Gruszeccy herbu Lubicz

Lubicz – herb rodu Gruszeckich

Gruszeccy herbu Lubicz – staropolski ród wywodzący się z Małopolski, z dawnego województwa lubelskiego, którego nazwisko pochodzi od wsi Gruszka koło Lublina, którą wraz z innymi Władysław II Jagiełło nadał ok. 1411 w nagrodę zasług rycerskich protoplaście tej rodziny Maciejowi – chorążemu koronnemu[1][2].

Historia

Byli właścicielami m.in. dóbr Wierciszów i Bychawka w województwie lubelskim. Jedna z linii rodu osiedliła się w Rosji w czasie pierwszej Dymitriady. Niektórzy członkowie rodu Gruszeckich nadal mieszkają na terenie Rosji[1].

«...Pochodzący z tej rodziny Karp Gruszecki, syn Eustachego, przeniósł się w końcu XVI-go wieku do Rosyi, gdzie otrzymał różne włości. Syn jego Eliasz był wojewodą 1610 r. Córka jego wnuka, Siemiona Fedorowicza, Agafia Siemionówna, była 1680 r. żoną cara i wielkiego księcia moskiewskiego, Fedora Aleksiejewicza, z którym miała syna Eliasza, ur. 1681 r. (Herb. hr. Bobr.)…» (Adam Boniecki «Herbarz polski», t. VII)[3]

Najważniejsi przedstawiciele

Genealogia rodu

Genealogia rodu od Macieja

I

Maciej — mąż rycerski, Chorąży wielki koronny w 1411, protoplastą rodu, któremu w krwawych zasługach dobra w. Gruszka Duża i małe wieczną darowizną Król puścił, od których, to imię urosło, jego zaś chorążym koronnym i uczynił[1][2]. Źoną jego — Malicka.

II

Jędrzej (Andrzej) — syn Macieja (jednak, tu jest możliwe przepuszczenie, ponieważ wątpliwe czy możliwie, żeby ojciec żył za czasów Jagiełła, a syn za Stefana, bo więcej czasu wyszłoby niżeli półtorasta lat[2]). Mężnie sobie poczynając we wszystkich za Zygmunta i Stefana Królów okazjach, poległ od brata stryjecznego Kantymirowego. Źoną – Hańska.

III

Piotr — syn Jędrzeja. Z ośmiu synów jego, sześciu w różnych kampaniach poległo. Źoną — Anna Orchowska. W 1453 r. występował Piotr Gruszecki z Gruszki, który zapewne sprzedał część wsi Dziersławowi z Malic.

IV

Bronisław Samuel Szumilist nazwany — syn Piotra. Osiedlił w Rosji. Porucznikował u Zborowskiego, a potem wojski Czernihówski. Łowczy Czernihówski[8]. Na Podolu w Hołoskowcach wymurował zamek[2][9]. W 1633 r. był jednym ze współwłaścicieli wsi Gruszki. W 1660 r. zanotowano we wsi dwór należący do Gruszeckich.

Stanisław Jan — syn Piotra. Podsędek, a potem sędzia ziemski Podolski[10]. Stolnik Latyczowski, deputat na Trybunał Koronny 1694.

Bracia Macieja

Pierwsze brat, nazwany Baran, od którego poszli:

I

Wojciech — syn Barana. Źoną — Komorowska.

II

Stanislaw — syn Wojciecha. Pierwszą żoną — Dubaniewska (matka pierwsziego syna). Zaś drugą — Postrumińska.

Jan — syn Wojciecha.

Piotr — syn Wojciecha.

Jędrzej — syn Wojciecha.

III

Tomasz — syn Stanislawa. Rycerz. Poległ pod Haliczem od tatarów.

Mikołaj — syn Stanislawa. Rycerz.

Jan — syn Stanislawa. Rycerz.

Drugi brat (żoną — Joannę Rudnicką), od którego poszli:

I

Jan Konstantyn.

Wojciech. Źoną — Molińską.

Piotr. Pierwszą żoną — Anna Jaroszewska. Zaś drugą — Borzechowską (matka Remigana). Zginął na Pokuciu.

II

Tobiasz — syn Wojciecha.

Jan — syn Piotra. Mąż wojenny. Źoną — Zofią Pełczanką.

Michał — syn Piotra.

Krzysztof — syn Piotra.

Wacław — syn Piotra.

Katarzyna — córka Piotra. Poślubiła Krzewskiego.

Remigian — syn Piotra. Pierwszą żoną — Wojakowska (matka Antoniego). Zaś drugą — Piłczańska (matka Józefa).

Marcin — syn Piotra. Pierwszą córka poślubiła Józefa Chmieleckiego. Drugą, Apollonie, poślubiła Szymona Rudnickiego.

III

Jakub — syn Jana.

Antoni — syn Remigana. Właściciel wsi Żółkiewka w województwie lubelskim, w latach 1738–1755[11].

Józef — syn Remigana. Źoną — Anna Garmuchowska. Sędzia grodzki, i podsędek ziemski Podolski. Urzędnik gospodarczy w Królewszczyznach ruskich[12] (znajdujących się w posesji Jana Klemensa Branickiego; wypisy z jego listów do Branickiego w sprawach gospodarczych, 1749-1752 (Teka 336, s.2-7)[13]).

