Penaltyseries wereldkampioenschap voetbal
Nadat voorheen bij een gelijkspel het opgooien van een muntstuk de beslissing bracht, heeft de FIFA vanaf het wereldkampioenschap 1978 in Argentinië het nemen van strafschoppen geïntroduceerd. In 1982 bij het wereldkampioenschap in Spanje kwam het op deze wijze voor het eerst tot een beslissing in de halve finale tussen West-Duitsland en Frankrijk. Sedertdien is er geen WK meer voorbijgegaan zonder penaltyreeks. Tot en met de WK-finale Argentinië - Frankrijk op 18 december 2022 zijn er 35 wedstrijden beslist via strafschoppen. 31 verschillende landen hebben hier aan meegedaan.
Argentinië heeft een recordaantal van 7 keer deelgenomen aan een penaltyreeks (6 maal gewonnen), gevolgd door Brazilië, Frankrijk en Spanje met ieder 5 deelnames waarvan respectievelijk 3, 2 en 1 maal gewonnen. Van de vier landen met 4 deelnames hebben (West-)Duitsland en Kroatië alle series gewonnen en Italië, Engeland en Nederland slechts 1.
De Kroaat Luka Modric en de Argentijn Lionel Messi zijn de enige spelers die 3 keer gescoord hebben in een penaltyreeks op het WK.
Voor de kansen op succes maakt het niet uit wie er begint. 17 keer won het land dat begon en 18 keer won het land dat als tweede mocht aanleggen.
Vier doelmannen delen het record van vier gestopte strafschoppen in penaltyseries, Toni Schumacher, Duitsland, verdeeld over 1982 en 1986, Sergio Goycochea, Argentinië, in 1990, Danijel Subasic, Kroatië, in 2018 en Dominik Livaković, Kroatië, in 2022. Zij hadden hier allen twee penaltyseries voor nodig. Pogingen die naast, over, op de paal, lat of op de kruising belanden tellen hierbij niet mee.
Het is slechts twee keer voorgekomen dat er meer dan 10 strafschoppen benodigd waren. Zowel de allereerste keer op 9 juli 1982 in de halve finale West-Duitsland - Frankrijk als in de kwartfinale Roemenië-Zweden op 10 juli 1994 waren er 12 strafschoppen nodig om een winnaar aan te wijzen.
Hoewel een penaltyserie in theorie na 6 strafschoppen gespeeld kan zijn is dit nog nooit gebeurd bij een wereldkampioenschap. Het minimumaantal tijdens dit toernooi is zeven. Dit is drie keer voorgekomen. In 1986 bij West-Duitsland - Mexico, in 2006 bij Zwitserland - Oekraïne en in 2022 bij Marokko - Spanje.
Verder bestond de serie 12 keer uit 10 strafschoppen, 11 keer uit 9 en 7 keer uit 8 strafschoppen.
Het is twee keer voorgekomen dat een land er niet in slaagde ook maar een van de genomen strafschoppen in een doelpunt om te zetten. Dit overkwam de Zwitsers tegen Oekraïne in de achtste finale op 26 juni 2006 en de Spanjaarden tegen Marokko in de achtste finale op 16 december 2022. Beiden namen drie strafschoppen, zagen er twee gestopt worden en schoten er 1 naast.
