Chiloschista

Chiloschista

Chiloschista usneoides
Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	storczykowate
Podrodzina	epidendronowe
Rodzaj	Chiloschista
Nazwa systematyczna
Chiloschista Lindl. Edwards's Bot. Reg. 18: ad t. 1522. 1 Sep 1832[3]
Typ nomenklatoryczny
C. usneoides (D. Don) Lindl.[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Chiloschista – rodzaj roślin z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Obejmuje około 28 gatunków^[4][5]. Rośliny te występują w Azji Południowo-Wschodniej (od Indii po Chiny), poprzez Archipelag Malajski sięgają do północnej Australii i wysp Oceanii (Palau i Fidżi)^[5][6]. W większości są epifitami rosnącymi na drzewach w lasach nadmorskich (także w namorzynach), na terenach nizinnych, w tym zabagnionych, po lasy górskie do 2000 m n.p.m. C. usneoides poza zasiedlaniem drzew notowany był także jako litofit – rosnący na skałach w lasach dębowych w Bhutanie. Funkcję asymilacyjną pełnią zwykle korzenie^[6].

Rośliny z tego rodzaju nie mają udokumentowanego znaczenia użytkowego, poza tym, że bywają czasem uprawiane jako rośliny ozdobne^[6]. Objęte są przy tym ograniczeniami handlu wynikającymi z ujęcia w załączniku II do Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES)^[7]. Różne gatunki mają różne wymagania cieplne, z reguły jednak duże odnośnie do wilgotności i dostępu do światła^[6].

Naukowa nazwa rodzajowa utworzona została z greckich słów cheilos znaczącego „warga” i chistos znaczącego „rozcięty, rozwidlony”. Nadana została tym roślinom z powodu budowy warżki^[6].

Pokrój

Byliny o wzroście monopodialnym^[8]. Rośliny poza kwitnieniem nie wytwarzają łodygi i zwykle też są bezlistne^[6][8].

Liście

Trwałe obserwowano tylko u C. godefroyana. Jeśli się rozwijają, mają kształt językowaty do podługowato-eliptycznego, na końcu są nieco asymetryczne – nierówno słabo zaostrzone lub wycięte, czasem nieco sierpowato wygięte^[6].

Korzenie

Pełnią funkcję asymilacyjną – są zielone, mniej lub bardziej spłaszczone (od nieco zaokrąglonych do taśmowatych). Welamenu brak lub obecny (wówczas o grubości sięgającej trzech warstw komórek). U niektórych gatunków korzenie pokryte są włoskami (C. lunifera i C. parishii)^[6].

Kwiaty

Zebrane w kwiatostan groniasty, rzadziej wiechowaty, zwisający lub wzniesiony, nagi lub nieco szczeciniasto owłosiony. Kwiaty odwrócone, wsparte jajowato-lancetowatą przysadką, wonne i krótkotrwałe. Listki okwiatu wolne, podobodnej długości, koloru białego do żółtego, czasem czerwono plamkowane. Warżka zwężona u nasady, trójłatkowa, z łatką środkową woreczkowato rozdętą, od zewnątrz często z rowkiem, rzadko także wyciętą na szczycie. Boczne łatki prosto wzniesione. Prętosłup półwalcowaty, pyłkowiny cztery^[6].

• 
  Chiloschista trudelii
• 
  Chiloschista segawae
• 
  Chiloschista parishii
• 
  Chiloschista lunifera

Rodzaj klasyfikowany jest do podplemienia Angraecinae w plemieniu Vandeae, podrodzina epidendronowe (Epidendroideae), rodzina storczykowate (Orchidaceae)^[7][6][4]. W obrębie podplemienia pozycja (relacje filogenetyczne) rodzaju jest niejasna, najwyraźniej jednak dość izolowana^[6][9].

Wykaz gatunków^[5][10]