Żychlin (gmina)

Żychlin
gmina miejsko-wiejska
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

łódzkie

Powiat

kutnowski

TERC

1002113

Burmistrz

Grzegorz Ambroziak (2006)

Powierzchnia

76,64 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


12 224[1]

• gęstość

159,5 os./km²

Nr kierunkowy

24

Tablice rejestracyjne

EKU

Adres urzędu:
ul. Barlickiego 15
99-320 Żychlin
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw

21

Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Żychlin”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Żychlin”
Ziemia52°15′N 19°37′E/52,245278 19,623611
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Żychlin (1926-91 gmina Dobrzelin + miasto Żychlin) — gmina miejsko-wiejska w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie kutnowskim. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa płockiego.

Siedziba gminy to Żychlin.

Gmina jest członkiem Związku Gmin Regionu Kutnowskiego.

Według danych z 31 grudnia 2007[2] gminę zamieszkiwały 12 842 osoby.

Historia

Za Królestwa Polskiego gmina Żychlin należała do powiatu kutnowskiego w guberni warszawskiej[3][4]. Siedziba gminy znajdowała się w mieście Żychlinie, który stanowił odrębną gminę miejską. 31 maja 1870 roku[5] Żychlin został pozbawiony praw miejskich i przekształcony w osadę miejską; po przyłączeniu do niego części obszaru gminy Żychlin utworzono w nim odrębną jednostkę administracyjną o nazwie "gmina Żychlin", natomiast – aby uniknąć dwóch gmin o tej samej nazwie – dotychczasową (częściowo okrojoną) gminę Żychlin przemianowano na gminę Dobrzelin[6]. Wkrótce (przed 1885) obie gminy zostały połączone w jedną wiejską gminę Żychlin[7].

Po odzyskaniu niepodległości gmina Żychlin weszła w skład powiatu kutnowskiego w woj. warszawskim[8]. 1 stycznia 1924 prawa miejskie odzyskał Żychlin, który wyłączono z gminy Żychlin i przekształcono w odrębną gminę miejską[9]. W 1921 roku gmina Żychlin składała się z 61 miejscowości i liczyła 6761 mieszkańców (Żychlin liczył 7098 mieszkańców)[10]. Niecałe trzy lata później – 7 grudnia 1926 roku – wiejską gminę Żychlin przemianowano na gminę Dobrzelin[11]. 1 kwietnia 1939 roku miasto Żychlin i gminę Dobrzelin – wraz z całym powiatem kutnowskim – przeniesiono do woj. łódzkiego[12].

Po II wojnie światowej jednostki zachowały przynależność administracyjną. Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina Dobrzelin składała się z 21 gromad[13]. Gmina Dobrzelin została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[14].

Gminę Dobrzelin reaktywowano 1 stycznia 1973 roku w tymże powiecie i województwie, w związku z kolejną reformą gminną[15]. 1 czerwca 1975 roku zarówno Żychlin jak i gmina Dobrzelin weszły w skład nowo utworzonego woj. płockiego[16]. 1 stycznia 1992 roku gmina Dobrzelin została zniesiona przez połączenie jej terenów z miastem Żychlin w nową (obecną) miejsko-wiejską gminę Żychlin[17]. 1 stycznia 1999 roku gmina powróciła do powiatu kutnowskiego w nowo utworzonym woj. łódzkim[18].

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2007[19] gmina Żychlin ma obszar 76,64 km², w tym:

  • użytki rolne: 89%
  • użytki leśne: 1%

Gmina stanowi 8,64% powierzchni powiatu kutnowskiego.

Demografia

Dane z 31 grudnia 2007[2]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 12842 100 6647 51,8 6195 48,2
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
168 87 81
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Żychlin w 2014 roku[1].


Sąsiednie gminy

Bedlno, Kiernozia, Oporów, Pacyna, Zduny

Zobacz też

  • gmina Dobrzelin
  • Żychlin (gmina w guberni warszawskiej)

Przypisy

  1. a b Gmina Żychlin w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
  2. a b Lucyna Nowak, Joanna Stańczyk, Agnieszka Znajewska: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2007 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2008. ISSN 1734-6118. (pol.).
  3. Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)
  4. Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, str. 359)
  5. 19 maja 1870 wg kalendarza juliańskiego
  6. Postanowienie z 20 marca (1 kwietnia) 1870, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, str. 127)
  7. Powiat kutnowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 963 .
  8. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie
  9. Dz.U. z 1923 r. nr 131, poz. 1065
  10. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom I - Województwo Warszawskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1925
  11. M.P. z 1926 r. nr 281, poz. 793
  12. Dz.U. z 1938 r. nr 27, poz. 240
  13. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1 VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  14. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  15. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  16. Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
  17. Dz.U. z 1991 r. nr 87, poz. 397
  18. Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652
  19. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507.

