Chata Mrowców w Katowicach

Chata Mrowców w Katowicach
Jednokondygnacyjny, biały budynek, z dachem półszczytowym. Lewa część budynku jest drewniana, z jednym oknem. Prawa część budynku ceglana, otynkowana. W tej części jest dwoje drzwi, jedne zakratowane. Obok drzwi jest okienko. Na szczycie dachu, w środku długości domu, jest ceglany komin. Dom stoi na niskim, fundamencie. Wokół domu rozciąga się trawnik. W tle drzewa, a po lewej stronie fragment bramy.
Chata Mrowców, widok od ulicy Braci Wieczorków, czerwiec 2023
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Adres

ul. Braci Wieczorków 17, 40-753 Katowice

Typ budynku

chata

Kondygnacje

1

Powierzchnia użytkowa

79 m²

Ukończenie budowy

I poł. XIX wieku

Właściciel

rodzina Mrowców

Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Chata Mrowców”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Chata Mrowców”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Chata Mrowców”
Ziemia50°13′47,3″N 18°57′31,0″E/50,229806 18,958611
Multimedia w Wikimedia Commons

Chata Mrowców w Katowicach – chata położona przy ulicy Braci Wieczorków 17 w Katowicach, na obszarze dzielnicy Ligota-Panewniki[1].

Pochodzi ona prawdopodobnie z I połowy XIX wieku[2][1][3] (bądź z II połowy XIX wieku[4]), a wybudowano ją na południowym brzegu Kłodnicy, przy dawnej drodze z Ligoty[5]. Stanowi ona jeden z reliktów XIX-wiecznej zabudowy wiejskiej Kokocińca[6], a także jest klasycznym przykładem tradycyjnego śląskiego budownictwa[4].

Chata rodziny Mrowców to znajdujący się w ogrodzie[7] budynek drewniany o konstrukcji zrębowej, z murowaną z cegły i pokrytą tynkiem częścią gospodarczą[2]. Powierzchnia zabudowy chaty wynosi 79 m²[1]. Stoi ona na niedużym fundamencie z naturalnego kamienia[4]. Chata jest jednokondygnacyjna, zwieńczona dachem półszczytowym[2], krokwiowym, kryty papą[4].

W ścianie frontowej chaty znajdują się belki pułapowe, a w węgłach części mieszkalnej wiązania belek na tzw. „rybi ogon”. Ściany boczne i szczytowe chaty mają deskowanie w „jodełkę”. We wnętrzu chaty urządzono kwadratową sień, kuchnię z komorą i pokój z izdebką. Pułapy drewniane chaty podtrzymywane są przez sosręby. W otoczeniu chaty znajduje się szpaler kasztanowców[2].

Chata należy do rodziny Mrowiec[4]. Jej właściciele prowadzą stopniowy remont budynku. Do 2018 roku odtworzono m.in. od postaw kuchenny piec kaflowy[8]. Przy chacie organizowane są też wydarzenia kulturalne. 13 września 2014 roku chata była miejscem pikniku w ramach obchodów Europejskich Dni Dziedzictwa organizowanych przez Miejski Dom Kultury „Ligota” w Katowicach. W ramach tego wydarzenia odbyły się m.in. występy lokalnych zespołów[9][10].

Chata wpisana jest do gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice[1].

Przypisy

  1. a b c d Urząd Miasta Katowice: Miejski System Zarządzania-Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. Zabytki. emapa.katowice.eu. [dostęp 2023-06-23]. (pol.).
  2. a b c d Kasprzyk 1996 ↓, s. 55.
  3. Studium... 2012 ↓, Załącznik Z I.9 22/36.
  4. a b c d e Płonka 2015 ↓, s. 16.
  5. Kasprzyk 1996 ↓, s. 35.
  6. Kasprzyk 1996 ↓, s. 7.
  7. Kasprzyk 1996 ↓, s. 54.
  8. Magdalena: Chata rodziny Mrowiec w Katowicach-Panewnikach. odkrywajacslask.wordpress.com, 2018-05-31. [dostęp 2023-06-22]. (pol.).
  9. Urząd Miasta Katowice: Europejskie Dni Dziedzictwa z MDK Ligota. www.katowice.eu, 2014-09-10. [dostęp 2023-06-22]. (pol.).
  10. MDK "Ligota": Piknik przy Chacie Mrowców w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa. archiwum.mdkligota.pl. [dostęp 2023-06-22]. (pol.).

Linki zewnętrzne

  • Zdjęcia chaty Mrowców w serwisie fotopolska.eu

Bibliografia

  • MariaM. Kasprzyk MariaM., Studium historyczno-urbanistyczne Katowic w granicach administracyjnych. Panewniki. Tom I Tekst, Opublikowano w: Miejski System Zarządzania – Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. Zabytki, Kraków: Pracownie Konserwacji Zabytków „ARKONA” Sp. z o.o. Pracownia Dokumentacji Naukowo-Historycznej, 1996  (pol.).
  • GrzegorzG. Płonka GrzegorzG. (red.), Przewodnik po Ligocie i Panewnikach, Katowice: Rada Jednostki Pomocniczej nr 6 Ligota-Panewniki, 2015  (pol.).
  • Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Katowice – II edycja. Część 1. Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego, Załącznik nr 1 do uchwały nr XXI/483/12 Rady Miasta Katowice z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie uchwalenia „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Katowice” – II edycja, Miasto Katowice, 2012  (pol.).