Artuf

Artuf
‏عرتوف‎
Państwo

 Mandat Palestyny

Dystrykt

Dystrykt Jerozolimy

Wysokość

250 m n.p.m.

Populacja (1945)
• liczba ludności


350

Data zniszczenia

18 lipca 1948

Powód zniszczenia

atak Sił Obronnych Izraela

Obecnie

Naham

Położenie na mapie Mandatu Palestyny
Mapa konturowa Mandatu Palestyny, w centrum znajduje się punkt z opisem „Artuf”
Ziemia31°46′03″N 35°00′05″E/31,767500 35,001389
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Artuf (arab. عرتوف) – nieistniejąca już arabska wieś, która była położona w Dystrykcie Jerozolimy w Mandacie Palestyny. Wieś została wyludniona i zniszczona podczas I wojny izraelsko-arabskiej, po ataku Sił Obronnych Izraela w dniu 18 lipca 1948.

Położenie

Artuf leżała w północno-zachodniej części wzgórz Judei. Według danych z 1945 do wsi należały ziemie o powierzchni 403 ha. We wsi mieszkało wówczas 350 osób[1].

własność gruntów powierzchnia gruntów (hektary)
Arabowie 401
Żydzi 0
publiczne 2
Razem 403
Rodzaj użytkowanych gruntów Arabowie (hektary) Żydzi (hektary)
uprawy oliwek 20 0
uprawy nawadniane 61 0
uprawy zbóż 279 0
nieużytki 45 0
zabudowane 18 0

Historia

Płonące żydowskie osiedle Har-Tuw, około 23-31 sierpnia 1929

W 1596 tutejsza wieś liczyła 110 mieszkańców, którzy płacili podatki z upraw pszenicy, jęczmienia, winogron, owoców, oraz hodowli kóz i ulów[2]. W 1883 grupa angielskich misjonarzy zakupiła tutejsze grunty z zamiarem utworzenia osady rolniczej dla Żydów. Powstała ona w 1895 pod nazwą Har-Tuw. Zamieszkało w niej około 100 Żydów[3].

W okresie panowania Brytyjczyków Artuf była małą wsią. We wsi był jeden meczet[1]. Podczas arabskich zamieszek w 1929 żydowska osada Har-Tuw została zniszczona, a wszystkie domy spalone. Rok później osiedle odbudowano[4].

Podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny arabskie milicje działające ze wsi Artuf atakowały żydowskie konwoje do Jerozolimy, paraliżując komunikację w tym rejonie. W dniu 20 grudnia 1947 w zaatakowanym konwoju zginęło 3 Żydów. Następne organizowane konwoje były chronione przez pojazdy opancerzone, pomimo to 13 marca 1948 w kolejnym zaatakowanym konwoju zginęło 11 osób[5]. Do największego dramatu doszło 16 stycznia 1948 w ataku na konwój zginęło 35 jego członków. Według raportu, liczne zwłoki zabitych zostały brutalnie okaleczone po śmierci[6]. Gdy podczas I wojny izraelsko-arabskiej w pobliżu wioski wybudowano Drogę Birmańską, jej sąsiedztwo stwarzało poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa żydowskich transportów. Z tego powodu podczas operacji Danny w dniu 18 lipca 1948 wieś zajęli izraelscy żołnierze. Wysiedlono wówczas mieszkańców, a następnie wyburzono większość domów[1].

Miejsce obecnie

Na terenie wioski Artuf utworzono w 1950 moszaw Naham.

Palestyński historyk Walid Chalidi, tak opisał pozostałości wioski Artuf: „Poza osiedlem żydowskim Naham zachował się jeden kamienny dom, który obecnie jest zamieszkały przez żydowską rodzinę. W środkowej części osiedla znajduje się mały dom, wykorzystywany jako magazyn ... Położony na zachodzie cmentarz wiejski został wyrównany, i tylko pozostają widoczne krawędzi jednego lub dwóch grobów”[1].

Przypisy

  1. a b c d Welcome To 'Artuf. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2011-09-10]. (ang.).
  2. Wolf-Dieter Hütteroth, Kamal Abdulfattah: Historical Geography of Palestine, Transjordan and Southern Syria in the Late 16th Century. Erlanger Geographische Arbeiten. Erlangen: Vorstand der Fränkischen Geographischen Gesellschaft, 1977, s. 152.
  3. Ruth Kark, Michal Oren-Nordheim: Jerusalem and its environs: quarters, neighborhoods, villages, 1800-1948. Wayne State University Press, 2001, s. 304. [dostęp 2011-09-10]. (ang.).
  4. PM's speech at the Inauguration of the Rail Stations in Ashkelon and in Jerusalem. [w:] Prime Minister's Office [on-line]. [dostęp 2011-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-06-24)]. (ang.).
  5. Yitzhak Levi: Jerusalem in the War of Independence. Ma’arachot, 1986, s. 443. (hebr.).
  6. Arieh O’Sullivan. A Magnificent Disaster. „The Jerusalem Post”, 1998-01-16. 
  • p
  • d
  • e
Wsie arabskie w Palestynie wyludnione w 1948 roku
Dystrykt Akki
Dystrykt Bajsanu
Dystrykt Beer Szewy
Dystrykt Dżaninu
Dystrykt Gazy
Dystrykt Hajfy
Dystrykt Hebronu
Dystrykt Jafy
Dystrykt Jerozolimy
Dystrykt Nazaretu
Dystrykt Ramli
Dystrykt Safedu
Dystrykt Tyberiady
Dystrykt Tulkarm
  • Bajjarat Hannun
  • Al-Dżalama
  • Chirbat al-Manszija
  • Chirbat az-Zababida
  • Chirbat Bajt Lid
  • Chirbat Zalafa
  • Fardisja
  • Ghabat Kafar Sur
  • Kafr Saba
  • Kakun
  • Al-Manszija
  • Miska
  • Ramal Zajta
  • Tabsur
  • Umm Chalid
  • Wadi al-Hawaris
  • Wadi Kabbani