Bielany Wrocławskie
wieś | |||
Dwór w Bielanach Wrocławskich | |||
Państwo | Polska | ||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Powiat | |||
Gmina | Kobierzyce | ||
Liczba ludności (2022) | 4495[2] | ||
Strefa numeracyjna | 71 | ||
Kod pocztowy | 55-040[3] | ||
Tablice rejestracyjne | DWR | ||
SIMC | 0875313 | ||
Położenie na mapie gminy Kobierzyce | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |||
Położenie na mapie powiatu wrocławskiego | |||
51°02′22″N 16°58′08″E/51,039444 16,968889[1] | |||
|
Bielany Wrocławskie (do 1945 niem. Bettlern) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Kobierzyce.
Podział administracyjny
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego. Administracyjnie Bielany Wrocławskie są dość dużą i rozległą wsią, która posiada charakter podmiejskiego osiedla.
Położenie
Wieś jest położona na Równinie Wrocławskiej, od północy graniczy z Wrocławiem. Wschodnią granicę wsi tworzy rzeka Ślęza. Południkowo przez wieś przebiega niezelektryfikowana linia kolejowa Wrocław Główny – Świdnica Kraszowice z przystankiem Bielany Wrocławskie. Przewozy pasażerskie zawieszono 23 czerwca 2000[4], a przywrócono w czerwcu 2022[5].
Na północnym skraju miejscowości znajduje się węzeł drogowy autostrady A4 z drogami krajowymi nr 5 i nr 35. Znajduje się tu siedziba i studio ATM Grupa, są tu kręcone sceny do sitcomu Świat według Kiepskich oraz popularnego w ostatnim czasie serialu Policjantki i policjanci. Ponadto w latach 2007–2008 znajdował się w Bielanach Wrocławskich Dom Wielkiego brata – budynek, w którym mieszkali, otoczeni kamerami, uczestnicy reality show Big Brother, a także studio telewizyjne.
Historia
Bielany Wrocławskie powstały z połączenia dwóch wsi – Bielany i Bledzów (obecnie część południowa miejscowości). Wieś wzmiankowana po raz pierwszy już w roku 1155 (Bledzów) i 1336 (Bielany). Obecna nazwa została administracyjnie zatwierdzona 12 listopada 1946[6].
Zabytki
Według wykazu Narodowego Instytutu Dziedzictwa do rejestru zabytków wpisane są[7]:
- kościół parafialny pw. św. Andrzeja Apostoła, późnogotycki z lat 1520–1530 (ul. Wrocławska 30)
- Pierwotna świątynia była drewniana i wybudowano ją w miejscu wcześniejszego obiektu. Kościół przebudowano w XVII wieku, obecnie posiada zabytkowe wyposażenie. Należą do niego gotyckie sakramentarium, fragment gotyckiego ołtarza z wizerunkiem Madonny (prawdopodobnie z około 1400 r.), barokowy ołtarz główny, stalle częściowo gotyckie, częściowo renesansowe. Na południowej ścianie świątyni płyta nagrobna z XVII wieku i 16 herbów w dwóch pionowych rzędach,
- zespół dworski z przełomu XVI/XVII w., XX w. (ul. Wrocławska 7):
- dwór w Bielanach Wrocławskich, renesansowy, o konstrukcji murowano-szachulcowej z około 1600 r., znacząco przebudowany w XIX w.
- folwark, otoczenie dworu
- spichlerz barokowy z XVIII wieku, z mansardowym dachem (ul. Kolejowa)
- dwa budynki stacji benzynowej przy węźle autostradowym Bielany, z 1937 r.
inne zabytki:
- dwór barokowy z XVIII wieku, parterowy z pięterkiem w części środkowej, południowa część wsi – dawny Bledzów[8]
Centra handlowe i logistyczne
W bezpośredniej bliskości drogowego węzła Bielany zlokalizowany jest wielki kompleks sklepów wielkopowierzchniowych (supermarketów Makro, Auchan, Decathlon, Leroy Merlin, Bodzio i inne) oraz największe w Polsce centrum handlowe „Aleja Bielany”, w którym znajdują się m.in. IKEA, OBI, Castorama, Black Red White, Poco, Jula, McDonald’s, Empik, CentrumRowerowe.pl należące do spółki Dadelo S.A.. Opodal znajdują się fabryki firm E. Wedel (wyroby czekoladowe), Cargill (fabryka glukozy i syropu skrobiowego, wytwarzanych na bazie pszenicy), dwa centra logistyczne amazon.com oraz parki technologiczne Prologis i Panattoni o łącznej powierzchni ponad 240 tys. m². Na wschodzie wsi m.in. jedna ze zlokalizowanych w Polsce drukarni grupy Passauer Neue Presse. Inwestycje, rozpoczęte w 2. połowie lat 90. XX wieku, stały się – poprzez podatki odprowadzane przez inwestorów – najważniejszym źródłem bogactwa podwrocławskiej gminy Kobierzyce, wcześniej utrzymywanej głównie z przychodów z produkcji rolnej.
Demografia
Ludność na przestrzeni ostatnich 110 lat:
Bielany Wrocławskie i Wysoka są największymi miejscowościami gminy Kobierzyce.
Wspólnoty wyznaniowe
- Kościół Boży w Polsce – Wspólnota Chrześcijańska Misja 22:22[9]
- Kościół Chrystusowy w RP – Społeczność Chrześcijańska Wrocław Południe[10]
- Kościół greckokatolicki – Greckokatolicki Ośrodek Duszpasterski w Bielanach Wrocławskich[11]
- Kościół rzymskokatolicki – parafia św. Andrzeja Apostoła[12]
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 5323
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-03] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 45 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Kolej.one.pl, historia linii 285
- ↑ Kolej ruszyła ! | Gmina Sobótka [online], sobotka.pl [dostęp 2023-11-06] (pol.).
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 232. [dostęp 2012-11-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ Okolice Wrocławia, część południowo-wschodnia, Studio Wydawnicze Plan, ISBN 83-60180-02-4
- ↑ Adresy kościołów. kosciolbozy.pl. [dostęp 2022-06-03].
- ↑ Wspólnoty lokalne [online], chrystusowi.pl [dostęp 2024-07-10] .
- ↑ Dekanat wrocławski [online], cerkiew.net.pl [dostęp 2024-02-20] .
- ↑ Bielany Wrocławskie. archidiecezja.wroc.pl. [dostęp 2022-06-03].
Bibliografia
- Marta Miniewicz, Dorota Waligóra, Marcin Wolny, Kobierzyce przewodnik po gminie, Kobierzyce 2006.
- p
- d
- e
- Siedziba gminy: Kobierzyce
Wsie |
|
---|---|
Integralne części wsi |
|