WK voetbal 1982, Spanje
Halve finales
West-Duitsland - Frankrijk
| ||||
8 juli 1982 «onderlinge duels» 21:00 uur (MEZT) | West-Duitsland | 3 – 3 (n.v.) | Frankrijk | Estadio Ramón Sánchez Pizjuán, Sevilla Toeschouwers: 63.000 Scheidsrechter: Charles Corver ( Nederland) |
Littbarski 17' Rummenigge 102' Fischer 108' | wedstrijdverslag | 26' (p.) Platini 92' Trésor 98' Giresse | ||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Kaltz Breitner Stielike Littbarski Rummenigge Hrubesch | 5 – 4 | Giresse Amoros Rocheteau Six Platini Bossis |
WK voetbal 1986, Mexico
Kwartfinales
Brazilië - Frankrijk
| ||||
21 juni 1986 «onderlinge duels» 12:00 CST | Brazilië | 1 – 1 (nv) | Frankrijk | Estadio Jalisco, Guadalajara Toeschouwers: 65.000 Scheidsrechter: Ioan Igna ( Roemenië) |
Careca 17' | Wedstrijdverslag | Platini 40' | ||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Sócrates Alemão Zico Branco Júlio César | 3 – 4 | Stopyra Amoros Bellone Platini Fernández |
West- Duitsland - Mexico
| ||||
21 juni 1986 «onderlinge duels» 16:00 CST | West-Duitsland | 0 – 0 (nv) | Mexico | Estadio Universitario, Monterrey Toeschouwers: 41.700 Scheidsrechter: Jesús Díaz ( Colombia) |
Wedstrijdverslag | ||||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Allofs Brehme Matthäus Littbarski | 4 – 1 | Negrete Quirarte Servín |
Spanje - België
| ||||
22 juni 1986 «onderlinge duels» 16:00 CST | Spanje | 1 – 1 (nv) | België | Estadio Cuauhtémoc, Puebla Toeschouwers: 45.000 Scheidsrechter: Siegfried Kirschen ( DDR) |
Señor 85' | Wedstrijdverslag | Ceulemans 35' | ||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Señor Eloy Chendo Butragueño Víctor | 4 – 5 | Claesen Scifo Broos Vervoort L. Van Der Elst |
WK voetbal 1990, Italië
Achtste finales
Ierland - Roemenië
| ||||
25 juni 1990 «onderlinge duels» 17:00 (UTC+2) | Ierland | 0 – 0 | Roemenië | Stadio Luigi Ferraris, Genua Toeschouwers: 31.818 Scheidsrechter: José Roberto Wright ( (Brazilië) |
Wedstrijdverslag | ||||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Sheedy Houghton Townsend Cascarino O'Leary | 5 – 4 | Hagi Lupu Rotariu Lupescu Timofte |
Kwartfinales
Argentinië - Joegoslavië
| ||||
30 juni 1990 «onderlinge duels» 17:00 (UTC+2) | Argentinië | 0 – 0 | Joegoslavië | Stadio Artemio Franchi, Florence Toeschouwers: 38.971 Scheidsrechter: Kurt Röthlisberger ( Zwitserland) |
Wedstrijdverslag | ||||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Serrizuela Burruchaga Maradona Troglio Dezotti | 3 – 2 | Stojković Prosinečki Savićević Brnović Hadžibegić |
Halve finales
Italië - Argentinië
| ||||
3 juli 1990 «onderlinge duels» 20:00 (UTC+2) | Italië | 1 – 1 | Argentinië | Stadio San Paolo, Napels Toeschouwers: 59.978 Scheidsrechter: Michel Vautrot ( Frankrijk) |
Schillaci 17' | Wedstrijdverslag | 67' Caniggia | ||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Baresi Baggio De Agostini Donadoni Serena | 3 – 4 | Serrizuela Burruchaga Olarticoechea Maradona |
West-Duitsland - Engeland
| ||||
4 juli 1990 «onderlinge duels» 20:00 (UTC+2) | West-Duitsland | 1 – 1 | Engeland | Stadio delle Alpi, Turijn Toeschouwers: 62.628 Scheidsrechter: José Roberto Wright ( Brazilië) |
Brehme 60' | Wedstrijdverslag | 80' Lineker | ||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Brehme Matthäus Riedle Thon | 4 – 3 | Lineker Beardsley Platt Pearce Waddle |
WK voetbal 1994, Verenigde Staten
Achtste finales
Mexico - Bulgarije
| ||||
5 juli 1994 «onderlinge duels» 16:35 | Mexico | 1 – 1 (nv) | Bulgarije | Giants Stadium, East Rutherford Toeschouwers: 71.030 Scheidsrechter: Jamal Al Sharif ( Syri ë) |
