Karol Urbański

Karol Hubert Urbański herbu Nieczuja (ur. ok. 1740) – szambelan Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1774 roku[1], ziemianin z ziemi Drohickiej, generał major ziemiański. Postępowy działacz polityczny, poseł na Sejm Czteroletni z ziemi drohickiej w 1790 roku[2], cześnik drohicki, członek Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej[3], członek konfederacji targowickiej[4].

Życiorys

Syn Jerzego Urbańskiego h. Nieczuja i Wierzbickiej. Jego żoną była Antonina Kuszel z Hulidowa h. Ogończyk (Drogosław)(ur.ok. 1750) – córka Michała Kuszel – starosty litewskiego i Teresy Ossolińskiej na Tęczynie.

2 maja 1791 roku podpisał asekurację, w której zobowiązał się do popierania projektu Ustawy Rządowej[5]. Uczestnik powstania kościuszkowskiego w 1794 r. Po wybuchu powstania organizator milicji ziemi Drohickiej.

Sprawnie przeprowadzi werbunek i w krótkim czasie przeniósł do Korpusu gen. K. Sierakowskiego 300 osobowy oddział pospolitego ruszenia. Szwadron kawalerii drohickiej walczył pod Krupczycami. Został rozproszony pod Terespolem[6].

Zorganizował drugi oddział oraz zebrał rekrutów, których przekazał gen. Antoniemu Baranowskiemu. W drodze do Wisły oddział ten został rozbity pomiędzy Sokołowem a Węgrowem, a resztki jego i kawalerii drohiczyńskiej ofiarnie walczyły w obronie Pragi przed Aleksandrem Suworowem.

W wojsku nie służył i nie pretendował do roli dowódcy, ale jako organizator i agitator polityczny został zaliczony do najbardziej udanych generałów ziemiańskich powstania kościuszkowskiego.

Przypisy

  1. AGAD, Metryka Koronna, Księgi Sigillat, 32, k. 297 v.
  2. Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 329.
  3. Adam Skałkowski, Towarzystwo przyjaciół konstytucji 3 maja, Kórnik, 1930, s. 81.
  4. Korrespondent Warszawski Donoszący Wiadomości Kraiowe y Zagraniczne. 1792, no 42, s. 362.
  5. Bronisław Dembiński, W przededniu 3-maja 1791 roku, w: Tygodnik Ilustrowany, nr 1 13 stycznia 1906 roku, s. 10.
  6. Bauer 1981 ↓, s. 249.

Bibliografia

  • Krzysztof Bauer: Wojsko koronne powstania kościuszkowskiego. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1981. ISBN 83-11-06605-1.
  • H. P Kosk, Generalicja polska, t. 2, wyd.: Oficyna Wydawnicza "Ajaks", Pruszków 2001.