Eurysternum
| Eurysternum Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Laat-Jura | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||||
| Eurysternum von Meyer, 1839 | |||||||||||||||
| Typesoort | |||||||||||||||
| Eurysternum wagleri | |||||||||||||||
 | |||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Eurysternum[1] is een geslacht van uitgestorven schildpadden, dat leefde in het Laat-Jura (tussen Kimmeridgien en Titonien, ongeveer 155,7 - 145,5 miljoen jaar geleden) en de fossiele overblijfselen zijn gevonden in Europa en Zuid-Amerika.
Naamgeving
De eerste fossielen van Eurysternum werden beschreven in 1839 door Hermann von Meyer op basis van een illustratie gemaakt door de kunstenaar Nicolaus Christian Hohe; de laatste illustreerde een nogal fragmentarisch fossiel uit de Duitse afzettingen van Solnhofen en hoewel het werk een aanzienlijke artistieke waarde had, kon het niet van grote wetenschappelijke waarde zijn. Verder is het oorspronkelijke exemplaar tijdens de Tweede Wereldoorlog vernietigd bij het bombardement op München in 1944. Overigens doet dit alles in genen dele afbreuk aan de geldigheid van de naam. De typesoort Eurysternum wagleri is daarom een van de meest opmerkelijke maar ook raadselachtige schildpadden van de Europese Jura. De geslachtsnaam betekent de "wijdborst". De soortaanduiding eerde de wijlen Johann Georg Wagler.
Talloze andere exemplaren uit Solnhofen werden later aan deze soort toegeschreven en er ontstond een grote taxonomische verwarring met andere geslachten van schildpadden, waaronder Palaeomedusa, Solnhofia en Aplax. Het laatste, gebaseerd op kleine exemplaren zonder het schild, wordt nog steeds beschouwd als congenerisch met Eurysternum en zou jonge individuen vertegenwoordigen. Acichelys redenbacheri Meyer, 1854 is een jonger synoniem.
Andere soorten uit Europa zoals Eurysternum crassipes uit Duitsland, (=Palaeomedusa testa), Eurysternum radianus Wagner 1861 (= Euryaspis) Eurysternum ignoratum Bram 1965 uit Zwitserland (= Thalassemys hugii) en Zuid-Amerika (Eurysternum neuquinum uit Argentinië, = Neusticemys) zijn geplaatst in Eurysternum.
Beschrijving
Eurysternum was matig groot en kon meer dan een halve meter lang worden. Het pantser was erg dun, terwijl de schedel vrij klein was (ongeveer 25 procent van de lengte van het schild). Een matige inkeping in het nekschild was aanwezig, terwijl het pygale diep ingedeukt was. De wervellichamen waren erg groot en begiftigd met een radiale structuur.
Fylogenie
Eurysternum wordt beschouwd als een basale vertegenwoordiger van de Cryptodira, geplaatst aan de basis van een clade die ook de protostegiden en alle andere meer ontwikkelde cryptodiren zou omvatten.
Bronnen, noten en/of referenties
Literatuur
- Meyer, H. von. 1839b. Eurysternum Wagleri. Eine Schildkröte aus dem Kalkschiefer von Solnhofen. Beiträge zur Petrefacten-Kunde 1:89–95.
- Meyer, H. von. 1843. Mittheilungen an Professor Bronn gerichtet. Neues Jahrbuch für Mineralogie, Geognosie, Geologie und Petrefakten-Kunde 1843:579–590.
- J. A. Wagner. 1861. Neue Beiträge zur Kenntniss der urweltlichen Fauna des lithographischen Schiefers [New contributions to the knowledge of the ancient fauna of the lithographic slates]. Abhandlungen der königlichen bayerische Akademie der Wissenschaft, II Classe 9(1):65-124
- H. v. Bräm. 1965. Die Schildkröten aus dem oberen Jura (Malm) der Gegend von Solothurn. Schweizerische Paläontologische Abhandlungen 83:1-190
- F. de Broin and M. de la Fuente. 1993. Les tortues fossiles d'Argentine: synthese. Annales de Paléontologie (Invertebrés-Vertebrés) 79(3):169-232
- F. d. Lapparent de Broin, B. Lange-Badré, and M. Dutrieux. 1996. Nouvelles decouvertes de tortues dans le Jurassique Supérieur du Lot (France) et examen du taxon Plesiochelyidae. Revue de Paléobiologie 15(2):533-570
- W. G. Joyce. 2000. The first complete skeleton of Solnhofia parsoni (Cryptodira, Eurysternidae) from the Upper Jurassic of Germany and its taxonomic implications. Journal of Paleontology 74(4):684-700
- W. G. Joyce. 2003. A new Late Jurassic turtle specimen and the taxonomy of Palaeomedusa testa and Eurysternum wagleri. PaleoBios 23 (3): 1–8.
- H.-V. Karl, G. Tichy, and D. Valdisberri. 2012. Sontiochelys cretacea Stache, 1905 and new description of the families Eurysternidae Dollo, 1886 and Thalassemydidae Rutimeyer, 1873 (Testudines: Cryptodira). Studia Geological Salmanticensia 48(1):45-76
Noten
- ↑ Fossilworks: Eurysternum. www.fossilworks.org. Geraadpleegd op 23-08-2022.
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Eurysternum op de Italiaanstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