García Aspe 18' (pen.) | wedstrijdverslag | 6' Stoitsjkov | ||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
García Aspe Bernal Rodríguez Suárez | 1 – 3 | Balakov Guentchev Borimirov Letchkov |
Kwartfinales
Roemenië - Zweden
| ||||
10 juli 1994 «onderlinge duels» 12:35 PST | Roemenië | 2 – 2 (n.v.) | Zweden | Stanford Stadium, Stanford Toeschouwers: 83.500 Scheidsrechter: Philip Don ( Engeland) |
Rǎducioiu 88', 101' | wedstrijdverslag | 78' Brolin 115' K. Andersson | ||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Răducioiu Hagi Lupescu Petrescu Dumitrescu Belodedici | 4 – 5 | Mild K. Andersson Brolin Ingesson R. Nilsson Larsson |
Finale
Brazilië - Italië
| ||||
17 juli 1994 «onderlinge duels» 12:35 PST | Brazilië | 0 – 0 (nv) | Italië | Rose Bowl, Pasadena Toeschouwers: 94.194 Scheidsrechter: Sándor Puhl ( Hongarije) |
wedstrijdverslag | ||||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Márcio Santos Romário Branco Dunga | 3 – 2 | Baresi Albertini Evani Massaro R. Baggio |
WK voetbal 1998, Frankrijk
Achtste finale
Argentinië - Engeland
| ||||
30 juni 1998 «onderlinge duels» 21:00 (MEZT) | Argentinië | 2 – 2 (nv) | Engeland | Stade Geoffroy-Guichard, Saint-Étienne Toeschouwers: 30.600 Scheidsrechter: Kim Milton Nielsen ( Denemarken) |
Batistuta 6' (pen.) Zanetti 45+1' | Wedstrijdverslag | 10' (pen.) Shearer 16' Owen | ||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Berti Crespo Verón Gallardo Ayala | 4 – 3 | Shearer Ince Merson Owen Batty |
Frankrijk - Italië
| ||||
3 juli 1998 «onderlinge duels» 16:30 (MEZT) | Frankrijk | 0 – 0 (nv) | Italië | Stade de France, Saint-Denis Toeschouwers: 77.000 Scheidsrechter: Hugh Dallas ( Schotland) |
Wedstrijdverslag | ||||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Zidane Lizarazu Trezeguet Henry Blanc | 4 – 3 | R. Baggio Albertini Costacurta Vieri Di Biagio |
Halve finales
Brazilië - Nederland
| ||||
7 juli 1998 «onderlinge duels» 21:00 (MEZT) | Brazilië | 1 – 1 (nv) | Nederland | Stade Vélodrome, Marseille Toeschouwers: 54.000 Scheidsrechter: Ali Bujsaim ( Verenigde Arabische Emiraten) |
Ronaldo 46' | Wedstrijdverslag | 87' Kluivert | ||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Ronaldo Rivaldo Emerson Dunga | 4 – 2 | F. de Boer Bergkamp Cocu R. de Boer |
WK voetbal 2002, Japan & Zuid-Korea
Achtste finale
Spanje - Ierland
| ||||
16 juni 2002 «onderlinge duels» 20:30 (UTC+9) | Spanje | 1 – 1 (nv) | Ierland | Suwon World Cup Stadion, Suwon Toeschouwers: 38.926 Scheidsrechter: Anders Frisk ( Zweden) |
Morientes 8' | 90' (pen.) Keane |
strafschoppen | |||
Hierro Baraja Juanfran Valerón Mendieta | 3 – 2 | Keane Holland Connolly Kilbane Finnan |
Kwartfinale
Spanje - Zuid-Korea
| ||||
22 juni 2002 «onderlinge duels» 15:30 (UTC+9) | Spanje | 0 – 0 (nv) | Zuid-Korea | Gwangju World Cup Stadium, Gwangju Toeschouwers: 42.114 Scheidsrechter: Gamal Al-Ghadour ( Egypte) |
strafschoppen | |||
Hierro Baraja Xavi Joaquín | 3 – 5 | Hwang Sun-hong Park Ji-sung Seol Ki-hyeon Ahn Jung-hwan Hong Myung-bo |
WK voetbal 2006, Duitsland
Achtste finales
Oekraïne - Zwitserland
| ||||
26 juni 2006 «onderlinge duels» 21:00 (UTC+2) | Zwitserland | 0 – 0 (n.v.) | Oekraïne | RheinEnergieStadion, Keulen Toeschouwers: 45.000 Scheidsrechter: Benito Archundia |
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Streller Barnetta Cabanas | 0–3 | Sjevtsjenko Milevsky Rebrov Goesjev |
Kwartfinales
Duitsland - Argentinië
| ||||
30 juni 2006 «onderlinge duels» 17:00 (UTC+2) | Duitsland | 1 – 1 (n.v.) | Argentinië | Olympiastadion, Berlijn Toeschouwers: 72.000 Scheidsrechter: Ľuboš Micheľ |
