Heideklauwtjesmos

Heideklauwtjesmos
Heideklauwtjesmos
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae (planten)
Stam:Bryophyta (mossen)
Klasse:Bryopsida
Orde:Hypnales
Familie:Hypnaceae
Geslacht:Hypnum
Soort
Hypnum jutlandicum
Holmen & E.Warncke (1969)
Heideklauwtjesmos, habitus
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Heideklauwtjesmos op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

Heideklauwtjesmos (Hypnum jutlandicum) is een soort mos van het geslacht klauwtjesmos (Hypnum).

Het is een algemene soort van het Noord-Atlantisch gebied, die vooral op droge heide voorkomt.

Etymologie en naamgeving

  • Synoniem: Hypnum cupressiforme var. ericetorum Bruch, Schimper & W. Gümbel
  • Duits: Heide-Schlafmoos
  • Engels: Heath Plait-moss
  • Frans: Hypne des Bruyères

De botanische naam Hypnum is afkomstig van de Oudgriekse mythologische figuur Hypnos, de personificatie van de slaap, omwille van het eertijdse gebruik van het mos als kussen- en matrasvulling. De soortaanduiding jutlandicum komt uit het Latijn en betekent 'afkomstig van Jutland' (Denemarken).

Determinatie

Heideklauwtjesmos is een matten of losse zoden vormend slaapmos met een bleekgroene kleur. Het heeft een liggende of halfopgerichte stengel, tot 10 cm lang, regelmatig geveerd en duidelijk afgeplat bebladerd. De stengelblaadjes zijn bleekgroen, tot 2,2 mm lang, ovaal tot lancetvormig, recht tot sikkelvormig gebogen. De blaadjes krommen niet onder de stengel door.

Het heideklauwtjesmos vormt in Europa zelden en in Noord-Amerika zelfs nooit sporenkapsels; het operculum is kort gesnaveld.

Gelijkende taxa

Heideklauwtjesmos, vooral jonge plantjes, zijn moeilijk te onderscheiden van het zeer variabele gesnaveld klauwtjesmos (H. cupressiforme). Het verschilt ervan door de bleekgroene kleur (gesnaveld klauwtjesmos is grasgroen en vaak rood aangelopen), en de duidelijk afgeplatte bebladerde stengels. Ook groeit het heideklauwtjesmos zelden op bomen.

Ecologie

Heideklauwtjesmos is vooral te vinden in droge heide, droge, schrale en zure graslanden en voedselarme bossen op zandgrond. Incidenteel op dood hout en boomstronken.

Verspreiding en voorkomen

Heideklauwtjesmos is een Atlantische soort, met een verspreidingsgebied over Europa, Noord-Amerika en de Azoren. De soort is algemeen voorkomend.

Bronnen, noten en/of referenties
  • (en) Bryophyte Flora of North America
  • Nederlands soortenregister
  • (en) USDA Plants Database
  • K. van Dort, C. Buter, B. Horvers, 2010: Fotogids mossen. KNNV Uitgeverij, Zeist.
  • H. Stieperaere, B. Roelandt, 2000: Mossen in de bossen van Vlaanderen. Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Bos & Groen.

· Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet) · Sjabloon bewerken
Soorten van het geslacht Hypnum (Klauwtjesmossen)

... · H. andoi (Bosklauwtjesmos) · H. cupressiforme (Gesnaveld klauwtjesmos) · H. cupressiforme var. filiforme (Hangend klauwtjesmos) · H. cupressiforme var. heseleri (Kroezig klauwtjesmos) · H. cupressiforme var. lacunosum (Duinklauwtjesmos) · H. cupressiforme var. resupinatum (Zijdeklauwtjesmos) · H. cupressiforme var. tectorum (Recht klauwtjesmos) · H. imponens (Goudklauwtjesmos) · H. jutlandicum (Heideklauwtjesmos) · H. pallescens (Klein klauwtjesmos) · H. pratense (Weideklauwtjesmos) · ...