Abraham Martinus Sorg

Het woonhuis van Sorg tussen 1787 en 1789 in Assen

Abraham Martinus Sorg (Sappemeer, ca. 1738 - Kampen, 6 maart 1825) was een Nederlandse architect.[1]

Leven en werk

Sorg (ook: Sorgh) werd rond 1738 in Sappemeer geboren, als zoon van Blasius Sorg en Magdalena Robi, doopsgezinde vluchtelingen uit Zwitserland. Vanaf ca. 1770 was hij timmerman en architect in Assen. De meeste van de kinderen uit zijn huwelijk met Alijda Kok liet hij echter dopen in de Lutherse kerk in de stad Groningen, alwaar hij zelf ook op 36-jarige leeftijd gedoopt werd.[2] Hij verbouwde onder meer tussen 1774 en 1778 het rentmeestershuis bij de Brink in Assen tot Drostenhuis.[3] Door dit werk had hij ontvanger-generaal Johannes van Lier leren kennen voor wie hij in 1777-1778 het landhuis Overcingel bouwde.[4]

Bij de bouw van de achtzijdige Koepelkerk in Smilde (1780-1788) raakte Sorg als architect in een conflict met de aannemers. Hij werd ervan beschuldigd materialen die bestemd waren voor de kerk te gebruiken voor zijn eigen huis dat hij in Assen aan het bouwen was.[5] In Meppel werd mogelijk naar zijn ontwerp bij de verlenging van de Grote Kerk (1779-1781) de nieuwe neoclassicistische oostgevel opgetrokken.

Van Assen verhuisde Sorg in 1789 naar Kampen, waar hij als opvolger van Jan ten Holt stadsarchitect werd, wat hij bleef tot zijn overlijden in 1825.[6] In Kampen was hij onder meer betrokken bij de bouw van het nieuwe Stadswerkhuis (1805) en de van een nieuwe spits op de toren van de Bovenkerk (1808). Buiten Kampen moderniseerde Sorg in 1791-1794 het landhuis Nijenhuis bij Diepenheim en verbouwde hij vermoedelijk in 1804-1808 het Huis te Echten. Ook maakte hij in 1804 een onuitgevoerd plan voor de nieuwe kerktoren van de Grote Kerk in het Duitse stadje Leer.[7] Hij werd in 1816 correspondent instituut van het Koninklijk Instituut van Wetenschappen, Letterkunde en Schoone Kunsten. Mogelijk ontwierp hij nog kort voor zijn dood de dan postuum in 1829 gebouwde Hervormde Kerk in het Gelderse Doornspijk.

Werken

  • Drostenhuis in Assen
    Drostenhuis in Assen
  • Overcingel in Assen
    Overcingel in Assen
  • Vaart ZZ 25 in Assen
    Vaart ZZ 25 in Assen
  • Grote Kerk in Meppel
    Grote Kerk in Meppel
  • Koepelkerk in Smilde
    Koepelkerk in Smilde
  • Huis te Echten
    Huis te Echten
  • Hervormde Kerk te Doornspijk
    Hervormde Kerk te Doornspijk

Zie ook

Bronnen, noten en/of referenties
  • J.E.Ennik, 'Abraham Martinus Sorg, van timmerman tot stadsarchitect', Spint Arwn't 2 (1974) no.2, p.105-114, 130-136.

Noten

  1. Levensberichten KNAW leden: A.M. Sorg
  2. Anthony Ruijtenbeek en Bertus Boivin (2023) "Wie bouwde het Hofstedehuis?", Asser Historisch Tijdschrift, december 2023, pag. 8-13.
  3. Bos, Jaap (et al.) (1989) Huizen van stand: geschiedenis van de Drentse havezaten en andere herenhuizen en hun bewoners Meppel: uitg. Boom, ISBN 90-6009-889-7
  4. Stenvert, Ronald [et al.] (2001) Drenthe. Monumenten in Nederland, deel 7. Zeist: Rijksdienst voor de Monumentenzorg / Zwolle: Waanders. ISBN 90 400 9454 3
  5. Koepelkerk; M.D.Ozinga, Protestantsche kerken hier te lande gesticht 1596-1793. Onderzoek naar hun bouw- en ontwikkelingsgeschiedenis (Amsterdam 1929), p.129-131; Ennik 1974, p.108-114. Gearchiveerd op 17 augustus 2018.
  6. Ennik 1974, p.133.
  7. Ennik 1974, p.135-136.