Hyacinthella
Hyacinthella leucophaea | |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | liliopodobne (≡ jednoliścienne) | ||
Rząd | szparagowce | ||
Rodzina | szparagowate | ||
Rodzaj | Hyacinthella | ||
Nazwa systematyczna | |||
Hyacinthella F. Schur Oesterr. Bot. Wochenbl. 6: 227 (1856)[3] | |||
Typ nomenklatoryczny | |||
Hyacinthella leucophaea (Koch) Schur[4]. | |||
| |||
|
Hyacinthella Lapeyr. – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych. Obejmuje 17 gatunków występujących we wschodniej i południowo-wschodniej Europie oraz w Zakaukaziu i zachodniej Azji[3]. Gatunek H. leucophaea został introdukowany do Czech. W Polsce nie występuje[3].
Nazwa naukowa rodzaju jest formą żeńską zdrobnienia nazwy rodzaju hiacynt (Hyacinthus)[5].
Morfologia
- Pokrój
- Wieloletnie, rośliny zielne o wysokości do 10 cm[6].
- Pęd
- Cebule zbudowane z łuskowatych, zachodzących na siebie, białych pochew nasad liściowych z 3–6 okresów wegetacyjnych. Okrywa cebul białawobrązowa[7].
- Kwiatostan
- Zebrane w grono, wyrastające na cienkim, okrągłym na przekroju głąbiku. Liście przykwiatowe drobne. Szypułki krótkie, proste. Okwiat wzniesiony, białawy, niebieski do fioletowego, w dolnej części rurkowaty, w górnej rozpostarty, nie dłuższy niż 13 mm. Nitki pręcików nitkowate, wąsko trójkątne. Pylniki małe, ciemnoniebieskie. Zalążnia kulista, z dwoma (rzadziej do czterech) zalążkami w każdej komorze[7].
Systematyka
- Pozycja systematyczna
- Rodzaj z podplemienia Hyacinthinae, plemienia Hyacintheae, podrodziny Scilloideae z rodziny szparagowatych Asparagaceae[9]. W systemie Kubitzkiego zaliczony do podrodziny Hyacinthoideae w rodzinie Hyacinthaceae[7].
- Wykaz gatunków[3]
- Hyacinthella acutiloba K.Perss. & Wendelbo
- Hyacinthella atropatana (Grossh.) Mordak & Zakhar.
- Hyacinthella campanulata K.Perss. & Wendelbo
- Hyacinthella dalmatica Chouard
- Hyacinthella glabrescens (Boiss.) K.Perss. & Wendelbo
- Hyacinthella heldreichii (Boiss.) Chouard
- Hyacinthella hispida (J.Gay) Chouard
- Hyacinthella lazulina K.Perss.& Jim.Perss.
- Hyacinthella leucophaea (K.Koch) Schur
- Hyacinthella lineata (Steud. ex Schult. & Schult.f.) Chouard
- Hyacinthella micrantha (Boiss.) Chouard
- Hyacinthella millingenii (Post) Feinbrun
- Hyacinthella nervosa (Bertol.) Chouard
- Hyacinthella pallasiana (Steven) Losinsk.
- Hyacinthella persica (Boiss. & Buhse) Chouard
- Hyacinthella siirtensis B.Mathew
- Hyacinthella venusta K.Perss.
Zastosowanie
- Rośliny ozdobne
- Hyacinthella dalmatica i H. glabrescens o kwiatach w odcieniach niebieskiego i fioletowego mogą być uprawiane jako rośliny ozdobne. Ponieważ osiągają wysokość 5–10 cm najlepiej uprawiać je jako rośliny doniczkowe lub w podniesionych skrzynkach. Wymagają stanowiska słonecznego i dobrze przepuszczalnego podłoża. Cebule powinny być sadzone jesienią. Po przekwitnięciu wymagają przesuszenia. Strefy mrozoodporności: 6[6].
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-05] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-05] (ang.).
- ↑ a b c d Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2021-03-07]. (ang.).
- ↑ Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2021-03-07]. (ang.).
- ↑ David Gledhill: The names of plants. Wyd. 4. Cambridge University Press, 2008. ISBN 978-0-511-47376-0.
- ↑ a b Richard Wilford: The Kew gardener's guide to growing bulbs : the art and science to grow your own bulbs. London: White Lion Pub., 2019, s. 77. ISBN 978-0-7112-3934-0.
- ↑ a b c d P. Speta: Hyacinthaceae. W: Klaus Kubitzki: The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons: Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 283. DOI: 10.1007/978-3-662-03533-7. ISBN 978-3-662-03533-7. (ang.).
- ↑ Genus: Hyacinthella. Alpine Garden Society. [dostęp 2021-03-13]. (ang.).
- ↑ USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2021-03-07]. (ang.).