Harmonijka ustna
| Ten artykuł od 2012-10 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
Harmonijka ustna – instrument muzyczny z grupy idiofonów języczkowych[1]. Dźwięk wydobywa się podczas ruchu powietrza w szczelinach, przy których znajdują się metalowe blaszki zwane stroikami (pot. języczkami), które wprawione w drgania wydają dźwięki zależne od ich długości. Harmonijka ustna była pierwszym instrumentem Jimiego Hendrixa[2].
Najstarszym przodkiem harmonijki jest instrument sheng, skonstruowany przez starożytnych Chińczyków około 3000 roku p.n.e. W Europie instrumenty stroikowe mają dużo skromniejszą historię. Pod koniec XVIII w. petersburski konstruktor organów Kirschnigk, zainspirowany grą Johanna Wildego (1689–1762) na shengu zbudował organy, w których najwyższy rejestr wyposażył w stroiki przelotowe, zamiast tradycyjnych piszczałek. W 1792 współpracownik Kirschnigka, szwedzki organmistrz Georg Christoffer Rackwitz zbudował orchestrion dla Georga Josepha Voglera (1749–1814), kompozytora i wirtuoza organów. Podczas podróży koncertowych po całej Europie Vogler przyczynił się do popularyzacji instrumentów ze stroikami przelotowymi.
W 1804 powstał pierwszy samodzielny instrument stroikowy – panharmonikon, na który pierwszy utwór skomponował Ludwig van Beethoven.
Rozkład dźwięków na harmonijce diatonicznej
strój Richtera, w tonacji C
(wydech) | C | E | G | C | E | G | C | E | G | C | (blow) |
(kanał) | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | (hole) |
(wdech) | D | G | H | D | F | A | H | D | F | A | (draw) |
Oznaczenia oktaw na diagramie:
C | CI | CII | CIII | CIIII |
Przypisy
Linki zewnętrzne
Zobacz hasło harmonijka ustna w Wikisłowniku |
Zobacz galerię związaną z tematem: Harmonijka ustna |
- harmoszka.com – portal i forum
- Techniki gry na harmonijce