Chiang Kai-shek
Chiang Kai-shek | |||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Irudi gehiago | |||||||||||||||||||||||
Ahotsa | |||||||||||||||||||||||
1950eko martxoaren 1a - 1975eko apirilaren 5a ← Li Zongren (en) - Yen Chia-kan (en) → Hautetsia: 1948 Republic of China presidential election (en) , 1954 Taiwan presidential election (en) , 1960 Taiwan presidential election (en) , 1966 Taiwan presidential election (en) , 1972 Taiwan presidential election (en)
1948ko maiatzaren 20a - 1949ko urtarrilaren 21a ← baliorik ez - Li Zongren (en) → Hautetsia: 1948 Republic of China presidential election (en)
1947ko martxoaren 1a - 1947ko apirilaren 18a ← T. V. Soong (en) - Zhang Qun (en) →
1947 - 1975eko apirilaren 5a Hautetsia: 1947 Republic of China National Assembly election (en)
1943ko ekainaren 1a - 1948ko maiatzaren 20a ← Lin Sen (en) - baliorik ez →
1939ko abenduaren 11 - 1945eko ekainaren 4a ← H. H. Kung (en) - T. V. Soong (en) →
1936 - 1946
1935eko abenduaren 16a - 1938ko urtarrilaren 1a ← Wang Jingwei - H. H. Kung (en) →
1931ko abenduaren 15a - 1946ko maiatzaren 31 ← baliorik ez - baliorik ez →
1930eko azaroaren 24a - 1931ko abenduaren 15a ← T. V. Soong (en) - Chen Mingshu (en) →
1928ko urriaren 10a - 1931ko abenduaren 15a ← Tan Yankai (en) - Lin Sen (en) → | |||||||||||||||||||||||
Bizitza | |||||||||||||||||||||||
Jaiotzako izen-deiturak | 蔣瑞元 | ||||||||||||||||||||||
Jaiotza | Xikou (en) , 1887ko urriaren 31 | ||||||||||||||||||||||
Herrialdea | Qing dinastia (1887ko urriaren 31 - 1912) Taiwan (1912 - | ||||||||||||||||||||||
Lehen hizkuntza | Wu txinera | ||||||||||||||||||||||
Heriotza | Taipei, 1975eko apirilaren 5a (87 urte) | ||||||||||||||||||||||
Hobiratze lekua | Cihu Mausoleum (en) | ||||||||||||||||||||||
Heriotza modua | berezko heriotza: gibeleko minbizia | ||||||||||||||||||||||
Familia | |||||||||||||||||||||||
Aita | Chiang Zhao-cong | ||||||||||||||||||||||
Ama | Wang Caiyu | ||||||||||||||||||||||
Ezkontidea(k) | Mao Fumei (1901 - 1927) Yao Yecheng (1911 - 1927) Chen Jieru (1921 - 1927) Soong May-ling (1927 - 1975eko apirilaren 5a) | ||||||||||||||||||||||
Seme-alabak | ikusi
| ||||||||||||||||||||||
Anai-arrebak | ikusi
| ||||||||||||||||||||||
Familia | ikusi
| ||||||||||||||||||||||
Leinua | family of Chiang Kai-shek (en) | ||||||||||||||||||||||
Hezkuntza | |||||||||||||||||||||||
Heziketa | Baoding Military Academy (en) | ||||||||||||||||||||||
Hizkuntzak | txinera Wu txinera | ||||||||||||||||||||||
Jarduerak | |||||||||||||||||||||||
Jarduerak | politikaria eta militarra | ||||||||||||||||||||||
Jasotako sariak | ikusi
| ||||||||||||||||||||||
Zerbitzu militarra | |||||||||||||||||||||||
Adar militarra | Japoniako Armada Inperiala | ||||||||||||||||||||||
Gradua | generalissimo (en) | ||||||||||||||||||||||
Parte hartutako gatazkak | Bigarren Txina-Japonia Gerra Txinako Gerra Zibila | ||||||||||||||||||||||
Sinesmenak eta ideologia | |||||||||||||||||||||||
Erlijioa | budismoa Metodismoa | ||||||||||||||||||||||
Alderdi politikoa | Kuomintang Chinese Revolutionary Party (en) | ||||||||||||||||||||||
Chiang Kai-shek (Ningpo, Txe-Kiang, 1887ko urriaren 31 – Taipei, 1975eko apirilaren 5) Txinako militar, politikaria eta estatuburua izan zen.
Bizitza
Funtzionario baten semea zen. 1906an Akademia Militarrean sartu zen eta urtebete geroago Sun Yat-Sen ezagutu zuen Tokion. 1911n mantxuen dinastia egotzi zuen iraultzan parte hartu zuen. 1923an estatu nagusiko buru izan zen Sun Yat-Senek Kantonen eratu zuen gobernuan. Sun Yat-senen heriotzaren ostean (1925), Kuomintang alderdiaren buru bihurtu zen. Komunisten aurka gogor ekin zion, 1927an Shanghaiko hilketarekin amaituz. Herrialdea batzeko asmoz, gerra-jauntxoen aurkako borrokaren buru ere izan zen. Garaipena lortuta, Txinako Errepublikako gobernuburu bihurtu zen 1928an. Errepublikako lehendakari hautaturik, 1931n diktadura militarra ezarri zuen. Berriro komunistei eraso egin zienean, 1934an Ibilbide Luzea izenekoa egitera behartu zituen.
1937an japoniarrak Txinaz jabetzeko mehatxuak komunistekin fronte nazionala osatzea ekarri zuen. Japoniarren okupazioaren denboran bere errejimenak eskuin muturrerantz jo zuen.
Gerra amaitu ondoren, 1946ko udaberrian eraso orokorra jo zuen komunisten aurka. 1949ko abuztuan, komunistak lurralde osoaz jabeturik, boterea galdu eta Taiwanera alde egin behar izan zuen.
Uharte hartan Txina Nazionalista izeneko errepublika eratu zuen Estatu Batuen laguntza militar eta ekonomikoarekin. Hil artean lehendakari hautatua izan zen 1950, 1954, 1960, 1966 eta 1972. urtean. Hor, hil arte (1975) segitu zuen Txinako Errepublikako presidentearen titulua eramaten.
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Chiang Kai-shek |
- Datuak: Q16574
- Multimedia: Chiang Kai-shek / Q16574