Centromer
Centromer (gr. kéntron) – przewężenie chromosomu, dzielące go na dwa ramiona[1][2]. W czasie kariokinezy do centromerów w miejscu zwanym kinetochorem przyłączają się włókna wrzeciona kariokinetycznego[2]. W zależności od położenia centromeru chromosomy dzieli się na kilka klas morfologicznych: metacentryczne (ramiona są prawie równe), submetacentryczne (ramiona są nierówne), akrocentryczne (jedno ramię jest dużo krótsze od drugiego) i telocentryczne (centromer leży na końcu chromosomu)[3]. Oprócz centromeru (przewężenia pierwotnego) w niektórych chromosomach występuje także przewężenie wtórne, które odcina trabanta (satelitę). Przewężenie wtórne (NOR) jest organizatorem jąderka.
Sekwencja nukleotydów w DNA centromeru składa się z wielokrotnych powtórzeń par zasad (np. 171 par u człowieka)[2]. Jest to tzw. satelitarne DNA (milczące DNA), czyli zbita część chromatyny (heterochromatyna).
Zobacz też
- telomer
Przypisy
- ↑ Słownik tematyczny. Biologia, cz. 1, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 35, ISBN 978-83-01-16529-1 .
- ↑ a b c GrzegorzG. Góralski GrzegorzG., centromer, [w:] MarzenaM. Popielarska, RobertR. Konieczny, GrzegorzG. Góralski, Słownik szkolny. Biologia, Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2008, s. 47, ISBN 978-83-7435-692-3 .
- ↑ GrzegorzG. Góralski GrzegorzG., chromosomy, [w:] MarzenaM. Popielarska, RobertR. Konieczny, GrzegorzG. Góralski, Słownik szkolny. Biologia, Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2008, s. 54–55, ISBN 978-83-7435-692-3 .
- Britannica: science/centromere
- SNL: sentromer
- VLE: centromera
- DSDE: centromer
- Hrvatska enciklopedija: 11237