Isophysis tasmanica
 | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | liliopodobne (≡ jednoliścienne) | ||
| Rząd | szparagowce | ||
| Rodzina | kosaćcowate | ||
| Rodzaj | Isophysis | ||
| Gatunek | Isophysis tasmanica | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Isophysis tasmanica (Hook.) T.Moore Proc. Linn. Soc. London 2: 212 (1853)[3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
| |||
| |||
Isophysis tasmanica (Hook.) T.Moore – gatunek reliktowej rośliny z monotypowego rodzaju Isophysis T.Moore, należącego do rodziny kosaćcowatych (Iridaceae), występujący paleoendemicznie w klimacie górskim na Tasmanii[4], gdzie zasiedla stare skały o wysokiej zawartości krzemionki[5].
Morfologia
- Pokrój
- Małe, wieloletnie, wiecznie zielone[4] rośliny zielne o wysokości 10–35 cm[6].
- Pęd
- Podziemne płożące kłącze[7]. Pęd kwiatostanowy dłuższy od liści[6].
- Liście
- Liście odziomkowe płaskie, o długości 5–20 cm i szerokości 3–4 mm, gładkie[6], łykowate, o zgrubiałych i szklistych brzegach[4]. Liście łodygowe o długości 4–8 cm[6].
- Kwiaty
- Kwiatostan zredukowany do pojedynczego kwiatu, wspartego dwiema wąskimi, niemal trójkątnymi podsadkami, o długości 2,5-3,5 cm i szerokości 5-7 mm. Okwiat promienisty. Listki okwiatu wolne, ciemnobrązowe[6], ciemnoczerwone lub żółte[4], lancetowate, odgięte[4], długości 2–4 cm i szerokości 2,5–4 mm[6]. Pręciki trzy, wolne. Nitki pręcików o długości 4–5 mm. Główki pręcików o długości 4–5 mm. Słupek górny. Zalążnia stożkowata, o długości 4–5 mm. Szyjka słupka o długości 4–5 mm[6], rozwidlona wierzchołkowo na trzy odgięte znamiona[4].
- Owoce
- Lśniące torebki o długości ok. 1,2 cm. Nasiona brązowe, kanciaste, o długości 2 mm[6].
Systematyka
Rodzaj z monotypowej podrodziny Isophysidoideae z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae)[8]. Stanowi prymitywny klad siostrzany dla pozostałych członków rodziny kosaćcowatych[5].
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-08-21] (ang.).
- ↑ a b Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2020-08-21]. (ang.).
- ↑ a b c d e f P. Goldblatt: Iridaceae. W: Klaus Kubitzki: The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons: Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 318. DOI: 10.1007/978-3-662-03533-7. ISBN 978-3-662-03533-7. (ang.).
- ↑ a b Gregory J. Jordan, Peter A. Harrison, James R. P. Worth, Grant J. Williamson i inni. Palaeoendemic plants provide evidence for persistence of open, well-watered vegetation since the Cretaceous. „Global Ecology and Biogeography”. 25 (2), s. 127–140, 2015-11-10. Wiley. DOI: 10.1111/geb.12389. ISSN 1466-822X. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h D. Geerinck. Revision of Australian Iridaceae. „Bulletin du Jardin botanique national de Belgique”. 44 (1/2), s. 29, 1974-06-30. JSTOR. DOI: 10.2307/3667426. ISSN 0303-9153. (ang.).
- ↑ James Byng: The flowering plants handbook: a practical guide to families and genera of the world. Plant Gateway Ltd, 2014. ISBN 978-0-9929993-1-5. OCLC 906809481. (ang.).
- ↑ USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2020-08-21]. (ang.).