Klose 80' | 49' Ayala | |||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Neuville Ballack Podolski Borowski | 4–2 | Cruz Ayala Rodríguez Cambiasso |
Engeland - Portugal
| ||||
1 juli 2006 «onderlinge duels» 17:00 (UTC+2) | Engeland | 0 – 0 (n.v.) | Portugal | Veltins-Arena, Gelsenkirchen Toeschouwers: 52.000 Scheidsrechter: Horacio Elizondo |
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Lampard Hargreaves Gerrard Carragher | 1–3 | Simão Hugo Viana Petit Postiga Cristiano Ronaldo |
Finale
Frankrijk – Italië
| ||||
9 juli 2006 «onderlinge duels» 20:00 (UTC+2) | Italië | 1 – 1 (n.v.) | Frankrijk | Olympiastadion, Berlijn Toeschouwers: 69.000 Scheidsrechter: Horacio Elizondo |
Materazzi 19' | 7' (pen.) Zidane | |||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Pirlo Materazzi De Rossi Del Piero Grosso | 5–3 | Wiltord Trezeguet Abidal Sagnol |
WK voetbal 2010, Zuid-Afrika
Achtste finales
Japan - Paraguay
| ||||
29 juni 2010 «onderlinge duels» 16:00 | Paraguay | 0 – 0 (nv) | Japan | Loftus Versfeld Stadion, Pretoria Toeschouwers: 36.742 Scheidsrechter: Frank De Bleeckere ( België) |
[1] |
strafschoppen | |||
Barreto Barrios Riveros Valdez Cardozo | 5 – 3 | Endo Hasebe Komano Honda |
Kwartfinales
Uruguay - Ghana
| ||||
2 juli 2010 «onderlinge duels» 20:30 | Uruguay | 1 – 1 (nv) | Ghana | Soccer City, Johannesburg Toeschouwers: 84.017 Scheidsrechter: Olegário Benquerença ( Portugal) |
Forlán 55' Suárez 120+1' | [2] | 45+2' Muntari |
strafschoppen | |||
Forlán Victorino Scotti M. Pereira Abreu | 4 – 2 | Gyan Appiah Joh. Mensah Adiyiah |
WK voetbal 2014, Brazilië
Achtste finales
Brazilië - Chili
| ||||
zaterdag 28 juni 2014 «onderlinge duels» 13:00 (UTC−3) 18:00 (UTC+2) | Brazilië | 1 – 1 (nv) | Chili | Mineirão, Belo Horizonte Toeschouwers: 57.714 Scheidsrechter: Howard Webb |
Luiz 18' | wedstrijdverslag | 32' Sánchez | ||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Luiz Willian Marcelo Hulk Neymar | 3 – 2 | Pinilla Sánchez Aránguiz Díaz Jara |
Costa Rica - Griekenland
| ||||
zondag 29 juni 2014 «onderlinge duels» 17:00 (UTC−3) 22:00 (UTC+2) | Costa Rica | 1 – 1 (nv) | Griekenland | Arena Cidade da Copa, Recife Toeschouwers: 41.242 Scheidsrechter: Ben Williams |
Ruiz 52' Duarte 42', 66' | wedstrijdverslag | 90+1' Papastathopoulos | ||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Borges Ruiz González Campbell Umaña | 5 – 3 | Mitroglou Christodoulopoulos Holebas Gekas |
Kwartfinales
Nederland - Costa Rica
| ||||
zaterdag 5 juli 2014 «onderlinge duels» 17:00 (UTC−3) 22:00 (UTC+2) | Nederland | 0 – 0 (nv) | Costa Rica | Bahia Arena, Salvador Toeschouwers: 51.179 Scheidsrechter: Ravshan Irmatov |
wedstrijdverslag | ||||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Van Persie Robben Sneijder Kuijt | 4 – 3 | Borges Ruiz González Bolaños Umaña |
Halve finales
Nederland - Argentinië
| ||||
woensdag 9 juli 2014 «onderlinge duels» 17:00 (UTC−3) 22:00 (UTC+2) | Nederland | 0 – 0 (nv) | Argentinië | Novo Estádio do Corinthians, São Paulo Toeschouwers: 63.267 Scheidsrechter: Cüneyt Çakır |
wedstrijdverslag | ||||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Vlaar Robben Sneijder Kuijt | 2 – 4 | Messi Garay Agüero Rodríguez |
WK voetbal 2018, Rusland
Achtste finales
Spanje - Rusland
| ||||
1 juli 2018 «onderlinge duels» 17:00 (UTC+3) | Spanje | 1 – 1 (n.v.) | Rusland | Olympisch Stadion Loezjniki, Moskou Toeschouwers: 78.011 Scheidsrechter: Björn Kuipers |
