zastosowanie
- Sadzona jako roślina ozdobna, w parkach, na pergolach itd.
- Sztuka kulinarna: Owoce zazwyczaj zjada się na surowo wraz z pestkami lub bez nich. Gatunek w znacznie mniejszym stopniu wykorzystywany do produkcji soku niż męczennica jadalna.
- Roślina lecznicza - napary o działaniu uspokajającym.
- Roślina obrzędowa - korzenie mają właściwości odurzające. wykorzystywane w rytuałach Indian południowoamerykańskich[5].
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-04-15] (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-01].
- ↑ a b Gabriele Lehari: Egzotyczne owoce i warzywa w kuchni. Warszawa: Multico, 2007, s. 79. ISBN 978-83-7073-506-7.
- ↑ a b Jolanta i Karol Węglarscy: Użyteczne rośliny tropików. Szkice etnobotaniczne. Poznań: Bogucki Wydawnictwo naukowe, 2008, s. 401. ISBN 978-83-61320-17-3.
- ↑ Jens G. Rohwer: Atlas roślin tropikalnych. Wyd. 1. Warszawa: Horyzont, 2002, s. 196. ISBN 83-7311-378-9.
Bibliografia
- Jolanta i Karol Węglarscy: Użyteczne rośliny tropików. Szkice etnobotaniczne. Poznań: Bogucki Wydawnictwo naukowe, 2008. ISBN 978-83-61320-17-3. .
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
- EoL: 486619
- Flora of North America: 242435284
- GBIF: 2874198
- identyfikator iNaturalist: 166208
- IPNI: 675142-1
- ITIS: 504140
- NCBI: 237863
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2560511
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:675142-1
- identyfikator Tropicos: 24200208
- USDA PLANTS: PALI8
- CoL: 4DYKY