Alejandro Lerroux
Alejandro Lerroux | |||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Irudi gehiago | |||||||||||||||||||||||||||||||||
1934ko urriaren 4a - 1935eko irailaren 25a ← Ricardo Samper - Joaquín Chapaprieta →
1933ko abenduaren 16a - 1934ko apirilaren 28a ← Diego Martínez - Ricardo Samper →
1933ko abenduaren 7a - 1936ko urtarrilaren 7a Barrutia: Valencia (capital) (en) Hautetsia: Espainiako Bigarren Errepublikako 2. legegintzaldia
1933ko irailaren 12a - 1933ko urriaren 9a ← Manuel Azaña - Diego Martínez →
1931ko uztailaren 22a - 1931ko abuztuaren 13a - Ramón Gil Roldán → Barrutia: Santa Cruz de Tenerife (en) Hautetsia: Espainiako Bigarren Errepublikako 1. legegintzaldia
1931ko uztailaren 22a - 1931ko abuztuaren 13a - Joaquín García Ribes (en) → Barrutia: Valencia (capital) (en) Hautetsia: Espainiako Bigarren Errepublikako 1. legegintzaldia
1931ko uztailaren 22a - 1931ko abuztuaren 13a - Pablo Valiente Paredes (en) → Barrutia: Cáceres (en) Hautetsia: Espainiako Bigarren Errepublikako 1. legegintzaldia
1931ko uztailaren 11 - 1933ko urriaren 9a Barrutia: Madril (hiriburua) Hautetsia: Espainiako Bigarren Errepublikako 1. legegintzaldia
1931ko uztailaren 8a - 1931ko abuztuaren 13a - Tomás Peire Cabaleiro (en) → Barrutia: Huesca (en) Hautetsia: Espainiako Bigarren Errepublikako 1. legegintzaldia
1931ko apirilaren 14a - 1931ko abenduaren 16a
1919ko ekainaren 13a - 1923ko irailaren 15a Barrutia: Bartzelona
1916ko apirilaren 18a - 1918ko urtarrilaren 10a Barrutia: Bartzelona
1914ko martxoaren 18a - 1916ko martxoaren 16a Barrutia: Kordoba
1901eko ekainaren 18a - 1914ko urtarrilaren 2a Barrutia: Bartzelona
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Bizitza | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Jaiotza | La Rambla, 1864ko martxoaren 4a | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Herrialdea | Espainia | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Heriotza | Madril, 1949ko ekainaren 27a (85 urte) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Hobiratze lekua | La Almudenaren hilerria | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Hezkuntza | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Heziketa | La Lagunako Unibertsitatea | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Hizkuntzak | gaztelania | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Jarduerak | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Jarduerak | politikaria, kazetaria eta abokatua | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Lantokia(k) | Madril | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Kidetza | Asociación de la Prensa de Madrid | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Sinesmenak eta ideologia | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Alderdi politikoa | Batasun Errepublikanoa Partido Republicano Radical | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Alejandro Lerroux García (La Rambla, Kordoba, 1864ko martxoaren 4a – Madril, 1949ko ekainaren 25a) espainiar kazetari eta politikaria izan zen. Espainiako Bigarren Errepublikan Ministroen Kontseiluko Lehendakaria izan zen.
Bizitza
El País egunkariko zuzendaria izan zen eta El Progreso, El Intransigente eta El Radical egunkariak sortu zituen. Guztiak agerkari errepublikanoak ziren. Bere artikulu oldarkor eta demagogikoak zirela kausa, hainbatetan izan zen espetxean edo erbestean. Bartzelonan hitzaldi demagogikoak egin zituen langileak erakarri nahian, eta anarkismoa zein katalanismoa bazter zezaten. 1901, 1903 eta 1905ean Espainiako Parlamentuko diputatu hautatu zuten Bartzelonan, eta Nicolás Salmerónekin batera Unión Republicana alderdia sortu zuen. 1906an Kataluniar Elkartasuna alderdia sortu zen, eta Salmerón hautatu zuten lehendakari. Lerrouxek harremanak eten zituen Salmerónekin, eta aurre egin zien katalanistei. Jarrera horrek erabateko porrota ekarri zion 1907ko hauteskundeetan.
1908an Partido Republicano Radical alderdia sortu zuen, eta 1910ean berriro hautatu zuten diputatu, baina bere alderdikideek Bartzelonako Udaleko administrazioari iruzur egin izanaz salatu zuten, eta haiengandik aldendu zen; harrez gero zentrorantz lerrotu zen. Lerrouxek gero eta eragin gutxiago zuen langileengan, eta monarkiaren aurkako politika egiten hasi zen, bete-betean. 1929an Lerrouxen jarraitzaile finenak harengandik aldendu eta Alderdi Erradikal Sozialista sortu zuten.
1930ean Batzorde Iraultzailean parte hartzera deitu zuten, gero Espainiako Bigarren Errepublikako behin-behineko gobernu bilakatu zena. Espainiako Bigarren Errepublika aldarrikatzen lagundu eta Errepublikaren lehenengo biurtekoan Manuel Azañaren ezkertiar aldaketak babestu zituen. Estatu ministro izan zen 1931ko apiriletik abendura.
Lerroux eta haren alderdia eskuinera lerrotu ziren gero eta gehiago. 1933-1935 urteetan CEDA eskuindarrekin batera gobernatu zuen, eta sei aldiz gobernuburu izan zen. Alderdiaren hondamendia buruzagi nagusiak ustelkeriako auzietan nahasi zirenean etorri zen; 1936ko hauteskundeetan erabateko porrota izan zuten, Estraperloaren eskandalua zela eta. Espainiako Gerra Zibila (1936-1939) hastean, Portugala ihes egin zuen, eta ez zen Espainiara itzuli 1947 arte.
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Espainiako gobernuburuak | ||
---|---|---|
Alejandro Lerroux (1933-1935) · Joaquín Chapaprieta (1935) · Manuel Portela (1935-1936) · Manuel Azaña (1936) · Santiago Casares Quiroga (1936) · Diego Martínez Barrio (1936) · José Giral (1936-1937) · Francisco Largo Caballero (1937) · Juan Negrín (1937-1939) · Francisco Franco (1939-1973) · Luis Carrero Blanco (1973) · Carlos Arias Navarro (1973-1976) · Adolfo Suárez (1976-1981) · Leopoldo Calvo-Sotelo (1981-1982) · Felipe González (1982-1996) · José María Aznar (1996-2004) · José Luis Rodríguez Zapatero (2004-2011) · Mariano Rajoy (2011- 2018) |
Espainiako Bigarren Errepublikako gobernuburuak | ||
---|---|---|
Manuel Azaña · Alejandro Lerroux · Diego Martínez · Ricardo Samper · Joaquín Chapaprieta · Manuel Portela |
- Datuak: Q451370
- Multimedia: Alejandro Lerroux / Q451370