Linki zewnętrzne

  • Oficjalna strona internetowa gminy Żychlin
  • Biuletyn Informacji Publicznej gminy Żychlin
  • Alternatywna strona Biuletynu Informacji Publicznej gminy Żychlin
  • p
  • d
  • e
Gmina Żychlin
Siedziba gminy
Wsie
Osada
Integralne części wsi
  • Dzwonków
  • Gajew Grzybowski
  • Jadwigów
  • Janów Grzybowski
  • Kędziory
  • Klemensów Grzybowski
  • Kozanki
  • Leśne
  • Oleszcze
  • Stanisławów
  • Strzelce
  • Śleszyn Mały

Herb gminy Żychlin

  • p
  • d
  • e
Miasta
Gminy miejskie
Gminy miejsko-wiejskie
  • Dąbrowice
  • Krośniewice
  • Żychlin
Gminy wiejskie
  • Bedlno
  • Krzyżanów
  • Kutno
  • Łanięta
  • Nowe Ostrowy
  • Oporów
  • Strzelce

Herb powiatu kutnowskiego

  • p
  • d
  • e
Powiat kutnowski (1867–1975)
  • Siedziba powiatu – Kutno
Przynależność wojewódzka
Miasta
Gminy wiejskie
(1867–1954 i 1973–75)
  • Bedlno (1953–54 i 1973–75)
  • Błonie (1867–1953)
  • Chodów (1973–75)
  • Czerwonka (1953–54)
  • Dąbrowice (1867–1954 i 1973–75)
  • Dobrzelin (1870–74, 1926–54 i 1973–75)
  • Krośniewice (1870–1954 i 1973–75)
  • Krzyżanów (1973–75)
  • Krzyżanówek (1867–1954)
  • Kutno (1867–1954 i 1973–75)
  • Łanięta (1919–54 i 1973–75)
  • Mikstal (1867–1918)
  • Nowe Ostrowy (1973–75)
  • Oporów (1867–1954 i 1973–75)
  • Ostrowy (1953–54)
  • Plecka Dąbrowa (1867–1954)
  • Rdutów (1867–1953)
  • Sójki (1867–1953)
  • Strzelce (1953–54 i 1973–75)
  • Wojszyce (1867–1953)
  • Wroczyny (1867–70)
  • Żychlin (1867–70, 1874–1926 i 1973–75)
  • Żychlin (1870–74)
Gromady
(1954–72)
  • Bedlno (1954–72)
  • Biała (1961–72)
  • Bielawki (1956–68)
  • Byszew ( 1956–72)
  • Chodów (1968–72)
  • Cygany (1954–61)
  • Czerwonka (1954–68)
  • Dąbrowice (1954–72)
  • Długie (1954–68)
  • Dobrzelin (1954–72)
  • Emilianów (1954–59)
  • Gołębiew Stary (1954–68)
  • Gołębiewek Nowy (1954–61)
  • Kaszewy Kościelne (1954–61)
  • Krośniewice (1954–72)
  • Kruki (1954–61)
  • Krzyżanów (1954–72)
  • Kutno (1954–56)
  • Kutno (1961–68)
  • Kutno-Wschód (1968–72)
  • Kutno-Zachód (1968–72)
  • Łanięta (1954–72)
  • Mikstal (1954–68)
  • Miłonice (1954–68)
  • Mirosławice (1954–68)
  • Młogoszyn (1954–72)
  • Mnich (1954–59)
  • Nowa Wieś (1954–61)
  • Nowe (1954–72)
  • Odolin (1954–56)
  • Oporów (1954–72)
  • Ostrowy (1954–72)
  • Plecka Dąbrowa (1954–72)
  • Pniewo (1954–61)
  • Podczachy (1954–61)
  • Przyzórz (1954–68)
  • Rdutów (1954–68)
  • Ruszki (1954–59)
  • Siemianów (1954–68)
  • Sójki (1954–68)
  • Strzegocin ( 1956–72)
  • Strzelce (1954–72)
  • Śleszyn (1954–61)
  • Załusin (1956–72)
  • Zgórze (1954–59)