IV

Antoni(1734—1798) — syn Antonija[14]. Profesor Akademii Krakowskiej, malarz.

Tomasz — syn Józefa. Źoną — Angela Łochowską (stolnikówna Rzeczycką). Cześnik Podolski.

Michał — syn Józefa.

Kazimierz – syn Józefa. W zakonie (Są jego Kazania w druku. 1mo. Jedynak w honorze sprawiedliwość. Kazanie na wotywie Trybunalskiej in fol. 1730. Calissii. 2do. Trybunał z kredytem, Kazanie na wotywie Trybunalskiej 1730. in fol. Calissii. 3tio. Zasługa honoru, honor, Kazanie na koronacji Marii Panny w Podkamieniu 1727. in fol. Leopoli)[2].

Katarzyna — córka Józefa. Poślubiła Zbykalskiego — podstolem mielnicki.

Helena Elżbieta — córka Józefa. Poślubiła Archibalda Glowerowa.

Konstancja — córka Józefa. Poślubiła Franciszka Boguszowa (podczaszi Halicki).

Aleksandra — córka Józefa. Poślubiła Zbykalskiego (miecznik Płocki).

Teresa — córka Józefa. W klasztorze Kamienieckim pod regułą S. Dominika.

Genealogia rodu w Gruszkach

Genealogia rodu w Gruszkach (od drugiej połowy XVIII stulecia)

I

Ignacy Gruszecki. Z Gruszki. Źoną — Ludwika Daszkiewicz.

II

Kasper Gruszecki. Ur. 1780 — zm. 1836. Z Gruszki. Sędzia apelacyjny Królestwa Polskiego[15]. Źoną (ślub: około 1810): Franciszka Chociszewska, (ur. ok. 1780). Ad ślubu 3 syna.

Władysław Gruszecki. Ur. 1790[16]. Z Gruszki. Źoną (ślub: około 1820): Cezaryna Jaczewska z Jaczewa h. Leliwa, (ur. ok. 1800). Ad ślubu 2 dzieci.

III

Władysław Gruszecki (1812 — 1876) — syn Kaspera[17]. Z Gruszki. Członek Rady Stanu Królestwa Polskiego[1]. Pierwszą żoną — Ludwika Lewicka. Ad ślubu 2 syna. Zaś drugą — Aleksandra Pruszak z Żalna h. Leliwa, (ur. ok. 1810).

Konstanty Gruszecki — syn Kaspera. Członek senatu, sekretarz kancelarii Rady Stanu w latach 1860–1868[18].

Julia Gruszecka (ur. 30 lipca 1830, Kijów) — córka Władysława[19]. Mąż (ślub: dnia 10 października 1848): Hrabia Sobiesław August Dominik hr. Mieroszewski h. Ślepowron (1820 – 1890). Potomstwo z tego związku: córka – Cezaryna Teresa Mieroszewska. Była właścicielką dóbr Poręba Wielka w powiecie Wadowice.

IV

Aleksander Gruszecki (ca 1850) — syn Władysława[20]. Z Gruszki. Źoną — Maria Rohland h. Pogoń (ca 1850). Córka — Cezaryna Teresa Maria hr. Mieroszewska h. Ślepowron (1855 — 1922).

V

Amelia Ludwika Gruszecka (1879, Żabia Wola — 8.12.1942, Leśna Podlaska) — córka Aleksandera[21]. Mąż (ślub: około 1900): Franciszek Wężyk z Wielkiej Rudy h. Wąż. Ad ślubu 3 córki: Maria Gabriela (1904—1990); Michalina Maria (1906—1989); Krystyna (1913—1990).

Gruszeccy w literaturze

  • Stanisław Jan Gruszecki (podsędek, a potem sędzia ziemski podolski) został opisany przez Henryka Sienkiewicza: Pan Wołodyjowski. Cytat: "...Jakoż po niejakim czasie trzej nieszczęśni wysłannicy ukazali się na zamku. Byli to: sędzia podolski Gruszecki, stolnik Rzewuski i chorąży czernihowski pan Myśliszewski...".