Ignasjevitsj 12' (e.d.) | wedstrijdverslag | 41' (pen.) Dzjoeba | ||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Iniesta Piqué Koke Ramos Aspas | 3 – 4 | Smolov Ignasjevitsj Golovin Tsjerysjev |
Denemarken - Kroatië
| ||||
1 juli 2018 «onderlinge duels» 21:00 (UTC+3) | Kroatië | 1 – 1 (n.v.) | Denemarken | Stadion Nizjni Novgorod, Nizjni Novgorod Toeschouwers: 40.851 Scheidsrechter: Néstor Pitana |
Mandžukić 4' | wedstrijdverslag | 1' M. Jørgensen | ||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Badelj Kramarić Modrić Pivarić Rakitić | 3 – 2 | Eriksen Kjær Krohn-Dehli Schöne N. Jørgensen |
Colombia - Engeland
| ||||
3 juli 2018 «onderlinge duels» 21:00 (UTC+3) | Colombia | 1 – 1 (n.v.) | Engeland | Otkrytieje Arena, Moskou Toeschouwers: 44.190 Scheidsrechter: Mark Geiger |
Mina 90+3' | wedstrijdverslag | 57' (pen.) Kane | ||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Falcao Cuadrado Muriel Uribe Bacca | 3 – 4 | Kane Rashford Henderson Trippier Dier |
Kwartfinales
Rusland - Kroatië
| ||||
7 juli 2018 «onderlinge duels» 21:00 (UTC+3) | Rusland | 2 – 2 (n.v.) | Kroatië | Olympisch Stadion Fisjt, Sotsji Toeschouwers: 44.287 Scheidsrechter: Sandro Ricci |
Tsjerysjev 31' Fernandes 115' | wedstrijdverslag | 39' Kramarić 101' Vida | ||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Smolov Dzagojev Fernandes Ignasjevitsj Koezjajev | 3 – 4 | Brozović Kovačić Modrić Vida Rakitić |
WK voetbal 2022, Qatar
Achtste finales
Japan - Kroatië
5 december 2022 «onderlinge duels» 18:00 (UTC+3) 16:00 (UTC+1) | Japan Maeda 43' | 1 – 1 (n.v.) 1 – 3 pen. | Kroatië 55' Perišić | Stadion: Al Janoubstadion, Al Wakrah Toeschouwers: 42.523 Scheidsrechter: Ismail Elfath |
wedstrijdverslag verslag (FIFA) | ||||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Minamino Mitoma Asano Yoshida | Vlašić Brozović Livaja Pašalić | |||
Marokko - Spanje
6 december 2022 «onderlinge duels» 18:00 (UTC+3) 16:00 (UTC+1) | Marokko | 0 – 0 (n.v.) 3 – 0 pen. | Spanje | Stadion: Education Citystadion, Ar Rayyan Toeschouwers: 44.667 Scheidsrechter: Fernando Rapallini |
wedstrijdverslag verslag (FIFA) | ||||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Sabiri Ziyech Benoun Hakimi | Sarabia Soler Busquets | |||
Kwartfinales
Kroatië - Brazilië
9 december 2022 «onderlinge duels» 18:00 (UTC+3) 16:00 (UTC+1) | Kroatië Petković 117' | 1 – 1 (n.v.) 4 – 2 pen. | Brazilië 105+1' Neymar | Stadion: Education Citystadion, Ar Rayyan Toeschouwers: 43.893 Scheidsrechter: Michael Oliver |
wedstrijdverslag verslag (FIFA) | ||||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Vlašić Majer Modrić Oršić | Rodrygo Casemiro Pedro Marquinhos | |||
Nederland - Argentinië
9 december 2022 «onderlinge duels» 22:00 (UTC+3) 20:00 (UTC+1) | Nederland Weghorst 83', 90+11' Dumfries 121', 121' | 2 – 2 (n.v.) 3 – 4 pen. | Argentinië 7' Molina 73' (pen.) Messi | Stadion: Lusailstadion, Lusail Toeschouwers: 88.966 Scheidsrechter: Antonio Mateu Lahoz |
wedstrijdverslag verslag (FIFA) | ||||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Van Dijk Berghuis Koopmeiners Weghorst L. de Jong | Messi Paredes Montiel Fernández L. Martinez | |||
Finale
Argentinië - Frankrijk
18 december 2022 «onderlinge duels» 18:00 (UTC+3) 16:00 (UTC+1) | Argentinië | 3 – 3 (n.v.) 4 – 2 pen. | Frankrijk | Stadion: Lusailstadion, Lusail Toeschouwers: 88.966 Scheidsrechter: Szymon Marciniak |
Messi 23' (pen.), 108' Di María 36' | verslag (FIFA) | 80' (pen.), 81', 118' (pen.) Mbappé | ||
Strafschoppen | ||||
---|---|---|---|---|
Messi Dybala Paredes Montiel | Mbappé Coman Tchouaméni Kolo Muani | |||