Chalkantyt
Właściwości chemiczne i fizyczne | |||
Skład chemiczny | CuSO4·5H2O | ||
---|---|---|---|
Twardość w skali Mohsa | 2,5 | ||
Przełam | muszlowy | ||
Łupliwość | niewyraźna, dwukierunkowa | ||
Pokrój kryształu | niewielkie, rzadko spotykane, tabliczkowe, słupkowe | ||
Układ krystalograficzny | |||
Gęstość minerału | 2,29 g/cm³ | ||
Właściwości optyczne | |||
Barwa | niebieska (różne odcienie) | ||
Rysa | niebieska, również bezbarwna | ||
Połysk | szklisty | ||
|
Chalkantyt (gr. chalkos - miedź, anthos - kwiat; kwiat miedzi) – minerał z gromady siarczanów. Jest powszechnie spotykany w większości kopalń siarczkowych rud miedzi.
Charakterystyka
Właściwości
Tworzy zazwyczaj skupienia ziarniste, włókniste, naskorupienia, naloty i nacieki o promienistej budowie. Jest bardzo kruchy i przezroczysty. Bardzo łatwo rozpuszcza się w wodzie.
Występowanie
Jest minerałem wtórnym w strefie utleniania kruszców miedzi. Może też tworzyć się jako ewaporat w klimacie suchym i gorącym z wód słonych jezior.
Miejsca występowania:
- Na świecie: Niemcy – Rammelsberg, Goslar, Hiszpania, Wielka Brytania, Słowacja, USA, Chile – największe złoża na świecie powstałe w wyniku ewaporacji.
- W Polsce: występuje w kopalniach miedzi w rejonie Lubina, Polkowic, Rudnej. Spotykany na Pogórzu Kaczawskim, też w starych kopalniach Gór Świętokrzyskich.
Zastosowanie
- lokalnie stosowany jako surowiec do otrzymywania miedzi (Chile),
- stosowany jako środek ochrony roślin,
- ma znaczenie naukowe,
- ma znaczenie kolekcjonerskie – bardzo często jest sztucznie hodowany, by otrzymać idealnie wykształcone kryształy,
- stosowany do niszczenia korzeni w rurach kanalizacyjnych.
Bibliografia
- G.G. Gormaz, J.J. Casanovas: Atlas mineralogii, „Wiedza i życie” 1992
- O. Medenbach, C. Sussieck-Fornefeld: Minerały, „Świat Książki” – 1996
- W. Schumann: Minerały świata, O. Wyd. ”Alma-Press” 2003
- J. Bauer: Przewodnik Skały i minerały, Wyd. Multico 1997
Linki zewnętrzne
- Sztuczny chalkantyt
- artykuł o chalkantycie na stronie Webmineral.com (ang.)
- artykuł o chalkantycie na stronie Mindat.org (ang.)
- Britannica: science/chalcanthite
- SNL: chalkanthitt
- Catalana: 0088057
- identyfikator minerału w Mindat: 959