Kościół św. Ignacego Loyoli i św. Stanisława Kostki w Krzemieńcu
| cerkiew parafialna | |||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||
| Państwo |
| ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||||||||||||||||
| Miejscowość | Krzemieniec | ||||||||||||||||||
| Wyznanie | prawosławne | ||||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||||
| Eparchia | tarnopolska | ||||||||||||||||||
| Wezwanie | św. Ignacego Loyoli i św. Stanisława Kostki / Przemienienia Pańskiego | ||||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne | 6/19 sierpnia | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Ukrainy  | |||||||||||||||||||
| 50°07′00″N 25°43′00″E/50,116667 25,716667 | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Kościół pw. św. Ignacego Loyoli i Stanisława Kostki, obecnie cerkiew Przemienienia Pańskiego – dawny kościół rzymskokatolicki znajdujący się w Krzemieńcu w obwodzie tarnopolskim na Ukrainie, należący pierwotnie do zakonu jezuitów.
Książę Michał Serwacy Wiśniowiecki w r. 1728 zobowiązał się zbudować nowy kościół dla istniejącej rezydencji Jezuitów w Krzemieńcu. Zespół klasztorny został zbudowany w latach 1731–1745 według projektu o. Pawła Giżyckiego (być może przy wpływie Pawła Fontany) z fundacji księcia Michała Serwacego Wiśniowieckiego. Jest to najdoskonalsze dzieło Pawła Giżyckiego, którego genezy należy szukać w rzymskim klasycyzującym baroku początku XVIII w. Rozpoczęta jednocześnie od południa budowa szkół została ukończona w 1753 r. Budowa drugiego północnego skrzydła klasztoru trwała jeszcze w latach 70. XVIII w. i nie została ukończona, ponieważ w 1773 r. zakon jezuitów został skasowany. Po tym fakcie kościół zakonny stał się kościołem parafialnym, a po powstaniu listopadowym, w 1832 przejęła go Cerkiew prawosławna. W okresie II Rzeczypospolitej ponownie funkcjonował jako kościół katolicki, jednak po aneksji Wołynia przez ZSRR i włączeniu go do Ukraińskiej SRR urządzono w nim salę sportową. Po upadku ZSRR został przekazany Ukraińskiemu Kościołowi Prawosławnemu i zaadaptowany na sobór Przemienienia Pańskiego. Do 2018 należał do Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Kijowskiego, zaś po soborze zjednoczeniowym przeszedł na własność Kościoła Prawosławnego Ukrainy.
Zobacz też
Bibliografia
- Betlej Andrzej, Kościół Jezuitów w Krzemieńcu. Uwagi na temat autorstwa i genezy architektury oraz relacji architekt-fundator, [w:] "Studia nad sztuką renesansu i baroku", t. 5, red. J. Lileyko, Lublin 2000, ss. 193–216.
- Muszyńska-Krasnowolska M., Kolegium pojezuickie w Krzemieñcu, [w:] Rocznik Wołyñski, 1939, t. 8, ss. 67–139.
- Tokarski Jacek, Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Ukrainie. T. 2. Warszawa 2001
