Cerkiew św. Paraskewy w Ustianowej
A-116 z dnia 7.09.1959[1] | |||||||||||||||||||
kościół parafialny | |||||||||||||||||||
Państwo | Polska | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||||||
Parafia | |||||||||||||||||||
Wezwanie | Narodzenia Najświętszej Maryi Panny | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Ustrzyki Dolne | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu bieszczadzkiego | |||||||||||||||||||
49°25′10,7″N 22°33′14,8″E/49,419639 22,554111 | |||||||||||||||||||
|
Cerkiew św. Paraskewy w Ustianowej – dawna parafialna cerkiew greckokatolicka, znajdująca się w Ustjanowej Górnej wzniesiona w 1792.
Od 1971 cerkiew pełni funkcję rzymskokatolickiego kościoła parafialnego pw. Narodzenia NMP.
Obiekt wpisany na listę zabytków w 1959 i włączony do podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej.
Historia
Zbudowana w 1792[2][3], należała do greckokatolickiego dekanatu ustrzyckiego. Do parafii należały filialne cerkwie w Równi i Ustjanowej Dolnej (zniszczona po wojnie). W 1892 odnowiona i rozbudowana. Po II wojnie światowej świątynię zamknięto. W 1956 dawne cerkiewne wyposażenie wywieziono do muzeum do Sanoka. Miejscowa ludność od lat pięćdziesiątych starała się o adaptowanie cerkwi na kościół rzymskokatolicki, na co władza ludowa zezwoliła dopiero w 1971. Zdewastowaną cerkiew wyremontowano w latach 1973–1974. Na początku XXI w. wykonano dwa ołtarze boczne, ambonę i mensę stylistycznie nawiązujące do ołtarza głównego[3].
Architektura i wyposażenie
Jest to świątynia orientowana, konstrukcji zrębowej, trójdzielna, obita gontem, z kwadratowym, zamkniętym trójbocznie prezbiterium. Gzyms profilowany, z podmurówką osłoniętą gontowym fartuchem. Dachy nad poszczególnymi częściami o osobnych kalenicach, z wieżyczką sygnaturki nakrytą baniastym hełmem na środku kalenicy nawy. Strop płaski, belkowy. Wewnątrz ołtarz rokokowy z końca XVIII w., pochodzący z kościoła w Hoczwi. Dawny ikonostas można zobaczyć w Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku. W ołtarzu głównym znajduje się jedna z kopii obrazu Matki Bożej Sokalskiej.
- Widok od strony południowej
- Dzwonnica
- Widok od strony prezbiterium
Otoczenie
Obok cerkwi znajduje się drewniana dzwonnica oraz murowana kaplica grobowa Szemelowskich[3].
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 [dostęp 2015-12-12] .
- ↑ Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda: Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2011, s. 204, 205. ISBN 83-89188-08-2.
- ↑ a b c Krzysztof Zieliński: Leksykon drewnianej architektury sakralnej województwa podkarpackiego. PRO CARPARHIA, Rzeszów 2015, s. 299, 300. ISBN 978-83-61577-68-3.
Bibliografia
- Dmytro Błażejowśkyj - "Istorycznyj szematyzm Peremyskoji Eparchiji z wkluczennjam Apostolśkoji Administratury Łemkiwszczyny (1828-1939)", Lwów 1995, ISBN 5-7745-0672-X
- Stanisław Kryciński: Cerkwie w Bieszczadach. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2005. ISBN 83-89188-38-4.
- p
- d
- e
|