Climacodon

Zębniczek
Ilustracja
Zębniczek północny
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

żagwiowce

Rodzina

strocznikowate

Rodzaj

zębniczek

Nazwa systematyczna
Climacodon P. Karst.
Revue mycol., Toulouse 3(no. 9): 20 (1881)
Typ nomenklatoryczny

Climacodon septentrionalis (Fr.) P. Karst. 1881

Multimedia w Wikimedia Commons

Climacodon P. Karst. (zębniczek) – rodzaj grzybów z rodziny strocznikowatych (Meruliaceae)[1].

Charakterystyka

Grzyby o bazydiokarpie złożonym z kapelusza i trzonu oraz z kolczastym hymenoforem. Wysyp zarodników biały[2]. Górna sterylna powierzchnia włókienkowata do szorstkiej. System strzępkowy monomityczny, strzępki generatywne z prostymi przegrodami, ale na niektórych przegrodach są sprzążki. Są cystydy w postaci gleocystyd, lub grubościennych cystyd. Podstawki maczugowate z 4-sterygmami i prostą przegrodą u podstawy. Bazydiospory elipsoidalne, gładkie, cienkościenne, nieamyloidalne[3].

Climacodon można łatwo rozpoznać po dachówkowato rosnących, dużych, owłosionych owocnikach z kolczastym hymenoforem. Niektórymi szczegółami budowy mikroskopowej przypomina Hericium, ale ten ostatni ma bazydiospory amyloidalne i jest klasyfikowany filogenetycznie do Russulales, podczas gdy Climacodon należy do Polyporales. Jest również morfologicznie blisko Mycorrhaphium, który ma strzępki szkieletowe w kolcach i kontekście, oraz Mycoleptodonoides o monomitycznym systemie strzępkowym, ale nie ma on gleocystyd. Ponadto Mycorrhaphium i Mycoleptodonoides mają podstawki ze sprzążkami[3].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Meruliaceae, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonim naukowy: Donkia Pilát[4].

Polską nazwę podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1983 r.[5]

Gatunki:

  • Climacodon chlamydocystis Maas Geest. 1971
  • Climacodon dubitativus (Lloyd) Ryvarden 1992
  • Climacodon javanicus (Pat.) Decock & Ryvarden 2021
  • Climacodon pulcherrimus (Berk. & M.A. Curtis) Nikol. 1961
  • Climacodon sanguineus (Beeli) Maas Geest. 1971
  • Climacodon septentrionalis (Fr.) P. Karst. 1881 – zębniczek północny

Wykaz gatunków i nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[6]. Nazwy polskie według Władysława Wojewody[5].

Przypisy

  1. a b Index Fungorum [online] [dostęp 2014-02-15]  (ang.).
  2. BarbaraB. Gumińska BarbaraB., WładysławW. Wojewoda WładysławW., Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, s. 211, ISBN 83-09-00714-0 .
  3. a b Genera of corticioid fungi: keys, nomenclature and taxonomy, „Studies in Fungi”, 5 (1), 2020, s. 180–181, DOI: 10.5943/sif/5/1/12 [dostęp 2023-09-07]  (ang.).
  4. Species Fungorum [online] [dostęp 2014-02-15]  (ang.).
  5. a b WładysławW. Wojewoda WładysławW., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 117, ISBN 83-89648-09-1 .
  6. Index Fungorum (gatunki) [online] [dostęp 2013-03-05]  (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EoL: 21881
  • GBIF: 2541800
  • identyfikator iNaturalist: 199962
  • NCBI: 202710
  • CoL: 3QYV