Bezembrug (Utrecht)

Bezembrug
Bezembrug
Algemene gegevens
Locatie Utrecht
Coördinaten 52° 6′ NB, 5° 7′ OL
Overspant Oudegracht
Monumentale status rijksmonument
Monumentnummer 47075
Bouw
Bouwperiode middeleeuwen
Architectuur
Type boogbrug
Materiaal steen
Bijzonderheden brugkelders
Bezembrug (Binnenstad)
Bezembrug
Portaal  Portaalicoon   Verkeer & Vervoer
Stad Utrecht

De Bezembrug is een rijksmonumentale boogbrug in de Utrechtse binnenstad. De brug overspant de Oudegracht.

Geschiedenis

In vroegere eeuwen stond de Bezembrug bekend als de Beyerbrug. Op en rond de brug werden diverse marktwaren verhandeld en vervoerd. Vanouds was hier de handelswijk Stathe gelegen. Omstreeks 1400 werd er reeds markt gehouden op de brug en op dezelfde hoogte de Stadskraan gebouwd.[1] In de landhoofden van de Bezembrug bevinden zich brugkelders, aansluitend liggen werfkelders en werven. Aan de zuidzijde van de gracht bevond zich ter hoogte van de brug vanaf de middeleeuwen een buurtje, dat bekendstond als de Snippenvlucht. Rond 1700 werden de huizen daarvan die op de werf stonden afgebroken en de ontstane ruimte werd gebruikt om de gracht en Bezembrug te verbreden. Een appelmarkt vond tegen 1832 plaats op de brug, rond 1850 kregen bezemverkopers er een marktvergunning. Een aantal lantaarconsoles is ter hoogte van de brug aangebracht. De beeldhouwer Kees Groeneveld vervaardigde een viertal van deze consoles met onder meer een uitbeelding van een bezemverkoper en een heks op een bezem.

Heulen

Op Utrechtse bruggen werd destijds "geheuld". Jonge boerengeliefden reden dan op zondag met sjees over elke Utrechtse brug. Op iedere brug werd Heul-Heul geroepen, waarna ze elkaar kusten. Wegens het onstichtelijke karakter werd het gebruik verboden.[2]

Afbeeldingen

  • Heulen uitgebeeld in een lantaarnconsole aan de Oudegracht.
    Heulen uitgebeeld in een lantaarnconsole aan de Oudegracht.
  • Lantaarnconsole De Baanvegers
    Lantaarnconsole De Baanvegers
  • De Beyerbrug rond 1660 met bebouwing ernaast op de werf
    De Beyerbrug rond 1660 met bebouwing ernaast op de werf
  • Diverse foto's en tekeningen van de Bezembrug - Het Utrechts Archief

Noten

  1. De Bruin, R.E. e.a. (red.) 'Een paradijs vol weelde'. Geschiedenis van de stad Utrecht, Matrijs, Utrecht, 2000, blz. 105 en 141, ISBN 9053451757
  2. J.R.W. Sinninghe, 1938 (herdruk 1978), Utrechtsch sagenboek, Thieme & Cie, Zutphen, blz. 39, ISBN 9003912602
Mediabestanden
Zie de categorie Bezembrug van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Vlag van provincie Utrecht
· Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet) · Sjabloon bewerken
Vlag van de gemeente Utrecht
Bruggen in de stad Utrecht

Abel Tasmanbrug · Abstederbrug · Bakkerbrug · Bartholomeusbrug · Bezembrug · Bijlhouwersbrug · Brigittenbrug · Colignybrug · Dafne Schippersbrug · David van Mollembrug · Demka-spoorbrug · Driftbrug · Gaardbrug · Galecopperbrug · Gasthuismolenbrug · Geertebrug · Gildbrug · Goethebrug · Griftbrug · Hamburgerbrug · Herenbrug · Hogeweidebrug · Industriehavenbrug · Jacobibrug · Jan Pieterszoon Coenbrug · Jansbrug · Jansdambrug · Jeremiebrug · Julianabrug (Minstroom) · Jutphasebrug · Jutphasespoorbrug · J.M. de Muinck Keizerbrug · Kalisbrug · Krommerijnbrug · Lauwerechtbrug · Lucasbrug · Maarsbergerbrug · Maartensbrug · Magdalenabrug · Maliebrug · Marga Klompébrug · Marksbrug · Marnixbrug · Meernbrug · Minbrug · Monicabrug · Moreelsebrug · Muntbrug · Muntsluisbrug · Museumbrug · Noorderbrug · Oorsprongbrug · Oranjebrug · Paulusbrug · Pausdambrug · Pietersbrug · Plompetorenbrug · Prins Clausbrug · Quintijnsbrug · Rode brug · Servaasbrug · Sint Martinusbrug · Smeebrug · Socratesbrug · Spinozabrug · Stadhuisbrug · Stammetsbrug · Stenenbrug · Tolsteegbrug · Vaaltbrug · Vaartscherijnbrug · Van Asch van Wijckbrug · Viebrug · Vleutensespoorbrug · Vollersbrug · Weerdbrug · Weesbrug · Werkspoorbrug · Werkspoorhavenbrug · Wittevrouwenbrug · Zandbrug
Voormalige of in onbruik geraakte bruggen : Brug met de twaalf gaten · Catharijnebrug · Hefbrug in de Kruisvaart · Julianabrug (Vaartsche Rijn) · Molenbrug · Smakkelaarsbrug · Vleutensebrug · Willemsbrug