Alfons Krause

Alfons Leonard Krause
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

6 listopada 1895
Strzelno

Data i miejsce śmierci

11 lutego 1972
Poznań

Zawód, zajęcie

chemik

doktor habilitowany nauk chemicznych
Specjalność: chemia nieorganiczna
Doktorat

1919

Habilitacja

1928 – chemia nieorganiczna
Uniwersytet Poznański

Odznaczenia
Odznaka Nagrody Państwowej

Alfons Leonard Krause (ur. 6 listopada 1895 w Strzelnie, zm. 11 lutego 1972 w Poznaniu[1][2]) – polski doktor habilitowany nauk chemicznych, specjalista w zakresie chemii nieorganicznej[1].

Życiorys

Studiował na Politechnice w Charlottenburgu i na Uniwersytecie w Berlinie[2][3], gdzie w roku 1919 uzyskał stopień doktora filozofii i magisterium nauk wyzwolonych - na podstawie rozprawy o związkach selenu. W trakcie studiów wykładał w tamtejszej Szkole Realnej. Po ukończeniu studiów podjął pracę w zakładach przemysłu sodowego w Duisburgu (obecnie koncern chemiczny Henkel). Do Poznania przybył w roku 1920 i podjął pracę w Państwowym Zakładzie Higieny[2], a później na Wydziale Rolniczo-Leśnym Uniwersytetu Poznańskiego był związany z Zakładem Technologii Rolnej i Zakładem Chemii Rolnej. W 1928 habilitował się na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Poznańskiego, w 1930 po uzyskaniu profesury został kierownikiem Katedry Chemii Nieorganicznej Uniwersytetu Poznańskiego[3].

W latach 1935–1939 był związany z Wyższą Szkołą Handlową - Akademią Handlową. Początkowo (w latach 1935–1936) wykładał towaroznawstwo chemiczne, a później technologię i towaroznawstwo chemiczne. W latach 1936–1938 prowadził także seminarium dyplomowe i wyższe seminarium towaroznawcze - rok pracy badawczej[4].

W czasie II wojny światowej w Warszawie na tajnych kompletach prowadził wykłady i ćwiczenia z chemii na Uniwersytecie Ziem Zachodnich[3].

Był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności (od 1945)[1][3], członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk (od 1958)[5]. W 1947 był współzałożycielem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk[6].

W 1955 otrzymał Nagrodę Państwową II stopnia za całość pracy w zakresie chemii katalizatorów i reakcji kontaktowych[7].

Jedna z prac Alfonsa Krause, zatytułowana Aktywne związki żelazowe i miedziowe jako katalizatory nieorganiczne w reakcjach peroksydatywnego utleniania w świetle teoryji aktywowania tlenu i aktywowania wodoru została w 1978 roku przetłumaczona przez NASA i umieszczona w repozytorium zasobów sieciowych tej agencji[3].

W 1924 ożenił się z Niemką Martą Marcelą z Pommerów (1898–1987)[8][9], z którą wspólnie zamieszkał w domu przy ulicy Rycerskiej 4 na Osiedlu Stary Grunwald[3]. Para doczekała się syna, Lucjana[8].

Zmarł 11 lutego 1972 w Poznaniu[1][3].

Upamiętnienie

Postać Alfonsa Krause a także dwunastu innych profesorów zostanie upamiętniona na tzw. „Elemencie pamięci“ – wyszlifowanym, podzielonym na cztery części kamieniu[10].

Przypisy

  1. a b c d Krause Alfons, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2020-10-07] .
  2. a b c Kronika Uniwersytetu Poznańskiego za rok szkolny 1927/28 za Rektoratu Prof. Dr. Jana Grochmalickiego i otwarcie roku szkolnego 1928/29 przez nowego Rektora Prof. Dr. Edwarda Niezabitowskiego w dniu 14 października 1928 roku, Poznań 1928, s. 123. [online], Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa [dostęp 2020-10-07]  (pol.).
  3. a b c d e f g KrystynaK. Mlicka KrystynaK., Profesor Alfons Krause – wybitny chemik, [w:] Mieszkańcy Starego Grunwaldu w latach 20. i 30. XX wieku, „Stary Grunwald – Biuletyn Informacyjny Rady Osiedla SG w Poznaniu”, 1 (5), Docplayer, czerwiec 2013, s. 1–2, ISSN 2084-509X, OCLC 864202605 [dostęp 2020-10-07] .
  4. Alfons Krause [online], wyborcza.pl, 12 kwietnia 2008 [dostęp 2024-06-18]  (pol.).
  5. Adolf Krause, [w:] Członkowie Polskiej Akademii Nauk [online], PAN [dostęp 2020-10-07] .
  6. M.P. z 1948 r. nr 8 Ogłoszenia władz administracyjnych. Rejestr stowarzyszeń. Urząd Wojewódzki Poznański, s. 3.
  7. Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 22 lipca 1955. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-06-18]. 
  8. a b Archiwum Państwowe w Poznaniu, Kartoteka ewidencji ludności (1870–1931), sygn. 14667: Krause (żonaci i wdowy), k. 17 [online] [dostęp 2020-10-07] .
  9. Wielkopolski słownik biograficzny, Warszawa 1981, s. 378; Poczet wielkopolskich członków Polskiej Akademii Nauk, pod red. Mirosława Dąbrowskiego, Poznań 2000, s. 102.
  10. ZdzisławZ. Szkutnik ZdzisławZ., „Element pamięci“ na skwerze ul. Ostroroga/Zakręt dla grupy 13 Profesorów mieszkających niegdyś na Starym Grunwaldzie [online], Stowarzyszenie im. Jana Ostroroga [dostęp 2020-10-07]  (pol.).
  • ISNI: 0000000113540493
  • VIAF: 165876807
  • PLWABN: 9810587262505606
  • NUKAT: n2007152149
  • NSK: 000324446
  • PWN: 3927169
Identyfikatory zewnętrzne:
  • PAN: KRAUSE, Alfons