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Gruszecki h. Lubicz. [w:] Polski Słownik Biograficzno-Genealogiczny [on-line]. Serwis genealogiczny polishgenealogy.blogspot.com, 17 października 2009. [dostęp 2011-04-15].
  2. ↑ a b c d e f Gruszecki herbu Lubicz. W: Kasper Niesiecki: Herbarz Polski. T. 4. Lipsk: J.N. Bobrowicz, 1839-1845, s. 301-302. [dostęp 2011-04-15].
  3. ↑ Gruszeccy. W: Adam Boniecki: Herbarz polski. T. 7: Grabowscy - Hulkiewiczowie. Warszawa: 1904.
  4. ↑ Kasper Niesiecki: Gruszecki herbu Lubicz (t. 4 s. 301-302). [w:] Herbarz Polski [on-line]. Dr Minakowski Publikacje Elektroniczne, 2010. [dostęp 2011-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-16)].
  5. ↑ Zygmunt III Waza: Инструкция Благородному Самуилу Грушецкому, Секретарю Его Королевского Величества, Посланнику при Светлейшем Короле Государства Испанского и обеих Индий, данная в Варшаве, В 10-й день апреля месяца, 1612 г.. [w:] Dokumenty z XVII wieku [on-line]. Projektu «Хронос», 1612. [dostęp 2011-04-15]. (ros.).
  6. ↑ Ryszard Jurzak: Antoni Gruszecki. [w:] Rodzina Gruszecki herbu Lubicz [on-line]. Polski servis genealogiczny. [dostęp 2014-07-23].
  7. ↑ Antoni Gruszecki (1734–1798). [w:] Biografie [on-line]. Connaisseur Kraków. [dostęp 2014-07-23].
  8. ↑ T. Święcicki 1858, t.I, s.83
  9. ↑ w konstytucjach 1633. fol. 55
  10. ↑ Constit. 1661. fol. 26.
  11. ↑ Bohdan Kiełbasa: Krótka historia Żółkiewki.. [w:] Żółkiewka. Oficjalna Strona Gminy [on-line]. 2011. [dostęp 2011-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-11-14)].
  12. ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2007-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-01-15)].
  13. ↑ Administratorzy i dzierżawcy w dobrach Jana Branickiego / Gruszecki Józef. [w:] Genealogia Stankiewicze z przyjciółmi [on-line]. 12 września 2008. [dostęp 2011-04-15].
  14. ↑ Г/Грушецкий Антон Антонович (1734-1793). [w:] РЕЕСТР ХУДОЖНИКОВ (XVIII-XXI вв.) [on-line]. Профессиональный союз художников России. [dostęp 2011-04-15].
  15. ↑ M.J. Minakowski: Kasper Gruszecki z Gruszki h.Lubicz. [w:] sejm-wielki.pl [on-line]. Stowarzyszenie Potomków Sejmu Wielkiego. [dostęp 2011-04-15].
  16. ↑ M.J. Minakowski: Władysław Gruszecki z Gruszki h.Lubicz. [w:] sejm-wielki.pl [on-line]. Stowarzyszenie Potomków Sejmu Wielkiego. [dostęp 2011-04-15].
  17. ↑ M.J. Minakowski: Władysław Gruszecki z Gruszki h.Lubicz. [w:] sejm-wielki.pl [on-line]. Stowarzyszenie Potomków Sejmu Wielkiego. [dostęp 2011-04-15].
  18. ↑ III Rada Stanu Królestwa Polskiego z lat 1861-1867 - Inwentarz zespołu PL, 1 186- Opracowała prof. dr hab. Franciszka Ramotowska – na str. Archiwum Głównego Akt Dawnych (stan na 27.01.2013)
  19. ↑ M.J. Minakowski: Julia Gruszecka z Gruszki h.Lubicz. [w:] sejm-wielki.pl [on-line]. Stowarzyszenie Potomków Sejmu Wielkiego. [dostęp 2011-04-15].
  20. ↑ M.J. Minakowski: Aleksander Gruszecki z Gruszki h.Lubicz. [w:] sejm-wielki.pl [on-line]. Stowarzyszenie Potomków Sejmu Wielkiego. [dostęp 2011-04-15].
  21. ↑ M.J. Minakowski: Amelia Gruszecka z Gruszki h.Lubicz. [w:] sejm-wielki.pl [on-line]. Stowarzyszenie Potomków Sejmu Wielkiego. [dostęp 2011-04-15].

Bibliografia

  • A.A. Kosiński, Przewodnik heraldyczny, T. II 158-161.
  • Kasper Niesiecki, Herbarz Polski, wyd. J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845 (Gruszecki herbu Lubicz (t. 4 s. 301-302)).

Literatura

  • Gruszecki herbu Lubicz. W: Kasper Niesiecki: Herbarz Polski. T. 4. Lipsk: J.N. Bobrowicz, 1839-1845, s. 301-302. [dostęp 2011-04-15].
  • Gruszeccy v. Grusieccy h. Lubicz z Gruszki. W: Adam Boniecki: Herbarz polski. T. VII: Grabowscy - Hulkiewiczowie. Warszawa: skł. gł. Gebethner i Wolff, 1904, s. 142–145.
  • Gruszecki (Grušeckas) herbu Ślepowron i Lubicz. W: Jan Ciechanowicz: Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. III: E-K. Rzeszów: FOSZE, 2001, s. 95–98. ISBN 83-87602-86-8.
  • Gruszeccy. W: Demetriusz Dowgiałło: Herbarz Orszański(inne języki). Witebsk: Губернская Типо-Литографія, 1900, s. 44.
  • Gruszecki, herbu Lubicz. W: Hipolit Stupnicki: Herbarz polski i imionospis zasłużonych w Polsce ludzi wszystkich stanów i czasów: ułożony porządkiem alfabetycznym na podstawie Herbarza Niesieckiego i manuskryptów. T. I. Lwów: drukiem Kornela Pillera, 1855, s. 202.