Vispluis

Strandafval met vispluis afkomstig uit de Noordzee.

Vispluis of spekking bestaat uit zwarte, oranje of blauwe draadjes polyethyleen die afkomstig zijn van borstels of trossen die onder visnetten uit de boomkorvisserij gehangen worden. De borstels, zelf ook vispluis of spekking genoemd, zorgen ervoor dat de visnetten minder snel slijten wanneer ze over de zeebodem slepen. Naar schatting komt er elk jaar 25 ton aan vispluis in de Noordzee terecht.[1] Vispluis is in Nederland het meest voorkomende afval op stranden.[2] Vispluis wordt onder andere in België, Frankrijk en Nederland gebruikt.[3]

Gebruik

Zie Boomkorvisserij en Visnet voor de hoofdartikelen over dit onderwerp.

In de boomkorvisserij wordt gevist op vissen die in of op de bodem van de zee leven. De wereldwijde vangst met boomkorvisserij wordt geschat op meer dan 30 miljoen ton per jaar.[4][5] Om de visnetten te beschermen tegen slijtage, worden dikke borstels van polyethyleen aan de netten gehangen die fungeren als buffer.[6] Vlaamse boomkorvissers verbruiken naar schatting tussen de 90.000 en 130.000 kg per jaar aan vispluis.[7] Dat is meer dan Nederlandse boomkorvissers verbruiken, namelijk naar schatting 40.000 kg per jaar. In Vlaanderen wordt er op andere visgronden gevist waardoor de vispluis sneller slijt. Daarnaast worden door Nederlandse boomkorvissers ook lappen van oud visnet als buffer gebruikt.[8]

Vervuiling

Zie Polyethyleen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Polyethyleen is een kunststof die niet biologisch afbreekbaar is. Het materiaal heeft een biodegradatiegraad van 0%.[9][10] De borstels komen als afval in het water terecht vanwege slijtage, tijdens onderhoud of vanwege inadequaat afvalmanagement aan boord van de schepen en in havens.[3] In opdracht van de OSPAR-Commissie werd tussen 2013 en 2018 afval geteld op stranden aan het Europese deel van de Atlantische Oceaan en de Noordzee. Op de Nederlandse stranden maakte vispluis 37,6% uit van alle afvalitems die geteld werden.[11]

Bronnen
  • Bekaert, K., Devriese, L., Vandendriessche, S. & Vanderperren, E. (Juni 2015). Spekvis - Op zoek naar duurzame alternatieven voor spekking (pdf). ILVO Mededeling 192.
  • Boonstra, M., Van Hest, F.; Hougee, M. (2016). Resultaten van 12 jaar onderzoek naar afval op de Nederlandse stranden (pdf). Stichting De Noordzee, Utrecht.
  • (en) Guo, W., Tao, J., Yang, C., Song, C., Geng, W., Li, Q., Wang, Y., Kong, M. & Wang, S. (31 mei 2012). Introduction of Environmentally Degradable Parameters to Evaluate the Biodegradability of Biodegradable Polymers. PloS ONE 7 (5). DOI: 10.1371/journal.pone.0038341.
  • (en) Moran Quintana, M. (2018). Tackling the plastic challenge. Quay Issues 2018 (5)
  • (en) Watson, R.A., Tidd, A. (Juli 2018). Mapping nearly a century and a half of global marine fishing: 1869–2015. Marine Policy 93. DOI: 10.1016/j.marpol.2018.04.023.
Verwijzingen
  1. ↑ Moran Quintana, M. (2018), p. 10-15
  2. ↑ Onderzoek: Nederlandse stranden steeds schoner. NOS (18 februari 2021).
  3. ↑ a b Boonstra et al. (2016), p. 7.
  4. ↑ Watson & Tidd (2018), p. 176.
  5. ↑ Bodemfauna Noordzee en bodemvisserij. Compendium voor de Leefomgeving (26 januari 2017).
  6. ↑ Verschoor, Michel, Nederland koploper in visserijinnovatie. Maritiem Nederland (20 juni 2017).
  7. ↑ Bekaert et al. (2015), p. 15.
  8. ↑ Bekaert et al. (2015), p. 11.
  9. ↑ Bekaert et al. (2015), p. 24.
  10. ↑ Guo et al. (2012), p. 5.
  11. ↑ Aanpak vispluis in SUP-richtlijn schiet tekort. Plastic Soup Foundation (7 augustus 2020).