Cordyceps
Cordyceps sp. atakujący osę | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | grzyby | ||
Typ | workowce | ||
Klasa | Sordariomycetes | ||
Rząd | rozetkowce | ||
Rodzina | maczużnikowate | ||
Rodzaj | maczużnik | ||
Nazwa systematyczna | |||
Cordyceps Fr. Observ. mycol. (Havniae) 2(revis.): 316 (1824) | |||
Typ nomenklatoryczny | |||
Clavaria militaris L. 1753 | |||
|
Cordyceps Fr. (maczużnik) – rodzaj grzybów z rodziny maczużnikowatych (Cordycipitaceae)[1].
Charakterystyka
Wszystkie gatunki są pasożytami, przede wszystkim bezkręgowców, rzadziej innych grzybów. Gdy zarodniki dostaną się w pobliże żywiciela, rozrastająca się grzybnia zastępuje stopniowo zaatakowane tkanki, wytwarzając ostatecznie owocnik z workami, zawierającymi nitkowate askospory[2].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cordycipitaceae, Hypocreales, Hypocreomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Synonimy nazwy naukowej:Campylothecium Ces., Cordylia Fr., Cordyliceps Fr., Corynesphaera Dumort., Hypoxylum Juss., Mitrasphaera Dumort., Phytocordyceps C.H. Su & H.H. Wang, Polistophthora Lebert, Racemella Ces., Tettigorhyza G. Bertol., Torrubia Lév., in Cesati & de Notaris, Xylaria Hill ex Grev[3].
W opracowaniu Barbary Gumińskiej i Władysława Wojewody z 1985 r. rodzaj ten opisany został pod polską nazwą maczużnik[2]. W późniejszych opracowaniach mykologicznych nazwa ta jednak nie pojawia się, zaś Wiesław Fałtynowicz w 2003 r. podaje nazwę maczużnik dla innego rodzaju grzybów – Sphinctrina[4] .
Gatunki występujące w Polsce
- Cordyceps bifusispora O.E. Erikss. 1982[5]
- Cordyceps militaris (L.) Link 1833 – tzw. maczużnik bojowy[2]
Wykaz gatunków (nazwy naukowe) na podstawie Index Fungorum[1]. Nazwy polskie według B. Gumińskiej i W. Wojewody[2].
Cordyceps w popkulturze
Zmutowany grzyb z rodzaju Cordyceps był przyczyną pandemii w grze komputerowej The Last of Us i opartym na niej serialu[6].
Przypisy
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-12-22] .
- ↑ a b c d BarbaraB. Gumińska BarbaraB., WładysławW. Wojewoda WładysławW., Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, ISBN 83-09-00714-0 .
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2015-01-10] .
- ↑ WiesławW. Fałtynowicz WiesławW., Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski, Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003, ISBN 83-89648-06-7 .
- ↑ ChachułaCh. P. ChachułaCh., VončinaV. G. VončinaV., KozikK. J. KozikK., Ophiocordyceps stylophora (Ascomycota, Hypocreales) new species for Poland, „Pol. Bot. J.”, 56 (2), 2011, s. 321–326 .
- ↑ BartoszB. Godziński BartoszB., Grzyby z „The Last of Us” istnieją naprawdę. Badaczka wyjaśnia, czy mogą nas zamienić w zombie [online], NaTemat.pl, 22 stycznia 2023 [dostęp 2023-01-23] (pol.).